Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng. Ảnh: TN

Chiều ngày 30/9, Văn phòng Chính phủ tổ chức họp báo về Nghị quyết 68/NQ-CP ban hành chương trình cắt giảm, đơn giản hoá quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh giai đoạn 2020-2025.

Cải cách một số nơi vẫn còn hình thức

Theo báo cáo tại buổi họp báo, đến nay Việt Nam đã trải qua 2 “làn sóng" cải cách để phục vụ người dân, doanh nghiệp ngày một tốt hơn.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ cho hay, giai đoạn 2007 - 2010, Việt Nam cắt giảm, đơn giản hóa 4.818/ 5.421 thủ tục hành chính (TTHC) (cắt giảm 37,31% TTHC tương ứng với khoảng gần 30.000 tỉ đồng mỗi năm). “Đây là con số rất ấn tượng”, ông Dũng nói.

Đến giai đoạn 2016-2020, đã cắt giảm, đơn giản hoá 3.893/6.191 điều kiện kinh doanh, 6.776/9.926 dòng hàng phải kiểm tra chuyên ngành, tiết kiệm cho xã hội hơn 18 triệu ngày công/năm, tương đương khoảng 6.300 tỉ đồng.

Theo Bộ trưởng, kết quả cải cách đó đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao vị thế của Việt Nam trong các xếp hạng thế giới như xếp hạng môi trường kinh doanh toàn cầu giai đoạn 2016-2020 của Ngân hàng Thế giới, Việt Nam tăng 20 bậc, xếp thứ 70/190 quốc gia, nền kinh tế và xếp thứ 5 trong ASEAN…

Tuy nhiên, nhiều quy định vẫn bất cập, là rào cản cho hoạt động sản xuất, kinh doanh.

“Việc cải cách một số nơi vẫn còn hình thức, thậm chí có tình trạng cắt bỏ quy định này lại mọc ra quy định khác gây khó khăn hơn đối với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, người dân”, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cho hay.

Cạnh đó, việc thực hiện TTHC chủ yếu vẫn bằng phương thức thủ công; người dân, doanh nghiệp còn phải nộp nhiều loại giấy tờ, đi lại nhiều nơi, phát sinh gánh nặng hành chính không cần thiết.

Nguyên nhân chính của những tồn tại này chủ yếu là do chưa thực sự có cách tiếp cận tổng thể, chưa có cách làm và công cụ phù hợp để đánh giá, kiểm soát, đo lường và tham vấn hiệu quả về chính sách và quy định không còn phù hợp.

Vì vậy, ngày 12/5/2020, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 68/NQ-CP về chương trình cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh giai đoạn 2020-2025.

Bộ trưởng cho hay, từ kinh nghiệm cải cách của các nước và thực tiễn của nước ta thời gian qua có thể thấy “còn rất nhiều dư địa cho tăng trưởng thông qua việc cải cách”.

Sẽ cải cách toàn diện

Nghị quyết 68 được ví là mở ra “làn sóng" cải cách thứ 3. Theo đó, không chỉ dừng lại ở khâu thống kê, rà soát, đánh giá, mà cải cách sẽ toàn diện các quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh.

Hơn thế, còn tập trung cải cách cả khâu tổ chức thực hiện các quy định thông qua đẩy mạnh thực hiện TTHC trên môi trường điện tử và triển khai cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết TTHC.

Kết quả cải cách thời gian qua đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao vị thế của Việt Nam trong các xếp hạng thế giới. Ảnh: TN

Mục tiêu giai đoạn từ năm 2020 - 2025, cắt giảm, đơn giản hóa ít nhất 20% số quy định và cắt giảm ít nhất 20% chi phí tuân thủ quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh tại các văn bản đang có hiệu lực thi hành.

“Các bộ, ngành, địa phương sẽ đẩy mạnh dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 - 4 để nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, tăng cường tính công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình trong các hoạt động của các cơ quan hành chính, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của người dân, doanh nghiệp”, Bộ trưởng Dũng nhấn mạnh.

Ông Mai Tiến Dũng cũng cho hay, thời gian qua báo chí có đặt vấn đề “có vẻ cải cách TTHC chững lại, cắt điều kiện này thì mọc điều kiện khác. Cắt 1 có thể mọc 1 hoặc hơn 1”. Cho nên, cần phải rà soát lại để lược bỏ các điều kiện kinh doanh ban hành tại các văn bản không đúng.

Cũng theo Bộ trưởng, năm 2020 sẽ thực hiện rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa quy định thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng và từ năm 2021-2025 tiến hành cải cách tại các bộ, mỗi năm hai đợt.

Các công việc cụ thể yêu cầu các bộ, ngành thực hiện là tiếp tục cải cách mạnh mẽ các quy định, thúc đẩy giải quyết TTHC trên môi trường điện tử, đổi mới lề lối phương thức làm việc thông qua xử lý hồ sơ công việc trên môi trường điện tử.

Cùng với đó, tổ chức tiếp nhận, xử lý kịp thời các phản ánh, kiến nghị và tăng đối thoại, tham vấn, đổi mới phương pháp, quy trình, nâng cao chất lượng lấy ý kiến doanh nghiệp, người dân.

Các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, triển khai hiệu quả thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử, tích hợp dịch vụ công trực tuyến, thanh toán trực tuyến, tham gia góp ý phương án cắt giảm, đơn giản hóa và có kiến nghị về các khó khăn, vướng mắc khi thực hiện, có kế hoạch số hóa giải quyết thủ tục hành chính.

Loại bỏ cả phụ lục “cài cắm” quy định gây khó cho doanh nghiệp

Ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nói đến ba “làn sóng” cải cách TTHC trong nhiệm kỳ vừa qua: Gồm xóa bỏ hàng ngàn giấy phép con; cắt giảm, đơn giản hoá 50% điều kiện kinh doanh, TTHC và Nghị quyết số 68 đặt mục tiêu cắt giảm 20% các quy định về kinh doanh trong 5 năm tới.

Ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam. Ảnh: TN

“Chính phủ đã thành công với việc thúc đẩy cải cách thể chế, với cách thức thực hiện bài bản hơn”, ông Vũ Tiến Lộc nói và nhấn mạnh, đây cũng là nhiệm kỳ Chính phủ đặt mục tiêu phát triển 1 triệu doanh nghiệp, chương trình nghị sự cải thiện môi trường kinh doanh theo Nghị quyết 19, Nghị quyết 02 cũng quyết liệt hơn.

Tuy vậy, theo Chủ tịch VCCI, hệ thống pháp luật kinh doanh hiện tại vẫn còn không ít quy định chưa đảm bảo quyền tự do kinh doanh của người dân và doanh nghiệp. Một số bộ, ngành triển khai cải cách có hiện tượng “giảm nhiệt”, thủ tục và điều kiện kinh doanh vẫn còn nặng nề….

Để thực hiện Nghị quyết 68 hiệu quả, ông Lộc cho rằng, đối thoại và lắng nghe ý kiến doanh nghiệp là cần thiết. Cùng với đó, tháo gỡ đồng bộ, kể cả những phụ lục có thể “cài cắm” quy định gây khó khăn cho doanh nghiệp.

“Chúng ta cứ tưởng những điều văn bản luật mới gây cản trở, nhưng có những quy định trong biểu đính kèm tưởng rất nhỏ nhưng lại gây khó khăn không ít cho doanh nghiệp”, ông Lộc nói.

Cũng theo Chủ tịch VCCI, cần hạn chế tối đa tình trạng một thông tư có thể ảnh hưởng tới đời sống sản xuất kinh doanh của người dân, doanh nghiệp. Sửa đổi cần tập trung theo hướng một luật sửa đổi nhiều luật…

"Rất hy vọng, Nghị quyết 68 sẽ thúc đẩy một đợt sóng cải cách mới về các quy định kinh doanh, rất quan trọng với nền kinh tế Việt Nam", ông Vũ Tiến Lộc phát biểu.

Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Nguyễn Văn Thân cũng bày tỏ ủng hộ tối đa Nghị quyết 68. "Chúng ta phải làm sao phối hợp để đưa Nghị quyết này vào cuộc sống", ông Thân nói.