Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng chủ trì Hội nghị Vật liệu xây dựng toàn quốc. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Phát biểu kết luận Hội nghị, Phó Thủ tướng nêu rõ thời gian qua, công tác quản lý Nhà nước về VLXD và khoáng sản làm VLXD đã đạt được những kết quả quan trọng, góp phần đưa ngành VLXD trở thành một trong những ngành đạt tỷ lệ nội địa hóa cao nhất, có bước phát triển vượt bậc, từ đó giúp hạ giá thành sản phẩm, nâng cao chất lượng, đáp ứng gần như mọi nhu cầu của người dân.

Tuy nhiên, công tác quản lý Nhà nước ngành VLXD thời gian qua cũng bộc lộ một số mặt còn tồn tại, hạn chế cần tập trung khắc phục hiệu quả trong thời gian tới.

Công tác thăm dò dự báo tài nguyên khoáng sản làm VLXD còn hạn chế. Công tác quản lý trong việc cấp phép, khai thác tài nguyên khoáng sản của các cấp, các ngành, đặc biệt là ở các địa phương còn bất cập dẫn đến khai thác không phép, trái phép còn diễn ra nhiều trong thời gian qua… Việc thực hiện Chương trình vật liệu xây không nung chưa đạt được mục tiêu đề ra.

Trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho rằng cơ hội là rất lớn cho các doanh nghiệp VLXD trong việc đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước, hướng đến xuất khẩu. “Phải coi trọng thị trường nội địa, nhưng cũng phải hướng đến thị trường xuất khẩu để nâng cao chất lượng, giá trị, tính cạnh tranh của sản phẩm”, Phó Thủ tướng yêu cầu.

Cùng với đó, việc phát triển sản xuất VLXD phải hướng tới sự ổn định, bền vững trên cơ sở sử dụng tài nguyên tiết kiệm, hiệu quả, bảo vệ môi trường; đáp ứng nhu cầu sử dụng trong nước và tham gia xuất khẩu.

“Cần đầu tư phát triển các cơ sở sản xuất vật liệu, cơ sở chế biến nguyên liệu chuyên nghiệp theo hướng tập trung, quy mô lớn; đầu tư chiều sâu, nâng cấp công nghệ cũ, ứng dụng công nghệ hiện đại, tiết kiệm nguyên, nhiên liệu, giảm thiểu ô nhiễm môi trường để nâng cao năng lực sản xuất và chất lượng sản phẩm”, Phó Thủ tướng nói.

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng yêu cầu đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển các loại vật liệu mới đáp ứng nhu cầu sử dụng đa dạng của thị trường và nền kinh tế; từng bước hội nhập khoa học và công nghệ sản xuất vật liệu xây dựng quốc tế, nâng cao trình độ nghiên cứu trong nước, rút ngắn khoảng cách về công nghệ với thế giới. Nghiên cứu sử dụng các loại chất thải làm nguyên, nhiên liệu sản xuất vật liệu xây dựng. Khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia đầu tư, sản xuất vật liệu xây dựng; phát triển cơ khí chế tạo cho công nghiệp vật liệu xây dựng.

Để triển khai thực hiện quy hoạch một cách hiệu quả, bài bản, đồng thời nâng cao năng lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về lĩnh vực VLXD, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng yêu cầu Bộ Xây dựng tiếp tục triển khai thực hiện Quy hoạch tổng thể phát triển VLXD Việt Nam đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; rà soát, điều chỉnh, bổ sung và hoàn thiện để trình Thủ tướng Chính phủ ban hành các quy hoạch phát triển công nghiệp xi măng Việt Nam; quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng khoáng sản làm xi măng và khoáng sản làm VLXD chủ yếu ở Việt Nam.

Phó Thủ tướng cũng đề nghị Bộ Xây dựng chủ trì nghiên cứu đề xuất với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ các giải pháp quản lý về đầu tư phát triển VLXD. Phối hợp với các Bộ, ngành và địa phương tiếp tục xây dựng, hoàn thiện để kiến nghị Thủ tướng Chính phủ ban hành các chính sách ưu đãi, thu hút đầu tư, khuyến khích phát triển sản xuất những loại VLXD mới, tiết kiệm tài nguyên khoáng sản, tiết kiệm năng lượng, thân thiện với môi trường, ứng phó, thích ứng với biến đổi khí hậu, phù hợp với xu thế phát triển của thế giới hiện nay. Chủ trì xây dựng trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Đề án nghiên cứu phát triển VLXD phục vụ cho các công trình xây dựng ven biển và hải đảo.

Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tăng cường kiểm tra, giám sát các hoạt động khoáng sản, đặc biệt là cát sỏi lòng sông. Đẩy nhanh tiến độ thực hiện công tác điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản trong đó có khoáng sản làm vật liệu xây dựng để có đầy đủ thông tin, số liệu phục vụ cho công tác lập quy hoạch.

Bộ Tài chính tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các chính sách về thuế tài nguyên, thuế xuất khẩu, phí bảo vệ môi trường phù hợp với tình hình thực tế; có cơ chế ưu đãi khuyến khích các tổ chức, cá nhân sử dụng tiết kiệm tài nguyên khoáng sản hoặc sử dụng vật liệu từ phế thải, vật liệu mới thay thế vật liệu tự nhiên, thân thiện môi trường.

Bộ Khoa học và Công nghệ tiếp tục nhiệm vụ hỗ trợ các đơn vị nghiên cứu phát triển vật liệu mới thân thiện môi trường trong đó có VLXKN; tổ chức thẩm định tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về xử lý, sử dụng tro, xỉ, thạch cao để làm VLXD và công bố tiêu chuẩn quốc gia theo quy định.

UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục rà soát quy hoạch khoáng sản làm VLXD thông thường và cấp phép hoạt động khoáng sản trên địa bàn theo hướng hạn chế sản xuất và sử dụng gạch đất sét nung, loại bỏ các cơ sở khai thác, chế biến có công nghệ lạc hậu, gây ô nhiễm môi trường. Dừng đầu tư mới đầu tư mở rộng các cơ sở sản xuất gạch đất sét nung. Không sử dụng cát tự nhiên khai thác từ lòng sông để làm vật liệu san lấp, đặc biệt đẩy mạnh việc sử dụng cát nghiền nhân tạo cho bê tông và vữa thay thế cát tự nhiên./.

N.Hoàng