Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt, Trưởng SOM ASEAN Việt Nam dẫn đầu Đoàn Việt Nam tham dự các cuộc họp. Ảnh: Bộ Ngoại giao

Trọng tâm của các cuộc họp lần này là trao đổi về công tác chuẩn bị cho Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 44, 45 và các hội nghị cấp cao liên quan sẽ diễn ra từ ngày 8-11/10 tới đây tại Thủ đô Viêng-Chăn của Lào.

Theo kế hoạch, chuỗi các hội nghị cấp cao sẽ gồm khoảng 20 hoạt động, là chuỗi các hội nghị cấp cao quan trọng nhất trong năm của ASEAN, là dịp để lãnh đạo các nước ASEAN và đối tác trao đổi và đưa ra các quyết sách chiến lược củng cố tiến trình xây dựng cộng đồng, thúc đẩy quan hệ giữa ASEAN với các đối tác, cũng như thảo luận nhiều vấn đề quan tâm cả ở khu vực và toàn cầu.

Dự kiến khoảng 80 văn kiện sẽ được các lãnh đạo thông qua hoặc ghi nhận.

 Xây dựng Cộng đồng ASEAN tự cường, gắn kết và lấy người dân làm trung tâm

Tại cuộc họp SOM ASEAN, Trưởng SOM các nước cũng đã dành thời gian trao đổi hợp tác nội khối, hoan nghênh nhiều sáng kiến của Lào mang ý nghĩa thiết thực, góp phần xây dựng Cộng đồng ASEAN tự cường, gắn kết và lấy người dân làm trung tâm.

Các nước ASEAN nhất trí cần tiếp tục hỗ trợ Timor-Leste nâng cao năng lực đáp ứng các tiêu chí đề ra trong lộ trình, đặc biệt là việc tham gia các văn kiện pháp lý của ASEAN.

Tại các cuộc họp SOM ASEAN+3 và EAS, các nước trao đổi phương hướng triển khai kết quả của các hội nghị cấp bộ trưởng ngoại giao tháng 7 vừa qua, nhất trí cần phát huy hiệu quả hơn nữa thế mạnh của các cơ chế này, đóng góp cho hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển bền vững ở khu vực.

Các nước ASEAN+3 nhất trí triển khai hiệu quả Chương trình Công tác ASEAN+3 (2023-2027), tập trung vào nâng cao tự cường chuỗi cung ứng và kết nối khu vực, tạo thuận lợi cho thương mại và đầu tư, đảm bảo ổn định tài chính, tận dụng hiệu quả các hiệp định thương mại tự do giữa ASEAN với Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), các khuôn khổ hợp tác hiện có như Thỏa thuận Đa phương hóa Sáng kiến Chiangmai, Giải pháp Tài chính hỗ trợ rủi ro thảm họa, Quỹ Dự trữ Gạo khẩn cấp ASEAN+3…

Các nước EAS đề cao giá trị của đối thoại, tham vấn và hợp tác, nâng cao khả năng thích ứng trước các biến động, nhất trí phối hợp triển khai hiệu quả Kế hoạch hành động EAS (2024-2028) trên cả 16 lĩnh vực, trong đó có phát triển bền vững, hợp tác hàng hải, kết nối, an ninh lương thực…

Thúc đẩy kết nối và tự cường khu vực, tận dụng hiệu quả các xu hướng mới

Tại các cuộc họp, Thứ trưởng Đỗ Hùng Việt khẳng định, Việt Nam ủng hộ, hỗ trợ Lào hoàn thành nhiệm vụ quan trọng này, góp phần vào thành công chung của năm Chủ tịch ASEAN 2024.

Cùng thảo luận, chia sẻ nhiều ý kiến về tiến trình xây dựng Cộng đồng và quan hệ giữa ASEAN với các đối tác, đặc biệt các biện pháp, sáng kiến nhằm hiện thực hóa chủ đề thúc đẩy kết nối và tự cường ở khu vực, Thứ trưởng khẳng định Việt Nam ủng hộ Timor-Leste trở thành thành viên đầy đủ của ASEAN, sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm của Việt Nam trong quá trình chuẩn bị tham gia ASEAN từ đầu những năm 1990.

Thứ trưởng nhấn mạnh ASEAN cần hỗ trợ, tạo điều kiện và đơn giản hóa hơn nữa các quy trình, thủ tục gia nhập ASEAN cho Timor-Leste.
Hoan nghênh các nỗ lực làm sâu sắc hơn hợp tác ASEAN+3 và EAS, Thứ trưởng Đỗ Hùng Việt đề nghị các đối tác tiếp tục hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng, hợp tác thực chất thúc đẩy kết nối và tự cường khu vực, tận dụng hiệu quả các xu hướng mới về đổi mới sáng tạo, kinh tế số, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh…

Trao đổi về tình hình quốc tế, khu vực, Thứ trưởng đề nghị các đối tác ủng hộ lập trường nguyên tắc chung của ASEAN, trong đó có vấn đề Biển Đông, đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982 trong giải quyết hòa bình các tranh chấp, khẳng định mong muốn của Việt Nam cùng các nước duy trì và thúc đẩy hòa bình, an ninh, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực.