(Thanh tra) - Cùng với kiên quyết thay thế những người yếu kém, vụ lợi, suy thoái, Bộ Chính trị yêu cầu tăng cường kiểm tra, thanh tra, có cơ chế và xử lý nghiêm minh các hành vi chậm trễ, né tránh, đùn đẩy, thiếu trách nhiệm, không công tâm, khách quan trong giám định, định giá.
Yêu cầu tăng cường thanh tra, kiên quyết thay cán bộ giám định tài sản vụ lợi được nêu rõ trong Chỉ thị số 54 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giám định tư pháp và định giá tài sản, vừa được Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú ký ban hành.
Theo đánh giá của Bộ Chính trị, công tác giám định tư pháp và định giá tài sản trong tố tụng hình sự trong thời gian qua đã có nhiều chuyển biến tích cực, song vẫn còn những hạn chế, yếu kém.
Điển hình là chất lượng giám định tư pháp, định giá tài sản chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu thực tiễn. Hiện tượng trưng cầu chưa trúng, chưa đúng và đùn đẩy, né tránh, chậm trễ trong hoạt động giám định tư pháp, định giá tài sản vẫn còn xảy ra; thông tin, phối hợp liên ngành còn hạn chế, chưa hiệu quả.
Tuyệt đối không dùng việc giám định, định giá tài sản thay thế điều tra
Nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ công tác giám định tư pháp, định giá tài sản, Bộ Chính trị yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng tăng cường nhận thức, trách nhiệm đối với công tác này.
Theo Bộ Chính trị, phải coi đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, gắn với kiểm soát quyền lực trong thực thi công vụ, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, bảo vệ công lý.
Bộ Chính trị cũng quán triệt cần thiết lập cơ chế trưng cầu, yêu cầu giám định, định giá tài sản theo hướng chỉ trưng cầu, yêu cầu khi thực sự cần đến ý kiến chuyên môn.
“Tuyệt đối không lạm dụng trưng cầu, yêu cầu, không dùng việc giám định, định giá để thay thế công tác điều tra, thực hiện nghĩa vụ chứng minh của cơ quan tiến hành tố tụng”, chỉ thị của Bộ Chính trị nêu rõ.
Bên cạnh đó, phải có cơ chế xác định thiệt hại tối thiểu đối với trường hợp hành vi sai phạm đã rõ, không cần hoặc không thể giám định, định giá.
Cơ quan tố tụng phải chủ động áp dụng các phương pháp phù hợp để xác định thiệt hại, tránh lệ thuộc vào kết quả giám định, định giá, đặc biệt với vụ việc đơn giản, rõ ràng; nghiên cứu mở rộng quyền tự yêu cầu giám định để bảo đảm chủ động thu thập chứng cứ, thực hiện nghĩa vụ chứng minh của đương sự trong tố tụng dân sự, hành chính.
Bộ Chính trị cũng yêu cầu thực hiện phân cấp, phân quyền trong trưng cầu và thực hiện giám định, định giá, xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm giữa các cấp, các ngành để khắc phục tình trạng đùn đẩy, né tránh.
Kiện toàn, củng cố các tổ chức giám định tư pháp, định giá tài sản cũng là nhiệm vụ quan trọng được Bộ Chính trị định hướng.
Có cơ chế bảo vệ người giám định, định giá tài sản làm việc chính trực
Bộ Chính trị lưu ý cần huy động, thu hút các tổ chức chuyên môn có năng lực trong và ngoài khu vực công tham gia hoạt động giám định tư pháp; đẩy mạnh xã hội hóa một số lĩnh vực giám định…
Song song với đó, Bộ Chính trị yêu cầu hoàn thiện tiêu chuẩn chức danh, cơ chế tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp lý, nghiệp vụ chuyên môn và cơ chế bảo vệ người giám định, định giá làm việc vô tư, khách quan, công tâm, chính trực.
“Kiên quyết thay thế những người yếu kém, vụ lợi, suy thoái; đồng thời, thực hiện cơ chế thu hút, trọng dụng chuyên gia giỏi, nhà khoa học, cán bộ chuyên môn có năng lực trong và ngoài khu vực công”, Bộ Chính trị nêu rõ.
Theo Bộ Chính trị, có thể áp dụng chính sách hỗ trợ đặc thù, vượt trội cho người làm giám định chuyên trách và người làm giám định kiêm nhiệm hưởng lương từ ngân sách Nhà nước trong một số lĩnh vực, chuyên ngành có tính chất nguy hiểm, độc hại, khó thu hút được người vào công tác.
Đi kèm với đầu tư về nguồn lực và con người, theo Bộ Chính trị, cần nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước, chú trọng công tác kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm.
Bộ Chính trị yêu cầu tăng cường kiểm tra, thanh tra, giám sát công tác giám định tư pháp, định giá tài sản, xác định là nhiệm vụ trọng tâm và thường xuyên của cấp ủy, tổ chức đảng, bộ, ngành, địa phương gắn với trách nhiệm của người đứng đầu.
Cùng với đó, theo chỉ đạo ủa Bộ Chính trị, phải có cơ chế và xử lý nghiêm minh các hành vi chậm trễ, né tránh, đùn đẩy, thiếu trách nhiệm, không công tâm, khách quan trong giám định, định giá; việc trưng cầu, yêu cầu không đúng; không thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ, trách nhiệm trong trưng cầu, đánh giá, sử dụng kết luận giám định, định giá tài sản.
