(Thanh tra) - Sáng 12/8, tại Hà Nội, Bộ Dân tộc và Tôn giáo (DT&TG) tổ chức Hội nghị toàn quốc đánh giá công tác dân tộc, tôn giáo sau sắp xếp tổ chức bộ máy và triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ DT&TG Đào Ngọc Dung chủ trì Hội nghị. Cùng tham dự có các Thứ trưởng: Hồ Văn Niên, Y Vinh Tơr, Y Thông, Nông Thị Hà, Nguyễn Hải Trung.
Chánh Văn phòng Bộ Nguyễn Cao Thịnh cho biết, Bộ DT&TG đã chủ động rà soát và tham mưu ban hành các văn bản pháp lý quan trọng để tạo cơ sở vững chắc cho việc triển khai mô hình mới, trong đó có Nghị định số 124/2025/NĐ-CP của Chính phủ quy định về phân quyền, phân cấp, và phân định thẩm quyền cho chính quyền địa phương 2 cấp.
Trong 115 thẩm quyền và nhiệm vụ được rà soát, 33 thẩm quyền được phân quyền, phân cấp và phân định, 37 thẩm quyền do cơ quan Trung ương thực hiện như quy định hiện hành, và 45 thẩm quyền do chính quyền địa phương thực hiện như quy định hiện hành.
Bộ đã ban hành 6 Thông tư liên quan để hướng dẫn hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp.
Để hỗ trợ các địa phương, Bộ DT&TG đã thành lập một Tổ công tác để tiếp nhận, hướng dẫn và giải đáp kịp thời các khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy.
Công tác phối hợp giữa Bộ và các địa phương được thực hiện một cách chủ động, linh hoạt và đồng bộ, giúp tháo gỡ kịp thời các vướng mắc, đảm bảo không gián đoạn việc thực hiện nhiệm vụ.
Bên cạnh những kết quả tích cực đạt được, trong thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, cũng gặp những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện công tác dân tộc, tôn giáo ở các địa phương.
Về nhân sự, một số sở DT&TG còn thiếu biên chế so với tổng số được giao. Đội ngũ cán bộ làm công tác dân tộc, tôn giáo ở cấp xã chủ yếu là kiêm nhiệm, chưa am hiểu nhiều về chính sách, ảnh hưởng đến chất lượng công tác tham mưu và tiến độ thực hiện công việc.
Về cơ sở vật chất, điều kiện làm việc ở một số xã chưa đảm bảo, cơ sở cũ và xuống cấp, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa.
Về quản lý nhà nước, việc công tác dân tộc, tôn giáo không còn bộ phận chuyên trách ở cấp xã sau sáp nhập đã làm giảm hiệu quả theo dõi, nắm bắt tình hình. Một số địa phương còn lúng túng khi xử lý các vụ việc liên quan đến tôn giáo do không rõ thẩm quyền và thiếu quy trình phối hợp thống nhất. Việc cập nhật dữ liệu, quản lý danh sách và xác định thành phần dân tộc cũng gặp khó khăn.
Sau khi nghe lãnh đạo các sở DT&TG địa phương đóng góp kiến nghị, đề xuất tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ DT&TG Đào Ngọc Dung khẳng định: Việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đã mang lại những kết quả tích cực đáng ghi nhận.
Sau khi sắp xếp, bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp đã đi vào hoạt động nền nếp, đảm bảo nhiệm vụ chính trị. Hầu hết các xã, phường, đặc khu đã ban hành quy chế làm việc và hoàn tất thủ tục bàn giao, tiếp nhận hồ sơ.
Các nhiệm vụ được phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền cho địa phương về công tác dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo đã được thực hiện một cách hiệu quả, chưa phát sinh khó khăn, bất cập đáng kể.
Các tỉnh đã chỉ đạo thành lập hoặc hợp nhất các cơ quan chuyên môn như Sở DT&TG hoặc Sở Nội vụ để phù hợp với yêu cầu địa phương.
Có 28 trong số 34 tỉnh, thành phố đã thành lập sở DT&TG. Các thủ tục hành chính (TTHC) trong lĩnh vực tín ngưỡng, tôn giáo được triển khai theo hướng công khai, minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức và cá nhân tôn giáo.
Nhiều địa phương đã công bố danh mục TTHC, phê duyệt quy trình giải quyết, và tuyên truyền, hướng dẫn người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến. Hầu hết các hồ sơ đều được giải quyết đúng thời hạn, bước đầu tạo sự hài lòng cho chức sắc, chức việc.
Tình hình đời sống vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được duy trì ổn định, các chính sách và chương trình, đặc biệt là Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, được đẩy nhanh triển khai.
Nhiều tổ chức tôn giáo đã đồng tình ủng hộ việc sáp nhập và vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, kêu gọi tín đồ cầu nguyện cho quốc thái dân an.
Tình hình tín ngưỡng, tôn giáo trên cả nước cơ bản ổn định, các hoạt động diễn ra sôi động và tuân thủ pháp luật. Quan hệ giữa chính quyền và các tổ chức tôn giáo được củng cố, tạo sự đồng thuận trong việc thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước.
