Phó Thủ tướng Lê Minh Khái trả lời chất vấn. Ảnh: Đ.X

Sáng 8/6, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đăng đàn làm rõ các vấn đề liên quan và trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội.

Làm sao tránh hiệu ứng tăng lương, tăng giá?

Nêu vấn đề chất vấn, đại biểu Triệu Thị Huyền (Yên Bái) dẫn nghị định về tăng lương cơ sở từ ngày 1/7/2023 và nêu thực tế giá của một số loại mặt hàng dịch vụ thiết yếu như điện, y tế, giáo dục, bảo hiểm trong thời gian tới có thể xem xét tăng theo lộ trình giá thị trường.

Bà đề nghị Phó Thủ tướng cho biết các giải pháp tổng thể về điều hành giá để đảm bảo kiểm soát lạm phát và tránh được hiệu ứng tâm lý tăng lương, tăng giá?

Báo cáo đại biểu Quốc hội, "điều hành giá là nghệ thuật, cần hết sức uyển chuyển”, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái trả lời chất vấn, trong điều kiện theo kinh tế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, phải quan tâm tới đời sống của người dân, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa.

Đại biểu Triệu Thị Huyền (Yên Bái). Ảnh: P. Thắng

Theo ông, điều hành giá phải căn cứ vào thị trường, nhưng thị trường thay đổi hàng ngày.

Ví dụ, xăng dầu những tháng đầu năm ngoái tăng, đến giữa tháng 9 có xu hướng giảm, cho nên phải nắm bắt thị trường để có giải pháp, kịch bản “điều hành uyển chuyển” để đạt mục tiêu mà Quốc hội giao chỉ số giá tiêu dùng (CPI) năm 2022 là 4%, năm nay khoảng 4,5%.

Trong điều hành giá cũng phải đáp ứng quan hệ cung - cầu, đặc biệt là mặt hàng thiết yếu; thực hiện các quy định pháp luật về giá.

“Có nghĩa, kiểm soát giá với mặt hàng Nhà nước định giá, quyết định. Còn mặt hàng Nhà nước không định giá thì thực hiện theo quy định pháp luật như niêm yết, kê khai, kiểm tra yếu tố hình thành giá để chấn chỉnh kịp thời”, Phó Thủ tướng giải thích.

Ông Lê Minh Khái cũng nhấn mạnh phải tuyên truyền để đông đảo nhân dân hiểu, ủng hộ điều hành giá của Chính phủ, tránh trường hợp tăng giá theo kỳ vọng mà không kiểm soát được.

“Tháng 7 này tăng lương cơ sở, chúng tôi tính toán rất kỹ rồi, không ảnh hưởng lắm, nhưng phải quan tâm kiểm soát giá, để đến cuối năm 2023, CPI không vượt quá 4,5%”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Cải cách tiền lương thực hiện theo lộ trình

Giải trình các vấn đề đại biểu quan tâm trước khi trả lời chất vấn, Phó Thủ tướng cho hay, bảo đảm an sinh xã hội, tạo việc làm và nâng cao đời sống nhân dân được Đảng, Nhà nước ta đặc biệt quan tâm.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đăng đàn làm rõ các vấn đề liên quan và trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội. Ảnh: P. Thắng

Thời gian gần đây, tình trạng người lao động bị mất việc, giảm giờ làm xảy ra cục bộ tại một số địa phương và trong một số ngành nghề. Báo cáo cho thấy, 5 tháng đầu năm, có 510 nghìn lao động bị ảnh hưởng, trong đó, 279 nghìn lao động bị thôi việc, mất việc. Việc chậm đóng, trốn đóng và rút bảo hiểm xã hội 1 lần gia tăng...

Phó Thủ tướng cho biết, thời gian tới, Chính phủ tập trung chỉ đạo thực hiện đồng bộ các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, khắc phục đứt gãy các chuỗi cung ứng, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, bảo đảm duy trì và tạo thêm việc làm cho người lao động.

Chính phủ sẽ thực hiện lộ trình cải cách tiền lương; xây dựng phương án điều chỉnh tiền lương tối thiểu vùng phù hợp. Đồng thời, tiếp tục rà soát, hoàn thiện và thực hiện hiệu quả các chính sách an sinh xã hội, hỗ trợ người lao động gặp khó khăn; báo cáo cấp có thẩm quyền về các cơ chế, chính sách hỗ trợ mới trong trường hợp cần thiết, theo ông Lê Minh Khái.

Ngoài ra, chú trọng bảo vệ quyền lợi của người lao động trong khu vực phi chính thức; khuyến khích và hỗ trợ người lao động ký kết hợp đồng lao động, tham gia bảo hiểm xã hội…

Giải pháp cho triệu tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp đến hạn thanh toán

Đại biểu Sùng A Lềnh (Phó đoàn Lào Cai) cho hay, khối lượng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn năm 2023 gần 290.000 tỷ đồng, trong đó, quý III lớn nhất với 103.000 tỷ đồng.

"Đề nghị Phó Thủ tướng cho biết trách nhiệm các cơ quan quản lý Nhà nước về vấn đề này? Quan điểm chỉ đạo và giải pháp căn cơ nào để thúc đẩy phát triển an toàn, lành mạnh thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp?”, ông chất vấn.

Đại biểu Sùng A Lềnh (Phó đoàn Lào Cai). Ảnh: P.Thắng

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái thừa nhận thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn, làm ảnh hưởng đến điều hành kinh tế vĩ mô và hoạt động của doanh nghiệp.

Bên cạnh một số trường hợp vi phạm bị điều tra, truy tố, ông Khái nói, “thị trường trái phiếu hiện chưa bền vững về cơ cấu”, nhiều thị trường rủi ro như bất động sản.

Ông Khái dẫn báo cáo của Bộ Tài chính, trái phiếu đến hạn thanh toán tính đến hết năm 2022 là 1,2 triệu tỷ đồng. Trong đó, đáo hạn của năm 2023 là 290.000 tỷ đồng, doanh nghiệp phải có nghĩa vụ thanh toán.

Trước những điều này, theo Phó Thủ tướng, Chính phủ đã có nhiều giải pháp để tháo gỡ như thành lập các tổ công tác; hoàn thiện căn cứ pháp lý, thão gỡ vướng mắc để thị trường hoạt động minh bạch, thông suốt, hiệu quả.

“Chính phủ đang tiếp tục chỉ đạo để làm sao tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp”, ông Khái nói, tới quý I/2023 vừa qua, dù còn khó khăn, nhưng đã ổn định được tình hình.

“Nếu có vi phạm sẽ xử lý nghiêm, bảo vệ quyền lợi người dân, nhà đầu tư”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, yêu cầu tăng cường kiểm tra, giám sát để công khai, minh bạch để nâng cao nhận thức pháp luật, ổn định tâm lý trên thị trường.