Bệnh nhân ngộ độc rượu được điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: Phương Anh

3 phương án bán bia, rượu

Ngoài nghiêm cấm quảng cáo, giới thiệu rượu, bia từ 15 độ trở lên, thì việc quảng cáo bia, rượu dưới 15 độ trên báo hình, báo nói chỉ được thực hiện từ sau 22 giờ đến 6 giờ sáng hôm sau; hạn chế hình ảnh uống rượu, bia trong các sản phẩm điện ảnh, truyền hình. Bên cạnh đó là quản lý chặt chẽ về khâu sản xuất, kinh doanh rượu thủ công cũng như bảo đảm chất lượng an toàn đối với rượu, bia, phòng ngừa và xử lý rượu, bia nhập lậu, rượu, bia giả, không bảo đảm an toàn...

Ngoài ra, trong Dự thảo Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia lần này, Bộ Y tế đưa ra 3 phương án cụ thể quy định thời gian được bán và không bán rượu, bia. 

Phương án 1: Các đơn vị kinh doanh được bán rượu, bia trong các khoảng thời gian: Từ 11 - 14 giờ và từ 17 - 22 giờ hàng ngày; trừ trường hợp bán rượu, bia tại khu vực sân bay quốc tế và các khu vực, tuyến phố chuyên kinh doanh ẩm thực, giải trí du lịch.

Phương án 2: Chỉ được bán rượu, bia trong khoảng thời gian từ 6 - 22 giờ, trừ trường hợp bán rượu, bia tại khu vực sân bay quốc tế và các khu vực, tuyến phố chuyên kinh doanh ẩm thực, giải trí du lịch.

Phương án 3: Thời gian không được bán rượu, bia thực hiện theo lộ trình quy định của Chính phủ trong trường hợp cần thiết căn cứ theo yêu cầu thực tiễn của công tác phòng, chống tác hại của rượu, bia.

Đáng chú ý trong Dự thảo là Bộ Y tế đưa ra các phương án quy định về nồng độ cồn với người điều khiển mô tô, xe máy giảm xuống. Cụ thể: Phương án 1 quy định nồng độ cồn trong máu người điều khiền phương tiện không vượt quá 30mg/10ml máu hoặc 0,15mg/1 lít khí thở khi tham gia giao thông. Phương án 2 là người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy không được có nồng độ cồn trong máu hoặc hơi thở khi tham gia giao thông...

Theo thống kê, hiện có gần 20 quốc gia cấm người điều khiển phương tiện giao thông uống rượu, bia và khoảng 20 nước quy định nồng độ cồn trong máu không được vượt quá 20mg/100ml. Thông thường, chỉ cần uống 65ml rượu 40 độ, tương đương 1 chén rượu trung bình hoặc nửa lít bia, sau 30 phút, nồng độ cồn trong máu có thể đạt tới 50mg/100ml máu.

Ông Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) cho biết, Luật Phòng, chống tác hại rượu, bia sẽ kiểm soát chặt chẽ nhu cầu sử dụng rượu, bia, đưa ra các biện pháp giảm mức tiêu thụ rượu, bia; kiểm soát việc cung cấp rượu, bia; giảm tác hại, bảo đảm nguồn lực cho phòng, chống tác hại rượu, bia để nâng cao sức khỏe cộng đồng.

Liên quan tới việc quản lý rượu thủ công, đại diện Bộ Y tế cho biết, hiện nay việc quản lý mặt hàng này rất khó khăn, vì trên thực tế số lượng giấy phép kinh doanh bán lẻ và giấy phép sản xuất rượu thủ công nhằm mục đích kinh doanh được cấp tại các địa phương quá ít so với số lượng thực tế các cơ sở đang hoạt động, chỉ khoảng 15% đối với cơ sở sản xuất rượu thủ công và 50% đối với cơ sở bán lẻ được cấp phép. Dự án lần này quy định, rượu thủ công không nhằm mục đích kinh doanh thì không phải cấp giấy phép nhưng chủ hộ hoặc người sản xuất phải kê khai với chính quyền địa phương nơi sản xuất về nguyên liệu, sản lượng, phương pháp sản xuất và cam kết không bán rượu.

Gia tăng xu hướng trẻ hóa tuổi sử dụng rượu, bia 

Được biết, tình hình tiêu thụ rượu, bia tại Việt Nam đang rất báo động. Việt Nam đứng thứ 2 các nước Đông Nam Á, đứng thứ 10 châu Á và đứng thứ 29 trên toàn thế giới về mức tiêu thụ rượu, bia. Đáng chú ý, trung bình nam giới trên 15 tuổi ở nước ta tiêu thụ 27,4 lít cồn/năm. Thống kê cho thấy, 70% người dân Việt Nam đều ít nhiều chịu tác động trực tiếp hoặc gián tiếp của rượu, bia. Thiệt hại của rượu, bia lớn hơn gấp nhiều lần so với giá trị kinh doanh của rượu, bia mang lại. Rượu bia là yếu tố nguy cơ xếp thứ 5 trong số 15 yếu tố nguy cơ sức khỏe hàng đầu, là nguyên nhân liên quan đến chấn thương tai nạn giao thông, rối loạn tâm thần, xơ gan, tim mạch, ung thư...

Theo điều tra của Bộ Y tế, 80,3% nam giới cho biết có sử dụng rượu, bia trong vòng 30 ngày qua. Mức tiêu thụ đồ uống có cồn bình quân của người trên 15 tuổi chủ yếu là từ rượu, bia đã tăng 75% sau 5 năm. Đáng báo động, xu hướng trẻ hóa tuổi sử dụng rượu, bia đang gia tăng ở nước ta, tăng gần 10% số trẻ vị thành niên/thành niên có sử dụng đồ uống có cồn sau 5 năm. Tỷ lệ sử dụng rượu, bia trong độ tuổi pháp luật không cho phép khá cao, tới 47,5%.

Trong khi đó, bia, rượu là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tai nạn giao thông, chiếm 60% số vụ tai nạn giao thông. Tiếp đó, rượu, bia cũng gây bạo lực gia đình, mất an toàn trật tự xã hội chiếm 30%. Ngoài ra, lạm dụng rượu, bia có tác động trực tiếp và gián tiếp cho 200 loại bệnh. 

Phương Anh