Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình yêu cầu đánh giá công khai, minh bạch trong xét duyệt đặc xá 2024. Ảnh: N.Hoàng

Chiều 18/9, Hội đồng Tư vấn đặc xá năm 2024 đã họp xét duyệt danh sách đề nghị Chủ tịch nước đặc xá tha tù trước thời hạn cho các phạm nhân đủ điều kiện đặc xá nhân dịp 79 năm Quốc khánh và 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô.

Kiểm tra, đánh giá công khai, minh bạch

Chủ trì cuộc họp, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn đặc xá năm 2024 nhấn mạnh, nhân đạo và khoan hồng với người phạm tội là truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta.

Theo ông, pháp luật nước ta vừa thể hiện tính nghiêm minh với người phạm tội, kiên quyết trừng trị nghiêm khắc các đối tượng chủ mưu, cầm đầu, ngoan cố chống đối, tái phạm nguy hiểm.

Pháp luật Việt Nam cũng khoan hồng, tha thứ với người phạm tội thành khẩn, lập công chuộc tội, ăn năn hối cải và tạo mọi điều kiện thuận lợi để họ sửa chữa sai lầm, trở thành người lương thiện, có ích cho xã hội.

Từ 2009 đến nay, Chủ tịch nước đã 9 lần ký quyết định đặc xá cho hơn 92.000 phạm nhân có quá trình cải tạo, lao động, học tập tốt trở về với gia đình, cộng đồng làm công dân có ích cho xã hội.

Năm nay, thực hiện quyết định của Chủ tịch nước, Hội đồng Tư vấn đặc xá đã ban hành hướng dẫn cụ thể.

Toàn cảnh cuộc họp Hội đồng Tư vấn đặc xá năm 2024. Ảnh: N.Hoàng

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ nhận định, dù thời gian rất ngắn nhưng các bộ, ngành liên quan, các thành viên Hội đồng Tư vấn đặc xá, đặc biệt là Bộ Công an - Cơ quan Thường trực và TAND Tối cao đã rất cố gắng, khẩn trương chỉ đạo, tích cực triển khai thực hiện.

Để việc xét duyệt bảo đảm chặt chẽ, đúng pháp luật, đáp ứng mục tiêu, yêu cầu của đợt đặc xá theo chủ trương của Đảng và quyết định của Chủ tịch nước, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đề nghị các các cơ quan chức năng tập trung kiểm tra, xem xét, đánh giá công khai, minh bạch.

Lãnh đạo Chính phủ đặc biệt lưu ý phải cân nhắc thận trọng, kỹ lưỡng từng trường hợp cụ thể, bám sát điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định của Luật Đặc xá và quyết định của Chủ tịch nước.

Thẩm định hàng nghìn hồ sơ đủ điều kiện đề nghị đặc xá

Báo cáo tại cuộc họp, Thiếu tướng Trần Văn Thiện, Cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng, Bộ Công an, cho biết, các tổ thẩm định liên ngành của Hội đồng tư vấn đặc xá và các tổ chuyên viên giúp việc cho thành viên Hội đồng tư vấn đặc xá thuộc các bộ, ban, ngành đã tiến hành kiểm tra, thẩm định hàng nghìn hồ sơ đủ điều kiện đề nghị đặc xá tại các trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự công an cấp huyện thuộc Bộ Công an và các trại giam do Bộ Quốc phòng quản lý.

Thiếu tướng Trần Văn Thiện khẳng định việc xét đề nghị đặc xá cho những người đủ điều kiện được tiến hành theo quy trình hết sức chặt chẽ, công khai, dân chủ, khách quan, công bằng, minh bạch, đúng đối tượng, điều kiện theo quy định.

Thiếu tướng Trần Văn Thiện, Cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng. Ảnh: N.Hoàng

Hồ sơ đề nghị đặc xá được kiểm tra, thẩm định qua nhiều cấp với sự tham gia của nhiều cơ quan, ban, ngành chức năng và đặc biệt là sự giám sát của các tổ chức xã hội và nhân dân.

Để công tác đặc xá năm 2024 đạt kết qủa tốt, Thiếu tướng Trần Văn Thiện đề nghị các cấp, các ngành, các địa phương cần quan tâm đến công tác tái hòa nhập cộng đồng cho người được đặc xá trở về địa phương.

Cùng với đó, làm tốt việc theo dõi, giáo dục, giúp đỡ, dạy nghề và tạo việc làm cho người được đặc xá trở về cộng đồng làm ăn lương thiện, hạn chế tái phạm tội và vi phạm pháp luật.

Với những người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, theo Thiếu tướng Trần Văn Thiện, cần vận động các ngành, đoàn thể, tổ chức kinh tế - xã hội quan tâm giúp đỡ họ vay vốn làm ăn, ổn định cuộc sống, hoà nhập cộng đồng.

Sau cuộc họp ngày hôm nay, Hội đồng tư vấn đặc xá sẽ tổng hợp, trình Chủ tịch nước danh sách phạm nhân đủ điều kiện được đặc xá để xem xét, quyết định.

Tỷ lệ người được đặc xá tái phạm tội rất thấp

Từ 2009 đến nay, Chủ tịch nước đã 9 lần ký quyết định đặc xá cho hơn 92.000 phạm nhân có quá trình cải tạo, lao động, học tập tốt trở về với gia đình, cộng đồng làm công dân có ích cho xã hội.

Theo báo cáo tại cuộc họp, hầu hết người được đặc xá trở về đã nhanh chóng tái hoà nhập cộng đồng, có cuộc sống ổn định và làm ăn lương thiện, nhiều người trong số họ đã trở thành doanh nhân thành đạt hoặc tích cực tham gia các hoạt động xã hội ở địa phương.

Đặc biệt, tỷ lệ người được đặc xá tái phạm tội rất thấp (lần đặc xá gần đây nhất năm 2022, tính đến nay mới có 2 người trong tổng số 2.438 người được đặc xá tái phạm tội, chiếm tỷ lệ 0,08%).