Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương, khi xây dựng Luật Cảnh sát cơ động cần quán triệt rõ 5 quan điểm chỉ đạo về đổi mới lập pháp. Ảnh: Đ.X

Ngày 31/8, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội tổ chức phiên họp Thường trực Ủy ban mở rộng để thẩm tra sơ bộ Dự án Luật Cảnh sát cơ động.

Cần thiết nâng pháp lệnh lên thành luật

Thiếu tướng Lê Tấn Tới, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho biết, Dự án Luật Cảnh sát Cơ động là một trong bảy dự án luật đầu tiên trình Quốc hội khóa XV cho ý kiến tại kỳ họp thứ 2 tới đây.

Ông đề nghị, các đại biểu tập trung thảo luận, cho ý kiến về sự cần thiết ban hành Dự án Luật cũng như tính hợp hiến, khả thi, thống nhất trong hệ thống pháp luật...

Trình bày tờ trình về Dự thảo Luật, Tư lệnh Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động Phạm Quốc Cương cho biết, qua 7 năm thực hiện, Pháp lệnh Cảnh sát cơ động đã bộc lộ một số bất cập, hạn chế cần khắc phục để phù hợp với quy định của Hiến pháp, bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật. Do vậy, việc xây dựng Luật Cảnh sát cơ động là cần thiết.

Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh tán thành với sự cần thiết ban hành Luật Cảnh sát Cơ động nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập của Pháp lệnh hiện hành, tạo cơ sở pháp lý đồng bộ, thống nhất góp phần xây dựng cảnh sát cơ động cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng và hoàn thành tốt nhiệm vụ trong tình hình hình mới.

Toàn cảnh phiên họp Thường trực Ủy ban mở rộng để thẩm tra sơ bộ Dự án Luật Cảnh sát cơ động. Ảnh: Đ.X

Theo cơ quan thẩm tra, nên làm rõ hơn tính cấp thiết về đặc thù của lực lượng cảnh sát cơ động trong dự thảo để thấy sự khác biệt với các lực lượng cũng đang được điều chỉnh trong Luật Công an nhân dân.

Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh cũng đề nghị, không quy định lại nguyên tắc cảnh sát cơ động “đặt dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng Cộng sản Việt Nam, sự thống lĩnh của Chủ tịch nước” bởi vì nguyên tắc này đã được đề cập trong Luật Công an nhân dân.

Bày tỏ quan điểm đồng tình với sự cần thiết nâng từ Pháp lệnh lên thành Luật Cảnh sát cơ động (cả về cơ sở về chính trị, pháp lý), Thượng tướng Trần Quang Phương, Phó Chủ tịch Quốc hội cũng gợi mở những vấn đề cần lưu tâm trong phạm vi Dự án Luật.

Quán triệt rõ 5 quan điểm chỉ đạo về đổi mới lập pháp

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội cần quán triệt rõ 5 quan điểm chỉ đạo về đổi mới lập pháp. Đầu tiên là bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng, thể chế kịp thời đường lối chủ trương và vì mục tiêu, vì con người theo phương châm là nhân dân, nhân đạo, nhân văn, quyền con người được pháp luật bảo đảm.

Hai là, tạo lập một cái hành lang pháp lý để điều chỉnh tất cả các hành vi của con người đồng bộ.

Ba là, tạo đột phá, chuyển từ cái tư duy quản lý sang tư duy kiến tạo và phát triển. Có nghĩa là không phải thấy cái gì nó bất hợp lý là cấm; thấy gì, quản không được là cấm.

Bốn là xây dựng Dự án Luật phải bảo đảm dân chủ, thực chất và sự tham gia của mọi tầng lớp nhân dân vào tham gia xây dựng luật.

Thượng tướng Trần Quang Phương, Phó Chủ tịch Quốc hội. Ảnh: Đ.X

Năm là tôn trọng luật pháp quốc tế, tương thích với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên và các thỏa thuận quốc tế mà chúng ta tham gia ký kết.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương lưu ý, dự án luật này phải đạt độ mẫu mực về quy trình, đạt được sức sống của luật chứ không phải “luật khung luật ống”.

Vì vậy, ông đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, giải trình tất cả các ý kiến phát biểu, trong đó cần nêu rõ sự cần thiết nâng pháp lệnh thành luật cho thuyết phục; đánh giá tác động của Dự án Luật…

“Phạm vi hoạt động cảnh sát cơ động không được trùng với các lực lượng khác. Hai là trường hợp nào sử dụng cảnh sát cơ động? Nó là đặc biệt, mà đặc biệt không thể lúc nào cũng dùng”, Phó Chủ tịch Quốc hội đặt vấn đề.

Cần rà soát đầy đủ các quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo thẩm quyền, phạm vi hoạt động của cảnh sát cơ động trong trường hợp sử dụng, kể cả trường hợp cấp bách huy động như thế nào.

Nhấn mạnh tinh thần xây dựng Luật Cảnh sát cơ động là vì nước, vì dân, không phải “vì anh, vì tôi”, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương lưu ý, bên cạnh việc đúng đường lối, quan điểm, đúng Hiến pháp, pháp luật cần bảo đảm phải tiết kiệm ngân sách trong điều kiện, khả năng của nền kinh tế.

Dự thảo Luật gồm 5 chương, 32 điều, trong đó đã bổ sung 1 điều quy định về hợp tác quốc tế của cảnh sát cơ động; bổ sung 3 nhiệm vụ mà thực tế cảnh sát cơ động đang thực hiện.

Trong đó có việc huấn luyện bồi dưỡng điều lệnh quân sự võ thuật, kỹ thuật, chiến thuật đối với cảnh sát cơ động và cán  bộ, chiến sỹ học viên trong công an nhân dân; huấn luyện công tác phòng, chống khủng bố cho lực lượng chuyên trách và lực lượng bảo vệ thuốc các ngành, địa phương; huấn luyện, đào tạo về công tác bảo vệ cho các cơ quan, tổ chức ngoài ngành Công an.

Dự thảo Luật cũng bổ sung 2 quyền hạn cho cảnh sát cơ động gồm:

- Được mang theo người vũ khí, công cụ hỗ trợ, phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ vào cảng hàng không và lên tàu bay, tàu thuyền trong các trường hợp chống khủng bố, giải cứu con tin, trấn áp tội phạm nguy hiểm có sử dụng vũ khí; bảo vệ vận chuyển hang đặc biệt, áp giải bị can, bị cáo phạm tội đặc biệt nghiêm trọng; trường hợp cấp bách để giải quyết kịp thời các vụ việc phức tạp về an ninh trật tự theo điều động của cấp có thẩm quyền.

- Ngăn chặn, vô hiệu hóa phương tiện bay không người lái và các phương tiện khác trực tiếp tấn công, xâm phạm hoặc đe dọa tấn công, xâm phạm mục tiêu bảo vệ của cảnh sát cơ động.