Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ghi nhận trong năm 2016, ngành VHTT&DL đã gặt hái nhiều thành công trên các lĩnh vực được giao một cách toàn diện.

Trong năm 2016, lần đầu tiên du lịch Việt Nam đón 10 triệu khách quốc tế trong một năm. Tổng thu từ du lịch đạt 400.000 tỷ đồng, về đích trước 4 năm so với mục tiêu đề ra tại Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn 2030. Lần đầu tiên Thể thao Việt Nam đoạt 1 Huy chương Vàng, 1 Huy chương Bạc, thiết lập kỷ lục tại Olympic Rio 2016 qua thành tích thi đấu của xạ thủ Hoàng Xuân Vinh.

Thủ tướng chia sẻ, ông luôn theo dõi từng bước chân của các cầu thủ Việt Nam, vận động viên của Việt Nam trên các đấu trường. Lĩnh vực du lịch đạt kết quả  đáng khích lệ, tiếng kêu của người dân về những mặt tồn tại, bất cập đã được khắc phục một bước.

Tuy nhiên, Thủ tướng cũng bày tỏ lo ngại khi môi trường văn hóa còn tồn tại những biểu hiện thiếu lành mạnh, lệch lạc, ngoại lai, trái với thuần phong mỹ tục, thể hiện những thói hư tật xấu, xuống cấp trong đạo đức, lối sống, chuộng hư danh.

Đề cập đến tình trạng nghèo nàn đơn điệu về đời sống văn hóa ở nhiều nơi, Thủ tướng nhấn mạnh việc thiếu các thiết chế văn hóa ở các khu công nghiệp. “Tôi nói tồn tại này để các địa phương cùng với ngành văn hóa phải lo cái này tốt hơn. Công nhân đi làm từ sớm tới khuya, 8-9 giờ tối mới về, chỗ ăn không có, chỗ tập không có, chỗ xem không có. Nhà ở không có phải đi thuê. Có phải khuyết điểm này là của chúng ta hay không? Tôi với anh Vũ Đức Đam (Phó Thủ tướng Chính phủ) cũng trăn trở cái này nhiều lắm. Chúng tôi đang cố gắng làm điều gì đó để đáp ứng lời nói và hành động này”, Thủ tướng bày tỏ.

Thủ tướng chia sẻ và nhất trí với 14 nhiệm vụ, giải pháp mà ngành VHTT&DL nêu ra, đồng thời mong muốn ngành đi đầu trong thực hiện Nghị quyết 01 của Chính phủ ngay từ quý I/2017.

Nhắc lại lời nói của Bác Hồ: Văn hóa soi đường quốc dân đi, Thủ tướng cho rằng cần tiếp tục xây dựng bản lĩnh văn hóa của đất nước, của mỗi một công dân, xây dựng nền tảng hun đúc tinh thần cho xã hội. Tạo dựng một không gian sáng tạo để xuất hiện những tác phẩm nghệ thuật xuất sắc.

Thủ tướng yêu cầu ngành VHTT&DL lắng nghe góp ý của các nhà văn hóa, coi trọng nhân tài, phải đầu tư chiến lược, đầu tư chiều sâu để tạo nên các tác phẩm. Vấn đề chiêu hiền đãi sĩ không chỉ ở ngành Khoa học và Công nghệ, Giáo dục và Đào tạo mà cả trong ngành VHTT&DL.

Thủ tướng nhấn mạnh, cần đặt văn hóa có vị trí ngang hàng với các lĩnh vực trọng yếu trong sự phát triển đất nước. Cần đẩy mạnh phát triển văn hóa trên cơ sở bảo đảm bền vững hài hòa, gắn kết giữa phát triển kinh tế với phát triển văn hóa. Văn hóa không thể đi sau kinh tế. Coi nhẹ văn hóa thì đất nước không thể tồn tại và phát triển bền vững được.

Bên cạnh việc thúc đẩy phát triển toàn diện nhân cách đạo đức, trí tuệ, năng lực sáng tạo, thể chất tâm hồn, trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ công dân, ý thức tuân thủ pháp luật… thì phải kiên quyết đấu tranh phê phán, đẩy lùi cái xấu, cái lạc hậu, những tệ nạn xã hội, thói thờ ơ, vô cảm, cũng như những quan điểm, hành vi sai trái, tiêu cực ảnh hưởng tới văn hóa con người Việt Nam.

Phải chủ động, tham mưu, đề xuất với Chính phủ và chính quyền các cấp ban hành các cơ chế, chính sách phù hợp nhằm xóa bỏ các rào cản cho phát triển văn hóa. Quan tâm phát triển văn học nghệ thuật; bảo hộ quyền tác giả, quyền liên quan. Tiếp tục vun xới, phát huy những gì giữ văn hóa Việt Nam trường tồn trong hội nhập, khắc phục những hạn chế, rào cản. Thực hiện tốt công tác bảo tồn, phát huy các di sản văn hóa.

Phải tập trung phát triển những lĩnh vực có nhiều tiềm năng, lợi thế như điện ảnh, nghệ thuật biểu diễn, mỹ thuật, nhiếp ảnh, thể thao giải trí, du lịch văn hóa… từng bước hình thành, phát triển công nghiệp văn hóa, đi đôi với xây dựng, hoàn thiện thị trường dịch vụ và sản phẩm văn hóa đáp ứng yêu cầu đổi mới, hội nhập của đất nước.

Bên cạnh đó, phải chủ động phối hợp với các ngành, địa phương xây dựng văn hoá trong kinh tế; khai thác hiệu quả khía cạnh kinh tế của văn hoá, nâng cao giá trị văn hoá trong các sản phẩm mang đặc trưng, đặc sắc của mỗi địa phương. Đẩy mạnh xã hội hóa các hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch để tìm nguồn lực bổ sung cho văn hóa, thể thao và du lịch.

Tuyên truyền, vận động xây dựng gia đình Việt Nam hạnh phúc, tiến bộ, giữ gìn phát huy truyền thống đạo lý dân tộc trong quan hệ gia đình, dòng họ, gắn bó có trách nhiệm giữa các thế hệ trong gia đình.

Bày tỏ băn khoăn vè tình trạng “thấp bé nhẹ cân” trong thanh niên, Thủ tướng yêu cầu nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục thể chất, nhất là giáo dục thể chất trong nhà trường và hoạt động thể thao quần chúng, nâng cao sức khỏe cho mọi người.

“Hôm qua, tôi có đọc một bài báo nói rằng tuyển đấu kiếm Việt Nam cả năm không được mua kiếm mới hay cách đây không lâu là tin nhiều vận động bắn súng mà không có đạn để luyện tập”, Thủ tướng cho biết và yêu cầu khắc phục tình trạng này.

Bên cạnh đó, thực hiện đồng bộ, hiệu quả chiến lược phát triển du lịch, đặc biệt là Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển du lịch Việt Nam thành ngành kinh tế mũi nhọn.

Thủ tướng đề nghị ngành VHTT&DL có biện pháp để trả lời 5 câu hỏi: Làm thế nào để du khách ngày một tìm đến các địa điểm du lịch của Việt Nam đông hơn? Làm thế nào để khách ở lâu hơn thay vì phải rời đi sớm? Làm thế nào để khách tiêu tiền nhiều hơn thay vì không có gì để chi tiêu? Làm thế nào để khách kể lại những câu chuyện du lịch thú vị với người thân, bạn bè một cách đầy hứng khởi chứ không phải kể xấu hay chê bai về Việt Nam? Làm thế nào để khách quay trở lại sớm nhất có thể chứ không phải một đi không trở lại?

Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng yêu cầu khắc phục ngay những vấn đề là nõi lo sợ của du khách như chèo kéo, chặt chém… Cần gắn việc thúc đẩy văn hóa, du lịch, thể thao với APEC 2017.

Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, cơ quan chung tay tháo gỡ khó khăn, tạo thuận lợi cho phát triển ngành VHTT&DL bằng các biện pháp như chính sách miễn giảm thuế, hỗ trợ vốn cho đầu tư vào lĩnh vực văn hóa nghệ thuật; phát triển các ngành công nghiệp văn hóa và thị trường văn hóa; cơ chế khuyến khích đầu tư, hỗ trợ sáng tạo, quảng bá văn học nghệ thuật...

Ngọc Hoàng