Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Ngọ Duy Hiểu (đại biểu đoàn TP Hà Nội). Ảnh: CTV

Chiều ngày 9/11, trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Quốc hội, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Ngọ Duy Hiểu (đại biểu đoàn TP Hà Nội) dành toàn bộ thời gian tranh luận với đại biểu Lê Thanh Vân liên quan đến việc cách chức Hiệu trưởng Trường Đại học Tôn Đức Thắng đối với ông Lê Vinh Danh.

Theo ông Hiểu, trong hệ thống pháp luật Việt Nam chỉ duy nhất Luật Viên chức và các nghị định hướng dẫn luật này mới quy định trình tự, thủ tục, thẩm quyền, thời hiệu, thời hạn và các hình thức xử lý kỷ luật.

“Các luật chuyên ngành, trong đó có Luật Giáo dục đại học hoàn toàn không quy định về vấn đề này”, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam nhấn mạnh.

Ông Hiểu cho biết, ông Lê Vinh Đanh, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam bổ nhiệm lại vào năm 2014. Đến nay, Trường Đại học Tôn Đức Thắng chưa thành lập được Hội đồng Trường theo luật mới vì lý do khách quan và chủ quan.

Luật Giáo dục đại học quy định thẩm quyền của Hội đồng Trường là quyết định và trình cơ quan quản lý có thẩm quyền ra quyết định công nhận, bãi nhiệm, miễn nhiệm hiệu trưởng đại học công lập.

“Trong trường hợp Đại học Tôn Đức Thắng, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam không bãi nhiệm, miễn nhiệm mà chỉ thực hiện thi hành kỷ luật.

Theo quy định của pháp luật, chỉ có 4 hình thức kỷ luật là: Khiển trách, cảnh cáo, cách chức, buộc thôi việc mà không có hình thức nào là bãi nhiệm, miễn nhiệm. Trường hợp ông Lê Vinh Đanh, Tổng Liên đoàn lựa chọn hình thức cách chức”, ông Hiểu nói.

Ông Hiểu khẳng định, việc xử lý trên được Tổng Liên đoàn Lao động thực hiện công bằng, khách quan, chặt chẽ, thận trọng, đánh giá toàn diện công và tội nhằm tiếp tục duy chì và phát triển lành mạnh bền vững nhà trường, trên cơ sở xin ý kiến cơ quan chức năng.

“Những năm qua, Tổng Liên đoàn đã tạo điều kiện tối đa để trường tự chủ nên đã đạt được kết quả nổi bật mà Quốc hội đã biết đến.

Tuy nhiên, tự chủ phải trên cơ sở tuân thủ pháp luật và trách nhiệm giải trình. Chúng tôi ý thức rằng phải thực hiện đầy đủ trách nhiệm của cơ quan quản lý cấp trên, do vậy đã xử lý vụ việc theo đúng quy định”, ông Ngọ Duy Hiểu nói thêm.

Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn ngày 6/11, đại biểu Lê Thanh Vân cho rằng, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam có quyền kỷ luật viên chức còn chức danh hiệu trưởng phải theo luật. Khi chưa có Hội đồng Trường thì Hiệu trưởng Trường Tôn Đức Thắng “chưa bị cách thức”.

“Tôi đề nghị các cơ quan có đơn vị đại học tôn trọng Luật Giáo dục đại học, một chủ trương tự chủ Quốc hội vừa thông qua cần thi hành triệt để”, ông Vân nói và khẳng định, việc cách chức Hiệu trưởng Trường Đại học Tôn Đức Thắng là trái luật.

Chính phủ lập đoàn công tác vào Đại học Tôn Đức Thắng

Trả lời chất vấn về việc “có nên bỏ cơ quan chủ quản không?”, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nêu rõ, luật pháp hiện không còn bộ, cơ quan chủ quản mà chỉ có khái niệm cơ quan quản lý và chủ sở hữu.

Theo Phó Thủ tướng, để tự chủ đại học đáp ứng được 6 nguyên tắc (trong đó có 5 nguyên tắc trên toàn thế giới và 1 nguyên tắc cho Việt Nam) thì cần phải sửa luật. Bởi thực tế hiện còn các tồn tại như vướng mắc trong thu và chi học phí; tuổi giữ chức vụ của cán bộ; việc mở ngành đào tạo mới còn ràng buộc tỷ lệ giảng viên là tiến sĩ, giáo sư.

“Có hai điểm cần thực hiện để tự chủ đại học.

Thứ nhất, tất cả các trường cần kiện toàn hội đồng trường với tư cách là cơ quan thực quyền, không phải mang tính hình thức.

Thứ hai, các trường phải xây dựng quy chế điều hành, tổ chức hoạt động tài chính nội bộ tỉ mỉ, chi tiết theo quy định của pháp luật và công khai toàn dân biết và giám sát”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng lưu ý, tự chủ đại học là một quá trình chuyển đổi, có nhiều điểm chưa có tiền lệ nên khi xử lý chúng ta hết sức bình tĩnh và xu hướng phải ủng hộ.

Trở lại câu chuyện Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cách chức Hiệu trưởng Trường Đại học Tôn Đức Thắng, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, đây là một quyết định có những ý kiến khác nhau. Chính phủ đã lập một đoàn công tác vào Đại học Tôn Đức Thắng xem xét, phân tích các vấn đề liên quan.

“Chắc chắn chúng tôi sẽ họp lại xem xét các vấn đề liên quan, sau đó sẽ công khai cho toàn dân biết với tinh thần công khai, minh bạch, tạo điều kiện cho nhà trường phát triển”, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh.