(Thanh tra) - Việc sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính cấp xã và tổ chức lại chính quyền địa phương 2 cấp theo hướng tinh gọn không tránh khỏi những tác động đến đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Nhằm đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, Bộ Nội vụ đã phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan để ban hành văn bản hướng dẫn về chế độ tiền lương, phụ cấp lương sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy.
Theo đó, nguyên tắc chung được xác định là: Không làm giảm thu nhập hợp pháp của cán bộ, công chức, viên chức do nguyên nhân từ việc sắp xếp, tổ chức lại. Đồng thời, đảm bảo thực hiện đúng quy định của pháp luật hiện hành, phù hợp với quy mô tổ chức, vị trí việc làm mới và cơ cấu tổ chức được phê duyệt.
Theo Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Mạnh Khương cho biết: Bộ Nội vụ đã ký Công văn số 4832/BNV-CTL&BHXH Ngày 08/7/2025, đã gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về thực hiện chế độ tiền lương, phụ cấp lương đối với cán bộ, công chức, viên chức sau sắp xếp tổ chức bộ máy, tổ chức chính quyền địa phương (CQĐP) 2 cấp.
Trong quá trình tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 6 (khóa XII), nhiều địa phương đã tiến hành hợp nhất, tổ chức lại các đơn vị hành chính cấp xã, sáp nhập cơ quan chuyên môn, và triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Sau quá trình sắp xếp này, vấn đề thực hiện chế độ tiền lương và phụ cấp lương cho cán bộ, công chức, viên chức được đặt ra, nhằm đảm bảo quyền lợi và sự ổn định trong đội ngũ công vụ.
Trước yêu cầu thực tiễn, Bộ Nội vụ đã ban hành các hướng dẫn cụ thể, thống nhất trong toàn quốc để đảm bảo việc chi trả tiền lương, phụ cấp lương sau sắp xếp tổ chức bộ máy, nhất là đối với các địa phương thực hiện tổ chức lại chính quyền địa phương theo mô hình 2 cấp.
Về xếp lương đối với cán bộ, công chức sau khi sắp xếp: Cán bộ, công chức bị ảnh hưởng do sắp xếp tổ chức bộ máy được giải quyết chế độ lương theo các trường hợp cụ thể: Trường hợp chuyển sang vị trí công tác mới tương đương chức danh cũ: Tiếp tục hưởng lương theo ngạch, bậc đang hưởng, phụ cấp chức vụ (nếu có) được tính theo vị trí mới.
Trường hợp không giữ chức vụ lãnh đạo sau khi sắp xếp (giảm cấp phó hoặc giải thể cơ quan, đơn vị): Được bảo lưu phụ cấp chức vụ lãnh đạo trong thời gian tối đa 6 tháng (hoặc theo quy định tại Nghị định 204/2004/NĐ-CP nếu có thay thế).
Trường hợp nghỉ chờ sắp xếp công việc mới: Được hưởng 100% tiền lương và phụ cấp lương hiện hưởng trong thời gian tối đa 12 tháng, tùy từng đối tượng cụ thể.
Về viên chức trong đơn vị sự nghiệp công lập: Viên chức thuộc các đơn vị sự nghiệp công lập bị ảnh hưởng bởi việc sáp nhập, giải thể hoặc tổ chức lại được thực hiện: Tiếp tục xếp lương theo hạng chức danh nghề nghiệp hiện có, nếu chuyển công tác sang đơn vị tương đương.
Trường hợp không còn nhu cầu bố trí, viên chức có thể thỏa thuận chấm dứt hợp đồng hoặc được chuyển sang vị trí việc làm phù hợp theo cơ chế tuyển dụng, đảm bảo quyền lợi về tiền lương, thời gian công tác và đóng bảo hiểm xã hội.
Về phụ cấp lương và các khoản thu nhập khác: Các khoản phụ cấp ưu đãi ngành, phụ cấp khu vực, phụ cấp công tác lâu năm... tiếp tục được duy trì nếu người lao động vẫn làm việc trong điều kiện tương tự như trước. Trong trường hợp thay đổi đơn vị hành chính, chức năng nhiệm vụ hoặc địa bàn công tác, việc hưởng phụ cấp được điều chỉnh phù hợp với chính sách hiện hành.
Đặc biệt, Bộ Nội vụ nhấn mạnh các địa phương không được cắt giảm phụ cấp, thu nhập khi chưa có căn cứ pháp lý rõ ràng. Các địa phương phải rà soát cụ thể từng trường hợp, có báo cáo thẩm định và xin ý kiến thống nhất trước khi điều chỉnh chế độ.
Định hướng hỗ trợ cán bộ dôi dư và tinh giản biên chế
Trong bối cảnh đẩy mạnh cải cách bộ máy, Bộ Nội vụ tiếp tục hướng dẫn các địa phương triển khai chính sách hỗ trợ tinh giản biên chế, theo đúng quy định tại Nghị định số 29/2023/NĐ-CP và các văn bản liên quan.
Cán bộ, công chức, viên chức thuộc diện tinh giản do sắp xếp tổ chức bộ máy sẽ được hưởng: Hỗ trợ một lần bằng 3–5 tháng lương hiện hưởng; hưởng thêm số tháng lương cho thời gian chưa đủ tuổi nghỉ hưu; được hỗ trợ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện (nếu có nhu cầu).
Ngoài ra, Bộ Nội vụ khuyến khích các địa phương có chính sách đặc thù riêng để hỗ trợ cán bộ dôi dư tự nguyện nghỉ việc, chuyển đổi nghề nghiệp, nhất là tại các địa phương có điều kiện kinh tế khó khăn hoặc biên chế cán bộ dôi dư lớn.
Chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy gắn với tinh giản biên chế là bước đi tất yếu nhằm nâng cao hiệu quả quản trị nhà nước, hướng đến nền hành chính phục vụ. Tuy nhiên, để đảm bảo thành công, việc thực hiện các chế độ tiền lương và phụ cấp đối với cán bộ, công chức, viên chức là yếu tố then chốt, giúp ổn định tâm lý và tạo sự đồng thuận trong hệ thống chính trị.
Việc Bộ Nội vụ ban hành hướng dẫn rõ ràng, thống nhất và linh hoạt trong thực tiễn đang góp phần quan trọng giúp các địa phương triển khai hiệu quả công tác tổ chức bộ máy, đồng thời bảo đảm quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người lao động trong khu vực công, từ đó củng cố niềm tin và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ các cấp trong giai đoạn đổi mới.
