Phát biểu tại phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội tại hội trường ngày 4/11, nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm đến vấn đề cứu trợ, khắc phục hậu quả bão Yagi trong tháng 9 vừa qua.

Cứu trợ “đúng người, đúng địa chỉ” còn nhiều trăn trở

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Văn Huy (đoàn Thái Bình) nhấn mạnh tinh thần đoàn kết, tương trợ và giúp đỡ đồng bào trong lúc khó khăn là đạo lý truyền thống quý báu, là tình cảm rất đáng trân trọng.

Tinh thần trên được thể hiện rõ nét trong công tác phòng chống, khắc phục hậu quả cơn bão Yagi khi các tổ chức, cá nhân đã ủng hộ trên 2.000 tỷ đồng và hàng nghìn tấn vật tư, nhu yếu phẩm hỗ trợ cho người dân bị ảnh hưởng bởi bão lũ.

“Song cứu trợ sao cho hiệu quả, an toàn và làm thế nào để hàng hóa cứu trợ đến được đúng người, đúng địa chỉ là vấn đề còn nhiều trăn trở”, ông Huy nói.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Văn Huy (đoàn Thái Bình). Ảnh: P.Thắng

Đáng lên án, theo đại biểu đoàn Thái Bình là có những “con sâu làm rầu nồi canh”, lợi dụng tình hình thiên tai nhằm trục lợi, lừa đảo. Có những kẻ giả danh nạn nhân lũ lụt để nhận hàng cứu trợ từ các nhóm thiện nguyện.

Một số đối tượng sử dụng hình ảnh, thông tin tại những địa điểm bị thiệt hại do bão lũ gây ra, giả mạo là thành viên của các hội đoàn, tổ chức nhân đạo và kêu gọi quyên góp, chuyển tiền vào tài khoản cá nhân để chiếm đoạt.

Ông Nguyễn Văn Huy dẫn chứng thông qua việc Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam công khai bản sao kê ủng hộ nạn nhân bão Yagi, cho thấy nhiều cá nhân bị phát hiện đã chỉnh sửa, thổi phồng số tiền ủng hộ nhằm đánh bóng tên tuổi.

Sau khi các bản sao kê được công khai, từ khóa “phông bạt” nổi lên trong cộng đồng mạng để ám chỉ lối sống giả tạo, làm màu, khoe mẽ.

“Những hành vi như vậy không chỉ vi phạm đạo đức, pháp luật mà còn làm tổn thương nghiêm trọng đến niềm tin của cộng đồng”, ông Huy nhấn mạnh.

Để khắc phục tình trạng trên, theo đại biểu đoàn Thái Bình, trước mắt Chính phủ cần tăng cường chỉ đạo cơ quan chức năng xử lý nghiêm những cá nhân, tổ chức lợi dụng tình hình khẩn cấp để trục lợi.

Việc áp dụng các chế tài pháp lý nghiêm ngặt không chỉ nhằm răn đe mà còn củng cố niềm tin của nhân dân, duy trì sự công bằng trong các hoạt động cứu trợ, từ thiện.

Giải pháp để tránh “nỗi đau Yagi”

Để tiếp tục chuẩn bị tốt hơn nữa trong phòng tránh, ứng phó thiên tai, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (đoàn Bắc Kạn) đề nghị có các cơ chế đặc cách, đặc thù bổ sung thêm nguồn lực hỗ trợ cho các địa phương bị ảnh hưởng, nhất là ở miền núi.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Thủy (đoàn Bắc Kạn). Ảnh: P.Thắng

Bà Thủy cũng đề nghị Quốc hội, Chính phủ cho phép áp dụng các trình tự, thủ tục rút gọn để triển khai nguồn lực hỗ trợ đến với bà con, vì trong bối cảnh đặc biệt mà áp dụng quy trình thông thường sẽ rất khó thực hiện.

Tranh luận lại với bà Thủy, đại biểu Quốc hội Nguyễn Lân Hiếu cho rằng còn nhiều bài học cần rút ra để giảm thiểu thiệt hại, đặc biệt mất mát về con người.

Việc đầu tiên, theo ông Hiếu, cần tính toán việc phân phối hàng cứu trợ để tránh tình trạng chỗ cần không có, chỗ lại thừa, thậm chí phải chôn hàng tấn thức ăn vì không kịp phân phát.

Cạnh đó, cần ứng dụng công nghệ thông tin trong xác định nhu cầu thực chất về số lượng, thời gian, cách thức đưa hàng cứu trợ đến các địa phương và tới tay người dân.

Việc ứng cứu trong thiên tai cũng cần có kế hoạch từ sớm, áp dụng các thành tựu mới về khoa học kỹ thuật trong cứu hộ, cứu nạn, theo ông Hiếu.

Một giải pháp khác được đại biểu tỉnh Bình Định đưa ra, liên quan việc phát triển y tế cơ sở, đặc biệt ở vùng miền núi.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Lân Hiếu. Ảnh: P.Thắng

Ông Hiếu dẫn chứng Lào Cai là tỉnh chịu nhiều ảnh hưởng của mưa bão nhất, nhưng cũng là địa phương đã có đầu tư lớn cho y tế tuyến huyện trong thời gian vừa qua, có sự kết nối thường xuyên với tuyến Trung ương. Nhờ vậy, nơi đây đã cứu được nhiều nạn nhân của cơn bão Yagi, chỉ những ca thật phức tạp sau khi sơ cứu ổn định mới chuyển về Bệnh viện Việt Đức và Bạch Mai.

“Đây là một mô hình cần nhân rộng để nâng cao sức khoẻ của người dân, đồng thời sẵn sàng ứng phó với những thảm họa dù không ai mong muốn nhưng hoàn toàn có thể xảy ra trong tương lai”, ông Hiếu nói.