Nguy cơ thường trực

Báo cáo tình hình dịch COVID-19, quyền Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, tính đến 10 giờ ngày 19/10, thế giới ghi nhận hơn 40,2 triệu người mắc COVID-19, hơn 1,1 triệu người tử vong tại 217 quốc gia, vùng lãnh thổ. Trong tuần qua, tại châu Âu, số ca nhiễm trung bình mỗi ngày đều ở mức hơn 140.000 ca, cao hơn tổng số ca nhiễm mỗi ngày của cả 3 nước bị ảnh hưởng nặng nhất bởi dịch: Mỹ, Brazil và Ấn Độ. Nhiều quốc gia châu Âu bắt đầu tái áp đặt các biện pháp nhằm nỗ lực kiểm soát dịch bùng phát trở lại.

Ước tính, cứ 100 ca được ghi nhận trên thế giới thì có 34 ca từ các nước khu vực châu Âu và cứ 9 ngày lại có thêm khoảng 1 triệu ca bệnh. Tổ chức Y tế thế giới đã đưa ra lo ngại rằng cuộc khủng hoảng sẽ ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn và dự đoán sẽ có nhiều ca tử vong hơn trong thời gian tới tại châu Âu.

Việt Nam bước sang ngày thứ 47 liên tiếp không ghi nhận ca mắc COVID-19 trong cộng đồng. Đến nay, Việt Nam ghi nhận tổng cộng 1.134 trường hợp mắc COVID-19. Từ 4/2020 đến nay đã thực hiện 221 chuyến bay với tổng số 46.058 công dân Việt Nam được đưa về nước, trong đó có 212 người dương tính với virus SARS-CoV-2 trên 43 chuyến bay.

Thời gian qua, Ban Chỉ đạo đã tiến hành họp để bàn các nội dung tăng cường các vấn đề về cách ly, kiểm soát cách ly cũng như xây dựng “Bản đồ chung sống an toàn với dịch COVID-19” (www.antoancovid.vn) và rà soát các nội dung chuyên môn; ban hành các Chỉ thị của Bộ  trưởng Bộ Y tế... tăng cường năng lực, quán triệt tinh thần phòng, chống dịch “không được lơ là, không chủ quan” theo chỉ đạo của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước; Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, Bộ Y tế tiến hành đào tạo, tập huấn kỹ thuật, chuẩn bị cho kịch bản ứng phó trong tình huống diễn ra dịch bệnh.

Quyền Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết, cơ bản các ổ dịch đã được kiểm soát, tuy nhiên, nguy cơ dịch COVID-19 xâm nhập luôn thường trực, đặc biệt khi tăng số lượng các chuyến bay đưa công dân Việt Nam và chuyên gia về nước (trong đó có các chuyến bay thương mại, quốc tế). Ngoài ra, thời gian tới, điều kiện thời tiết mùa đông, xuân thuận lợi cho một số bệnh truyền nhiễm phát triển, lây lan. “Hiện nay Bộ Y tế đã ban hành rất nhiều hướng dẫn liên quan đến vấn đề này. Tuy nhiên, trong thời gian qua, khi tiến hành kiểm tra lại một số nội địa phương, đơn vị, có tình trạng chưa thực hiện đúng các quy định và hướng dẫn. Có tình trạng lơ là trong vấn đề cách ly, đặc biệt chưa theo dõi, giám sát chặt chẽ những trường hợp cách ly trong cộng đồng và tại gia đình”, quyền Bộ trưởng nêu rõ.

Quyền Bộ trưởng đề nghị các bộ, ngành, địa phương chuẩn bị các tình huống dịch bệnh lây lan rộng trong cộng đồng, về cách ly, giám sát, xét nghiệm, thu dung điều trị, chuẩn bị những vấn đề an sinh xã hội. Bên cạnh đó, các địa phương tăng cường năng lực về nhân lực, cơ sở vật chất trong xét nghiệm COVID-19 do tốc độ xét nghiệm hiện nay có xu hướng chậm lại, khoảng 1.500 - 2.500 mẫu/ngày; thực hiện đúng theo phương châm “4 tại chỗ”. Đồng thời, công tác tuyên truyền tiếp tục chú trọng, tăng cường truyền thông thông điệp 5K, trong đó bắt buộc đeo khẩu trang tại những nơi công cộng.

Người dân Hà Nội và TP Hồ Chí Minh phải đeo khẩu trang nơi công cộng

Phát biểu tại cuộc họp, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương, mọi người dân nhận thức rõ hơn về nguy cơ thường trực của dịch bệnh trong cộng đồng; không được lơ là, mất cảnh giác, chủ quan; thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19, không để dịch lây lan, bùng phát trở lại. Với tinh thần đó, Thủ tướng đề nghị quản lý chặt chẽ người nhập cảnh vào Việt Nam để thực hiện tốt mục tiêu kép đã đề ra.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tiếp tục chỉ đạo thực hiện đầy đủ các biện pháp phòng chống dịch trong tình hình mới, theo hướng dẫn của Bộ Y tế; thực hiện tốt thông điệp 5K, trước hết, đeo khẩu trang và rửa tay bằng xà phòng, nước sát khuẩn. Trước tình trạng không thực hiện nghiêm việc đeo khẩu trang nơi đông người, trong trường học, trên máy bay… Thủ tướng Chính phủ yêu cầu thực hiện các chế tài xử phạt các trường hợp vi phạm công tác phòng, chống dịch.

Thủ tướng đề nghị, các bộ, ngành, địa phương quản lý tốt cơ sở cách ly, đặc biệt cơ sở lưu trú có thu phí bởi, nếu không quản lý tốt tại các khu cách ly có nguy cơ mất an toàn, lây ra cộng đồng. Các cơ sở thường xuyên rà soát các biện pháp phòng chống dịch, có giải pháp an toàn, chấm điểm an toàn. “Người đứng đầu từng địa phương, từng cơ sở phải chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ, cơ quan chức năng về vấn đề phòng chống dịch. Nếu bệnh viện, trường học, các chuyến bay… lây nhiễm ra cộng đồng phải xử lý nghiêm người đứng đầu”, Thủ tướng khẳng định.

Thủ tướng yêu cầu tiếp tục kiểm soát chặt chẽ hoạt động xuất nhập cảnh tại các cửa khẩu; ngăn chặn kịp thời, xử lý nghiêm minh các trường hợp nhập cảnh trái phép, các tổ chức nhập cảnh trái phép, các cơ sở lưu trú, doanh nghiệp nhận người lao động là người nhập cảnh trái phép. Các đơn vị có liên quan yêu cầu người nhập cảnh ngắn hạn hạn chế tham gia sử dụng các dịch vụ công cộng như karaoke, vũ trường, quán bar, lễ hội...

Đối với ngành Y tế, Bộ Y tế thường xuyên kiểm tra, giám sát phòng, chống dịch tại các bệnh viện, cơ sở y tế - nơi dễ lây nhiễm nhất. Rút kinh nghiệm từ bài học ở ổ dịch Đà Nẵng trong thời gian vừa qua, Bộ Y tế sớm hoàn chỉnh quy trình, công khai, minh bạch quy định phòng dịch bệnh đối với người nhập cảnh Việt Nam. Bộ Y tế đề xuất các mô hình quản lý người nhập cảnh, bảo đảm linh hoạt, an toàn về y tế; có cơ chế xét nghiệm COVID-19 định kỳ cho nhân viên cửa khẩu, hải quan, người làm việc khu vực sân bay... thường xuyên tiếp xúc với người nước ngoài.

Trên tinh thần ngành Y tế nêu cao trách nhiệm, ngăn ngừa dịch quay trở lại, Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế tiếp tục mở rộng triển khai khám, chữa bệnh từ xa; nâng cao năng lực cán bộ y tế trong toàn tuyến, chú trọng y tế dự phòng, hoàn thiện phác đồ điều trị, hợp tác nghiên cứu vaccine phòng dịch COVID-19, đẩy mạnh xét nghiệm nhanh phù hợp với khả năng. Toàn ngành Y tế, từ Bộ Y tế  đến sở y tế các địa phương, bệnh viện, trạm y tế cả nước phải ở tình trạng báo động đỏ, sẵn sàng xử lý, phổ biến thông tin, hướng dẫn người dân phòng, chống dịch.

Đặc biệt, lãnh đạo các địa phương từ Trung ương đến cấp xã, phường, thị trấn phải chuẩn bị sẵn sàng các kịch bản ứng phó khi có tình huống xấu xảy ra, đặc biệt trong điều kiện thời tiết mùa đông sắp đến. “Trên tinh thần, nếu xuất hiện 1 ca phải thần tốc, thần tốc hơn nữa để khoanh lại, không để lây lan ra cộng đồng”, Thủ tướng yêu cầu.

Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế nâng cao năng lực xét nghiệm diện rộng, nâng cao khả năng truy vết; tiếp tục dự trữ trang thiết bị vật tư thiết yếu để phòng, chống dịch bệnh ở các bệnh viện và trung tâm kiểm soát bệnh tật cả các địa phương, tránh tình trạng khó khăn khi xảy ra dịch bệnh.

Thủ tướng quyết định chủ trương, người dân Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh phải đeo khẩu trang nơi công cộng, đặc biệt khi đi ra khỏi nhà và trên các phương tiện công cộng. Đây là hai trung tâm lớn nhất cả nước, nếu để lây nhiễm, rất khó ngăn chặn.

Bên cạnh việc các địa phương quản lý tốt địa điểm cách ly dân sự có thu phí, Bộ Quốc phòng tiếp tục duy trì chuẩn bị tốt, sẵn sàng các cơ sở cách ly tập trung, thực hiện đầy đủ các hướng dẫn phòng, chống dịch của Ban Chỉ đạo Quốc gia và Bộ Y tế.

Trước tình hình bão lũ hiện nay, bên cạnh việc phòng, chống dịch COVID-19 thường gặp những bệnh truyền nhiễm sau lũ, nhất là dịch tả. Do đó, ngành Y tế chỉ đạo các cấp, không chỉ đảm bảo năng lực ứng phó với dịch COVID-19 mà còn đảm bảo năng lực điều trị các dịch bệnh khác ở vùng lũ, không được để xảy ra thảm hoạ kép, ảnh hưởng đến sức khoẻ, tính mạng của người dân.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các cơ quan có liên quan, rà soát những kết luận, thông báo trước Thủ tướng đã nêu để xử lý các vấn đề liên quan đến việc đón chuyên gia, nhà đầu tư đến Việt Nam, hoàn thiện công nghệ ứng dụng thông minh, lập hệ thống tổng đài tự động đa ngôn ngữ để hướng dẫn phòng, chống dịch; lập danh sách lao động người Việt tại các nước; truyền thông trên phương tiện thông tin đại chúng về biện pháp dự phòng các bệnh truyền nhiễm; hoàn thiện quy trình, quy định, triển khai chủ trương cách ly có thu phí, bảo đảm công khai, minh bạch, thuận lợi cho người dân; nghiên cứu thuốc, vaccine, phác đồ điều trị.

Vấn đề mua sắm thiết bị, sinh phẩm phòng, chống dịch, Thủ tướng đã có kết luận rõ ràng, các bộ, ngành, địa phương có trách nhiệm hướng dẫn, chủ động áp dụng cho các cơ sở y tế.

Thủ tướng đề nghị Bộ Giao thông vận tải, Bộ Y tế, Bộ Ngoại giao hợp tác chặt chẽ, có quy trình rõ ràng, tạo thuận lợi trong việc đón người Việt Nam ở nước ngoài về nước, giảm thiểu thủ tục, công khai minh bạch, đưa bà con vào các khu cách ly phù hợp.

Thủ tướng nêu rõ, tiếp tục truyền thông mạnh mẽ, nâng cao ý thức tự bảo vệ của người dân; huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc để vận động các đoàn viên, hội viên nắm bắt rõ tình hình dịch bệnh trên thế giới và trong nước, không chủ quan, lơ là.

Thủ tướng yêu cầu Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, Văn phòng Chính phủ tháo gỡ vướng mắc trong các gói hỗ trợ khắc phục khó khăn do dịch COVID-19 gây ra. Hiện có tình trạng người dân, doanh nghiệp khó tiếp cận được sự hỗ trợ của Nhà nước. Mặc dù Thủ tướng Chính phủ đã có kết luận rất rõ ràng, đến nay vẫn chưa công bố được việc triển khai các gói hỗ trợ. Thủ tướng yêu cầu Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, Văn phòng Chính phủ, Bộ Tài chính sửa ngay những thủ tục rườm rà, phức tạp, trình Thủ tướng Chính phủ ngay trong ngày 19/10 trên tinh thần “các thủ tục phải ngắn hơn, phải đơn giản hơn, thuận lợi cho người không có việc làm, người khó khăn”.

"Mở cửa về kinh tế nhưng yêu cầu kiểm soát kỹ lưỡng, đúng người, đúng việc, mỗi đơn vị được giao phải có phương án đảm bảo an toàn, phòng, chống dịch bệnh. Mọi trường hợp ho, sốt khi nhập cảnh vào Việt Nam phải được kiểm tra kịp thời", Thủ tướng Chính phủ lưu ý.

Trong điều kiện thời tiết mùa đông đang đến gần, ngành Y tế sẵn sàng xử lý các tình huống đặt ra, đảm bảo sức khoẻ, tính mạng của người dân.

Trương Thị Diệp