“Để xảy ra đứt gãy, thiếu hụt nguồn cung cũng là trách nhiệm cơ quan quản lý nhà nước”, đại biểu Trần Văn Lâm nhấn mạnh. Ảnh: Đ.X

Giá xăng, dầu tăng lần thứ ba liên tiếp sau điều chỉnh của liên bộ Công thương - Tài chính từ hôm qua (1/11).

Vấn đề là tình trạng cây xăng khan hàng, hết xăng hoặc dầu tại Hà Nội, TP HCM và một số địa phương vẫn tiếp tục xảy ra. Các doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu phản ánh chiết khấu (mức doanh nghiệp đầu mối cắt lại cho thương nhân, đại lý bán lẻ) vẫn rất thấp và việc nhập hàng từ đầu mối khó khăn, nhỏ giọt.

Trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội sáng nay (2/11), đại biểu Trần Văn Lâm, Ủy viên thường trực Ủy ban Tài chính Ngân sách cho rằng, phải xem xét thực tế nguồn cung xăng dầu có đủ hay không. Nếu không và có sai lệch với nhu cầu diễn biến thị trường thì phải có giải pháp điều tiết.

“Cần đảm bảo nguồn nhiên liệu lúc nào cũng phải đáp ứng nhu cầu và có dự trữ nhất định, không để đứt gãy như hiện nay”, ông Lâm nói và nhận xét, việc nhiều cây xăng đóng cửa hoặc bán hàng nhỏ giọt là “hiện tượng bất thường”.

Bởi, kể cả khi nguồn cung thế giới lên cao, giá tăng, xăng dầu khan hiếm cũng không có hiện tượng bất thường như hiện nay.

“Trong điều kiện giá dầu thế giới tương đối hài hòa như hiện nay mà thị trường trong nước lại xảy ra những điều bất thường như vậy thì phải làm rõ căn nguyên, lý do”, ông Lâm nhấn mạnh.

Từ điều này, ông Lâm cũng đề cập đến trách nhiệm quản lý của cơ quan Nhà nước trong nắm bắt thông tin, điều phối thị trường và nguồn cung một cách hài hòa, hợp lý.

“Để xảy ra đứt gãy, thiếu hụt nguồn cung cũng là trách nhiệm cơ quan quản lý nhà nước”, vị đại biểu Quốc hội này nêu quan điểm.

Hiện nay, việc quản lý xăng dầu có trách nhiệm phối hợp của nhiều bộ, ngành, song theo ông Lâm, trách nhiệm chính là của Bộ Công Thương, “không thể đùn đẩy cho bộ nọ, bộ kia”.

“Vấn đề là Bộ Công thương có kịp thời nhạy bén, đầy đủ thông tin, căn cứ để điều tiết thị trường này hay không? Cái gì vướng thì bộ cần đề xuất lên cấp có thẩm quyền xem xét, chỉ đạo”, ông Lâm nói.

Ông cũng nhấn mạnh, vấn đề của thị trường xăng dầu hiện nay là do chiết khấu, ngoài ra còn do điều tiết nguồn cung. “Trước đây, doanh nghiệp nhập hàng nhưng giá cao và họ chần chừ, hàng giờ không về kịp nên bị thiếu. Nhưng với chức năng quản lý nhà nước phải giải quyết được vấn đề này” - theo Ủy viên thường trực Ủy ban Tài chính Ngân sách.

Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn TP Hà Nội). Ảnh: Đ.X

Với đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn TP Hà Nội), theo ông, nguồn cung xăng dầu "đứt gãy" là do cơ chế quản lý.

“Chiết khấu xuống quá thấp, chi phí kinh doanh không được điều chỉnh kịp thời, khiến doanh nghiệp bị thua lỗ, đương nhiên họ dừng lại. Nhưng vấn đề ở đây là sự phối hợp quản lý giữa hai cơ quan quản lý là Bộ Công Thương về nguồn cung, xuất nhập khẩu xăng dầu và Bộ Tài chính trong quản lý giá, chi phí… chưa tốt”, ông Cường nhận xét.

Ông nêu vấn đề, tại sao các nước không có tình trạng này, mà Việt Nam lại xảy ra khi chúng ta đã sản xuất được xăng dầu (hai nhà máy lọc dầu chiếm 70% thị phần)?

Theo đại biểu, trước mắt, xăng dầu là mặt hàng thiết yếu, ảnh hưởng tới lạm phát… nên Nhà nước vẫn cần quản lý, can thiệp. Nhưng về lâu dài, cần để mặt hàng này thị trường hoàn toàn; đa dạng hoá tổ chức kinh doanh phân phối xăng dầu…

Trước ý kiến cho rằng nên quy quản lý xăng dầu về một đầu mối là Bộ Công thương, đại biểu Quốc hội cho rằng là “hợp lý”.

Ông Trần Văn Lâm cho hay, Luật Giá đang được sửa đổi theo hướng tăng phân cấp, phân quyền quản lý với một số mặt hàng thuộc diện Nhà nước quản lý về bộ, ngành liên quan, chứ không tập trung hết về đầu mối quản lý giá là Bộ Tài chính. 

“Giao Bộ Công Thương quản lý về xăng dầu là hợp lý, sẽ giúp giảm tải đầu mối”, ông Lâm nói và lưu ý, vấn đề này còn chờ Quốc hội bàn. Nhưng ở góc độ cá nhân, ông thấy việc đề cao trách nhiệm hơn nữa của từng bộ, ngành trong quản lý giá là định hướng hợp lý. 

Đại biểu Hoàng Văn Cường cũng cho rằng, đưa quản lý xăng dầu về đầu mối Bộ Công thương là hợp lý. Theo đó, Bộ Công Thương ngoài quản lý nguồn cung, tính toán xem chi phí kinh doanh xăng dầu, còn Bộ Tài chính có quyền kiểm tra, giám sát qua các tiêu chí, tiêu chuẩn. “Nên tập trung quy trách nhiệm một đầu mối quản lý xăng dầu”, ông nêu quan điểm.