Vận tải liên vận bằng đường sắt được biết đến là phương thức có khối lượng lớn

Vận tải liên vận bằng đường sắt được biết đến là phương thức có khối lượng lớn, chi phí rẻ, giúp kết nối thông thương hàng hóa từ Việt Nam sang Trung Quốc nói riêng và các nước trong khu vực Á - Âu nói chung, cũng như hàng hóa từ Trung Quốc sẽ thông qua Việt Nam để đi vào các nước ASEAN.

Có vai trò quan trọng như vậy, nhưng với hạ tầng đường sắt hiện nay đã xuống cấp sau cả trăm năm khai thác. Để đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội sẽ cần đầu tư xây dựng các tuyến đường sắt liên vận mới.

Với Việt Nam, tàu liên vận thường chở hàng sang Trung Quốc, hoặc quá cảnh qua đây để đi Nga, Kazakhstan và một số nước châu Âu và ngược lại. Chúng ta hiện có 8 ga liên vận hàng hóa gồm: Lào Cai, Đồng Đăng (Lạng Sơn), Yên Viên và Giáp Bát (Hà Nội), Hải Phòng, Kép (Bắc Giang), Đà Nẵng, Sóng Thần (Bình Dương). Hàng liên vận của khu vực phía Nam sẽ đi từ ga Sóng Thần (Bình Dương) và khu vực phía Bắc là từ Hải Phòng, tập trung về ga Yên Viên (Hà Nội). Từ đây sẽ có 2 tuyến đi Trung Quốc. Tuyến 1 từ ga Yên Viên đi Lào Cai. Tuyến 2 từ Yên Viên qua ga Kép (Bắc Giang) đi Đồng Đăng (Lạng Sơn).

Trước đây, 100% hàng hóa liên vận được vận chuyển bằng toa xe thường. Đến tháng 10/2017, hàng liên vận bắt đầu được vận chuyển bằng toa xe container. Đến năm 2022, khoảng một nửa khối lượng hàng hóa liên vận đã sử dụng toa xe container. Hàng hóa chủ yếu là khoáng sản, quặng và các sản phẩm điện tử, thủy hải sản, hàng đông lạnh, hoa quả. Từ khi bắt đầu khai thác đến năm 2021, hàng hóa liên vận đường sắt đạt tốc độ tăng trưởng trung bình 6%/năm.

Kể từ khi vận tải đường sắt liên vận được đưa vào khai thác, đến nay nhìn chung sản lượng hàng hóa đi bằng phương thức này đều tăng trưởng tích cực qua từng năm. Đặc biệt, như năm 2021 đã tăng 31% so với năm 2020, đạt 1,13 triệu tấn, chiếm gần 20% tổng lượng hàng hóa vận chuyển bằng đường sắt của cả nước. Theo thống kê mới nhất, 9 tháng năm nay, lượng hàng đi bằng đường sắt liên vận đã tăng gần 45% so với cùng kỳ năm trước.

Ga Kép tại Bắc Giang là ga đầu tiên của khu vực phía Bắc được nâng cấp thành ga liên vận quốc tế. Các thủ tục thông quan hàng hóa được làm ngay tại ga nằm sâu trong nội địa đã tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu. Hiện mỗi tháng trung bình có khoảng 4-500 container được bốc xếp tại đây để đi sang Trung Quốc và ngược lại.