(Thanh tra) - “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ người trồng cây” – những đạo lý tốt đẹp ấy từ bao đời nay đã trở thành kim chỉ nam trong công tác đền ơn đáp nghĩa, tri ân những người có công với cách mạng.
Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung cho biết: Hướng tới kỷ niệm Ngày Thương binh - Liệt sĩ 27/7, từ đầu tháng 7/2025, nhiều tỉnh, thành trên cả nước đã đồng loạt tổ chức các hoạt động như: tu bổ, chỉnh trang nghĩa trang liệt sĩ; tổ chức thăm hỏi, tặng quà cho người có công; hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà tình nghĩa; khám, chữa bệnh miễn phí cho thương bệnh binh và gia đình chính sách có công với cách mạng.
Những kết quả nổi bật và ý nghĩa xã hội
Trên khắp mọi miền Tổ quốc, nhiều địa phương đã và đang triển khai hiệu quả các hoạt động ý nghĩa nhằm tri ân các thương binh, liệt sĩ, gia đình chính sách.
Tại Hà Nội, chính quyền và nhân dân các xã phường đã phát huy truyền thống “đền ơn đáp nghĩa” bằng nhiều việc làm thiết thực. Phường Ba Đình, phường Ngọc Hà và phường Giảng Võ đã tổ chức trao hơn 2.000 suất quà cho các đối tượng chính sách, đồng thời vận động các doanh nghiệp, tổ chức xã hội cùng tham gia hỗ trợ xây mới 5 căn nhà tình nghĩa.
Ở miền Trung, tỉnh Quảng Nam – một trong những địa phương có số lượng lớn người có công với cách mạng, đã dành hơn 30 tỷ đồng từ ngân sách để tổ chức chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho các gia đình chính sách trong năm 2025. Nhiều hoạt động giao lưu, tri ân, về nguồn được tổ chức tại các di tích lịch sử như Khu di tích Nước Oa, Tượng đài Mẹ Việt Nam Anh hùng.
Tại TP. Hồ Chí Minh, phong trào chăm sóc thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ được thực hiện sâu rộng từ cấp cơ sở. Nhiều đoàn thanh niên đã tổ chức hành trình tri ân, đến tận nhà thăm hỏi các mẹ Việt Nam anh hùng, đồng thời phối hợp với các y bác sĩ tổ chức khám bệnh, phát thuốc miễn phí tại các phường vùng sâu, vùng xa.
Không chỉ dừng lại ở các hoạt động thường niên, một số địa phương còn có cách làm sáng tạo. Tỉnh Đồng Tháp đã xây dựng mô hình “Ngôi nhà tri ân” – nơi lưu giữ hình ảnh, hiện vật và kể lại câu chuyện của những người có công, giúp thế hệ trẻ hiểu hơn về lịch sử và phát huy truyền thống yêu nước.
Những việc làm ấy không chỉ thể hiện đạo lý dân tộc mà còn góp phần tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, tạo sự lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng. Công tác “đền ơn đáp nghĩa” đã và đang trở thành điểm sáng trong hoạt động chính trị – xã hội tại nhiều địa phương, là minh chứng sống động cho tinh thần nhân ái, trách nhiệm và nghĩa tình của người Việt Nam.
Theo Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng hàng năm, các địa phương đã chi trả đầy đủ, kịp thời các chế độ ưu đãi quỹ đền ơn đáp nghĩa được vận động từ cán bộ, đảng viên, doanh nghiệp, tổ chức xã hội,… với con số hàng tỉ đồng, đáp ứng các hỗ trợ thiết thực như tặng sổ tiết kiệm, cấp thẻ bảo hiểm y tế, khám chữa bệnh miễn phí, phụng dưỡng Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, chăm sóc thương bệnh binh nặng… Ví dụ tại Đà Nẵng, đến năm 2025, có hơn 110.000 người thuộc diện chính sách được hưởng trợ cấp thường xuyên, với ngân sách chi trả trên 380 tỷ đồng/năm. Thành phố đã vận động được hơn 4 tỷ đồng mỗi năm cho Quỹ đền ơn đáp nghĩa, đồng thời tổ chức các chương trình khám bệnh từ thiện, chăm sóc sức khỏe cộng đồng chính sách một cách toàn diện.
Các hoạt động cơ bản như thăm hỏi, tặng quà dịp lễ, Tết; xây dựng nhà tình nghĩa; tặng sổ tiết kiệm; phụng dưỡng, đỡ đầu con liệt sĩ đều được thực hiện rộng rãi. Nhưng nhiều địa phương đã linh hoạt sáng tạo mô hình phù hợp, hiệu quả với địa phương mình: Tỉnh Thanh Hóa đã thực hiện mạnh mẽ phong trào “Xóa nhà tạm chính sách”, chăm sóc mẹ Việt Nam anh hùng, tôn tạo nghĩa trang liệt sĩ.
Khai thác chiều sâu lịch sử qua tuyên truyền giáo dục
Thực hiện chiến lược nâng cao nhận thức trong thanh thiếu nhi, nhiều tỉnh, thành kết hợp hoạt động đền ơn đáp nghĩa với giáo dục địa phương. Tại xã Hòa Tiến (Đà Nẵng), phong trào “Người con hiếu thảo” được triển khai với các chi đoàn thanh niên nhận phụng dưỡng Mẹ anh hùng, vợ liệt sĩ, thương binh neo đơn, thực hiện các hoạt động như dọn dẹp nhà cửa, giúp việc vườn, động viên tinh thần hàng tháng. Đây là cách góp phần giữ gìn truyền thống tri ân từ trái tim và giáo dục ý thức cho lớp trẻ kế tục.
Tinh thần nhân văn từ khối đại đoàn kết dân tộc được tăng cường các phong trào quần chúng cho đến sự tham gia của cả hệ thống chính trị từ trung ương đến địa phương, doanh nghiệp và cộng đồng đã đảm bảo an sinh xã hội cho người có công, giúp họ ổn định đời sống, yên tâm lao động, có thêm động lực vươn lên. Tạo hiệu ứng lan tỏa, truyền cảm hứng về trách nhiệm xã hội cho thế hệ trẻ, góp phần duy trì mạch nguồn đạo lý truyền thống. Giá trị giáo dục lịch sử, giúp thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về hy sinh của cha ông, gắn kết các hoạt động hiện tại với ký ức và truyền thống dân tộc.
Công tác đền ơn đáp nghĩa tại Việt Nam hiện nay thể hiện sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị và cộng đồng. Nhiều địa phương đã duy trì các hoạt động thường niên và bắt đầu khai thác chiều sâu lịch sử – văn hóa để truyền cảm hứng tri ân liên tục. Từ sự tri ân chính sách đến những hành động mang tính xã hội, tinh thần, tích cực sáng tạo, phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” đang trở thành biểu tượng sống động cho truyền thống đạo lý tốt đẹp của dân tộc và mục tiêu phát triển bền vững – nơi mọi người cảm thấy được lắng nghe, được trân trọng và gắn kết cộng đồng.
