Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hoà Bình phát biểu chỉ đạo tại hội nghị. Ảnh: TN

Ngày 7/1, diễn ra hội nghị toàn quốc tổng kết công tác năm 2020, triển khai nhiệm vụ năm 2021 của Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ (Ban Chỉ đạo 138/CP) và Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia).

Điều tra, triệt phá nhiều án tham nhũng, buôn lậu nghiêm trọng

Theo Phó Thủ tướng Trương Hoà Bình, giai đoạn 2016-2020, tội phạm về trật tự xã hội giảm theo từng năm. Tỷ lệ điều tra khám phá án hình sự bình quân trong 5 năm đạt 81,35%; án rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng đạt trên 95%; triệt phá 10.426 băng, tội phạm các loại.

Lực lượng chức năng phát hiện và điều tra khám phá nhiều vụ án kinh tế, tham nhũng, buôn lậu, công nghệ cao, cờ bạc, ma túy, môi trường nghiêm trọng, được dư luận xã hội quan tâm, trong đó có 120/133 vụ án lớn thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng theo dõi, chỉ đạo (chiếm 91%)…

Các lực lượng chức năng của Ban Chỉ đạo 389 quốc gia cũng đã xử lý hơn 1,2 triệu vụ việc vi phạm, trong đó xử lý hình sự hơn 10 nghìn vụ với hơn 12 nghìn đối tượng liên quan, thu nộp ngân sách gần 117 nghìn tỷ đồng.

Những vụ việc điển hình như triệt phá đường dây sản xuất, buôn bán 137 triệu lít xăng giả của đối tượng Trịnh Sướng ở tỉnh Sóc Trăng (năm 2019); đường dây buôn lậu 9,33 nghìn tấn xăng tại tỉnh Bình Thuận (năm 2016)... và nhiều vụ việc gian lận liên quan đến chuyển giá, trốn thuế được Tổng cục Thuế phát hiện, xử lý…

Một bộ phận cán bộ, công chức thiếu tinh thần trách nhiệm

Tuy nhiên, lãnh đạo Chính phủ cũng lưu ý những hạn chế, tồn tại trong công tác phòng, chống tội phạm, buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả.

Điển hình, tình hình trật tự an toàn xã hội trên một số địa bàn còn phức tạp, một số loại tội phạm gia tăng: Giết người cướp tài sản (tăng 9,38%), hiếp dâm, đặc biệt là hiếp dâm trẻ em (tăng 22,35%), lừa đảo chiếm đoạt tài sản (tăng 11,17%), chống người thi hành công vụ (tăng 14,31%). Hoạt động tội phạm “bảo kê, tín dụng đen”, ma túy vẫn diễn ra phức tạp.

Công tác chống buôn lâu, gian lận thương mại, hàng giả vẫn chưa tạo được chuyển biến căn bản. Tình trạng hàng giả, hàng có nguồn gốc từ nhập lậu, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ vẫn bày bán công khai ở nhiều nơi và gia tăng mạnh trên môi trường mạng.

Trốn thuế nhập khẩu, thuế thu nhập doanh nghiệp qua khai báo gian dối về giá, số lượng, chuyển giá vẫn diễn biến phức tạp…

Toàn cảnh hội nghị. Ảnh: L.Sơn

Đề cập đến nguyên nhân, theo Phó Thủ tướng, trước hết là do chưa huy động được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội vào cuộc. Nhiều nơi vai trò của các lực lượng chuyên trách còn hạn chế, chưa xây dựng được lực lượng nòng cốt, chưa sâu sát nắm bắt tình hình địa bàn, khu dân cư.

Bên cạnh đó, một bộ phận cán bộ, công chức thiếu tinh thần trách nhiệm, yếu về chuyên môn, nghiệp vụ, ý thức tuân thủ pháp luật chưa cao, còn có biểu hiện nể nang, bao che, thậm chí có trường hợp “bảo kê” cho các hành vi vi phạm pháp luật, nhất là đối với hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại...

Cơ chế chính sách còn sơ hở, bất cập, tạo kẽ hở cho các đối tượng lợi dụng, gây khó khăn cho các lực lượng chức năng.

Loại ra khỏi bộ máy cán bộ tha hoá, tiếp tay cho tội phạm

Lưu ý nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình yêu cầu, các bộ, ngành, địa phương xác định phòng, chống tội phạm, buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên.

Đề cao trách nhiệm của người đứng đầu; người đứng đầu các lực lượng chức năng phải có quyết tâm cao trong phòng, chống tội phạm, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

“Thực hiện nghiêm các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, nhất là đấu tranh, ngăn chặn đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện tự diễn biến, tự chuyển hóa trong nội bộ; tăng cường thanh tra, kiểm tra công vụ, kiên quyết ngăn chặn tình trạng tham nhũng, ‘tham nhũng vặt’ ở các cơ quan hành chính, không để người dân bức xúc, giảm sút niềm tin vào đội ngũ cán bộ, công chức”, Phó Thủ tướng nêu rõ.

Các bộ, ngành, địa phương phải tổ chức phòng, chống tội phạm, buôn lậu, gian lận thương mại ngay trong chính lực lượng chức năng, kiên quyết xử lý nghiêm các vi phạm, loại ra khỏi bộ  máy những cán bộ, công chức tha hóa, biến chất, tiếp tay cho tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật.

Phó Thủ tướng cũng nêu rõ quyết tâm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức “liêm chính, bản lĩnh”, có phẩm chất chính trị, năng lực, trình độ chuyên môn đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Với các loại tội phạm có tổ chức, mua bán người, xâm hại trẻ em, ma túy, “tín dụng đen”, sử dụng công nghệ cao, khai thác cát sỏi, chặt phá rừng, vi phạm môi trường, tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến công tác phòng, chống dịch COVID-19; buôn lậu… các lực lượng chức năng cần xác lập chuyên án để mở rộng xác minh, điều tra triệt phá tận gốc, đánh trúng đối tượng cầm đầu.

“Nếu trên địa bàn, lĩnh vực nào để xảy ra các vụ việc nghiêm trọng, phức tạp, kéo dài về tội phạm, buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả hoặc có cán bộ, công chức dưới quyền tiêu cực, tham nhũng thì phải tổ chức kiểm điểm nghiêm túc trách nhiệm người đứng đầu, xem xét điều chuyển, bố trí công tác khác”, lãnh đạo Chính phủ nêu rõ.