Nhà máy Thủy điện Hồi Xuân chậm tiến độ, bỏ hoang nhiều năm nay. Ảnh: Quách Du

Cách đây gần 12 năm, khi Dự án Nhà máy Thủy điện Hồi Xuân khởi công, những hộ dân ở bản Sa Lắng, xã Phú Xuân đã lần lượt di dời về khu tái định cư để bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư thi công với “lời hứa”, chủ đầu tư sẽ hoàn thiện mặt bằng khu tái định cư, xây dựng nhà văn hóa, kênh thoát nước, sân bóng… cho nhân dân sinh hoạt thuận tiện, ổn định đời sống.

Thế nhưng, 12 năm trôi qua, nhân dân bản Sa Lắng, xã Phú Xuân cũng chẳng được hưởng lợi gì từ những công trình chủ đầu tư này từng hứa.

Hiện nay, công trình Thủy điện Hồi Xuân chậm tiến độ, đắp chiếu, bỏ hoang, dự án dang dở, lãng phí tiền của. Nhiều hộ dân nằm trong diện phải di dời nhưng chưa nhận được tiền đền bù, hỗ trợ nên việc đi cũng dở, ở cũng không xong, gây bức xúc trong quần chúng nhân dân.

Một người dân ở bản Sa Lắng, xã Phú Xuân cho biết: Ban đầu dự án khởi công làm rất nhanh, đến khoảng năm 2014 thì dự án tạm dừng lại. Hồi đó, nghe nói có sự chuyển nhượng từ chủ đầu tư này sang chủ đầu tư khác. Đến năm 2016, Nhà máy Thủy điện Hồi Xuân được thi công trở lại, tuy nhiên từ năm 2019 đến nay lại “đắp chiếu” không rõ nguyên nhân. Thủy điện Hồi Xuân được nhân dân chúng tôi ví von là “hồi xong lại ngủ” vì thi công ngắt quảng, lúc dừng, lúc thi công, rồi lại bỏ hoàng đến tận bây giờ.

Theo rà soát, thống kê của UBND xã Phú Xuân, đến thời điểm hiện tại đã có 51/53 hộ dân đã di chuyển vào khu tái định cư, còn lại 2 hộ chưa di chuyển. Đối với các hộ di chuyển xem ghép, xen cư, số hộ gia đình bị ảnh hưởng là 448 hộ, đến nay đã có 364 hộ thực hiện tự xen cư và ổn định cuộc sống, còn lại 48 hộ chưa thực hiện xen cư do được nhận tiền đền bù và kinh phí hỗ trợ, đền bù thấp.

Ngoài ra, mới đây theo báo cáo của Sở NN&PTNT Thanh Hóa, Quyết định số 2832/QĐ-UBND ngày 15/9/2008 của Chủ tịch UBND tỉnh về việc phê duyệt phương án tổng thể, bồi thường, hỗ trợ tái định cư, thực hiện Dự án Thủy điện Hồi Xuân thì diện tích đất rừng sản xuất trong phạm vi dự án là 3.790.600m2; cây trồng lầm nghiệp chủ yếu trên diện tích đất thuộc phạm vi dự án, luồng 1.000.104 cây, lát 4.350 cây, xoan 13.000 cây, tre 4.050 cây, trò chỉ 37 cây. Hiện nay, đối với diện tích 21,94 ha tự trồng rừng thay thế, chủ đầu tư chưa hoàn thành theo quy định. Nguyên nhân được đưa ra là công trình vẫn đang trong quá trình thi công xây dựng, chưa tiến hành việc tích nước… Theo đó, Nhà máy Thủy điện Hồi Xuân chưa thực hiện chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng.

Ông Trần Văn Hùng, Phó Chủ tịch UBND huyện Quan Hóa cho biết: Dự án Thủy điện Hồi Xuân chậm tiến độ, thi công dở dang đã ảnh hưởng đến đời sống của nhiều hộ dân nằm trong vùng dự án. Trong đó, có hơn 655ha đất trong vùng lòng hồ dự án thuỷ điện bị ảnh hưởng, và hàng nghìn hộ dân bị tác động. Đến nay, nhiều hộ dân vẫn chưa được nhận tiền đền bù hoặc chưa có khu tái định cư để di dời khiến cuộc sống gặp nhiều khó khăn.

“Huyện cũng đã nhiều lần báo cáo lên tỉnh, lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa cũng nhiều lần về kiểm tra thực tế và có đề xuất đến các bộ, ngành sớm tìm hướng giải quyết, để chủ đầu tư khẩn trương triển khai hoàn thiện dự án, ổn định đời sống cho bà con bị ảnh hưởng từ dự án”, ông Hùng nói.