Kỳ tích lịch sử

Ông Đặng Phan Tường – Chủ tịch HĐTV Tổng công ty truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) cho biết, vào những năm đầu thập kỷ 90 của thế kỷ 20, hệ thống điện Việt Nam được chia làm ba khu vực riêng biệt. Trong khi miền Bắc có nguồn điện lớn nhưng cầu nhỏ; miền Trung được cấp điện chủ yếu qua đường dây (ĐZ) 220 kV từ thủy điện Hòa Bình với chiều dài quá lớn nên công suất truyền tải bị hạn chế, chất lượng điện áp không đảm bảo; còn miền Nam nhu cầu điện lớn, luôn đối mặt với tình trạng cung không đủ cầu nên phải thường xuyên cắt điện để hạn chế phụ tải.

Để khắc phục tình trạng mất cung cầu, khai thác tối đa nguồn cung từ miền Bắc đáp ứng điện cho miền Trung và miền Nam đang "khát điện", đồng thời kết nối lưới điện 3 miền thành một khối thống nhất, Đảng và Nhà nước ta đã quyết định xây dựng ĐZ 500 kV Bắc – Nam. Thời điểm đó, quyết định ấy mang tính lịch sử, gây xôn xao dư luận trong và ngoài nước vì nhiều lý do cơ bản như kinh tế trong nước còn khó khăn, nguồn lực hạn chế; ĐZ siêu cao áp 500 kV dài gần 1.500 km (dài nhất thế giới thời kỳ đó) với nhiều yếu tố kỹ thuật phức tạp...

Thế nhưng chỉ sau 2 năm xây dựng thần tốc, vừa thiết kế, vừa thi công, ngày 27/5/1994 đã được đóng điện vận hành, đảm bảo chất lượng. Đây cũng là một kỳ tích nữa vì để thi công ĐZ như vậy cần phải mất 8-10 năm, đặc biệt trong điều kiện thời tiết, địa hình tại Việt Nam rất khó khăn. Có được kết quả ấy, bên cạnh sự ủng hộ, vào cuộc quyết liệt từ Trung ương đến địa phương, còn phải kể đến sự linh hoạt, sáng tạo, đặc biệt là sự quyết tâm, đoàn kết một lòng, tinh thần vượt khó của hàng nghìn cán bộ, kỹ sư, công nhân, người lao động của ngành truyền tải điện và các nhà thầu.

Theo nhiều chuyên gia, “trục xương sống” 500 kV mạch 1 không chỉ hoàn thành sứ mệnh cấp bách ban đầu là giải quyết tình trạnh thiếu điện, tạo nền tảng và động lực phát triển kinh tế - xã hội cho các tỉnh miền Trung, miền Nam mà còn kết nối lưới điện 3 miền, thống nhất hệ thống điện cả nước, nâng cao độ an toàn, ổn định cung cấp điện và chất lượng điện áp, đồng thời tạo điều kiện để khai thác tối ưu các nguồn điện khác.

Ý chí tinh thần Việt

Sau hơn 10 năm vận hành ĐZ 500 kV mạch 1, ngày 23/9/2005 ngành điện Việt Nam lại ghi dấu thêm một kỳ tích mới: hoàn thành đưa vào vận hành ĐZ 500 kV Bắc - Nam mạch 2 từ TBA 500 kV Thường Tín đến TBA 500 kV Phú Lâm, với chiều dài gần 1.600 km. Với 2 mạch song song, việc truyền tải, cấp điện của hệ thống ngày càng vững chắc, an toàn và tin cậy, đóng góp nhiều hơn vào thành tích phát triển kinh tế xã hội của đất nước.

Tiếp nối thành công của ĐZ 500 kV Bắc - Nam mạch 1 và mạch 2, năm 2014, EVNNPT đã đưa vào vận hành ĐZ 500 kV Pleiku - Mỹ Phước - Cầu Bông dài 437,5 km, tạo nên 3 mạch ĐZ 500 kV liên kết giữa miền Trung và miền Nam. Từ tháng 12/2018 đến nay, EVNNPT đang tích cực triển khai xây dựng ĐZ  Vũng Áng - Quảng Trạch - Dốc Sỏi - Pleiku 2 với tổng chiều dài gần 750 km để hoàn thiện nốt mạch 3 Bắc – Nam nhằm tăng cường năng lực truyền tải, góp phần đảm bảo cung cấp điện cho miền Nam giai đoạn năm 2020 và những năm tiếp theo khi hệ thống điện miền Nam không đảm bảo cân đối cung - cầu nội vùng.

Theo ông Đặng Phan Tường, nếu như việc xây dựng ĐZ 500 kV Bắc - Nam mạch 1 có sự tham gia của chuyên gia nước ngoài thực hiện khâu tư vấn thiết kế, giám sát kỹ thuật, trực tiếp nghiệm thu thì công trình đường dây Bắc - Nam 500 kV mạch 2-3 hoàn toàn do các kỹ sư Việt Nam đảm nhiệm. Việc xây dựng và đưa vào vận hành thành công hệ thống truyền tải điện 500 kV Bắc - Nam mạch 2 và mạch 3 tới đây đã đánh dấu bước trưởng thành quan trọng của ngành điện Việt Nam trong lĩnh vực nghiên cứu, khảo sát, thiết kế, xây dựng và quản lý vận hành hệ thống điện siêu cao áp. Đồng thời là minh chứng cho sự tiếp quản, làm chủ công nghệ các công trình điện của người Việt Nam.

PV