TTTM Đồng Đăng mặc dù được xây dựng khang trang nhưng xa khu dân cư, không phù hợp với tập quán mua sắm của dân địa phương và người dân tộc nên rất vắng vẻ với bãi gửi xe luôn vắng hoe… Ảnh: HM

“Chợ đang sầm uất, sao phải dời?”

Ngày 27/7/1998, UBND tỉnh Lạng Sơn ban hành Quyết định số 1027/QĐ-UB về việc phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung thị trấn Đồng Đăng.

Tiếp đến, ngày 3/3/2005, UBND tỉnh Lạng Sơn ban hành Quyết định số 362/QĐ-UBND về việc phê duyệt phương án đầu tư Trung tâm Thương mại Đồng Đăng (TTTM) - Lạng Sơn.

Tuy nhiên, ngày 22/12/2005, UBND tỉnh Lạng Sơn lại ban hành Quyết định số 2449/QĐ-UBND-TM về việc phê duyệt bổ sung, theo đó dự án được bổ sung thêm 2 nội dung: Khuôn viên cây xanh và giao thông khu vực TTTM Đồng Đăng - Lạng Sơn; khu vui chơi giải trí và khuôn viên cây xanh được đặt tại vị trí chợ Đồng Đăng cũ.

Để triển khai dự án, UBND tỉnh Lạng Sơn đã ban hành Quyết định 2216/QĐ-UBND ngày 3/12/2015 về việc phê duyệt phương án chuyển đổi mô hình quản lý chợ Đồng Đăng và Quyết định 2261/QĐ-UBND ngày 8/12/2015 giao cho Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại Đồng Đăng quản lý chợ Đồng Đăng truyền thống.

Trước các chính sách điều chỉnh trên, tiểu thương đã khiếu nại (KN) và đặt câu hỏi: Liệu TTTM Đồng Đăng có đi theo “vết xe đổ” của TTTM Phú Lộc (TP Lạng Sơn), chợ Sài Gòn - Tân Thanh (chợ Hữu Nghị tại Cửa khẩu Tân Thanh) được quy hoạch, đầu tư xây dựng hiện đại, nhưng “chết yểu” trong nhiều năm nay không…?

“Chính quyền huyện Cao Lộc và chủ đầu tư TTTM Đồng Đăng chưa thực hiện đúng trình tự, thủ tục về chuyển giao mô hình quản lý chợ và tiếp nhận bàn giao chợ. Khi các hộ kinh doanh kiến nghị, khiếu nại đã không kịp thời xử lý theo đúng quy định, dẫn đến công dân bức xúc, khiếu nại gay gắt. Trách nhiệm này thuộc về UBND huyện Cao Lộc, UBND thị trấn Đồng Đăng và các sở, ngành" - Thông báo kết luận giải quyết KN của UBND tỉnh đã nêu!

Tuy nhiên, Thông báo này lại cho rằng việc di dời chợ Đồng Đăng sang TTTM Đồng Đăng để xây dựng công viên cây xanh. Điều này theo bà con tiểu thương chợ Đồng Đăng là không hợp lý...

Chợ Đồng Đăng là chợ dân sinh truyền thống, lâu đời. Trước đây, việc cơ quan chức năng cùng doanh nghiệp đơn phương thực hiện các bước di chuyển chợ Đồng Đăng mà không thông báo, trưng cầu ý dân khiến tiểu thương bất bình. Tiểu thương cho biết, mới năm ngoái được Ban Quản lý chợ vận động, họ đã bỏ ra hơn 3 tỷ đồng để sửa sang lại chợ, sao bây giờ lại bảo di dời để làm công viên cây xanh?

Bài học nhãn tiền cần xem xét

Theo tìm hiểu của PV, trước đây khi xây chợ Đông Kinh, tiểu thương chợ Kỳ Lừa cũng được vận động chuyển sang chợ mới, tuy nhiên cuộc vận động bất thành, cuối cùng cả hai chợ tồn tại song song cho đến ngày nay.

Tại Hà Nội, trước đây chợ truyền thống Long Biên cũng vào diện quy hoạch "xóa sổ" để chuyển sang một TTTM, tuy nhiên quy hoạch bất thành do bất hợp lý, không được tiểu thương ủng hộ. Nhìn sang các chợ truyền thống như chợ Hàng Da, Cửa Nam… nay đã thành TTTM nhưng công năng sử dụng không hiệu quả dẫn đến thất thu thuế và đang nằm chết yểu, công năng sử dụng hầu như chỉ dùng làm bãi đỗ xe, tổ chức đám cưới…

TTTM Đồng Đăng được khởi công từ cuối tháng 9/2014, tọa lạc tại quốc lộ 1A trên đường đi lên Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị. Đây là công trình do Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Đồng Đăng làm chủ đầu tư. TTTM được xây dựng 4 tầng với tổng số 808 quầy hàng, vốn đầu tư khoảng 300 tỷ đồng, nay đã bắt đầu đi vào hoạt động, nhưng lại cách xa khu dân cư?

Lo lắng nhất của hơn 300 tiểu thương đang hoạt động kinh doanh tại chợ Đồng Đăng là người dân địa phương chưa có thói quen đi mua sắm tại những nơi cao sang, siêu thị lớn, vì vậy, nó sẽ ảnh hưởng đến việc kinh doanh. Trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn đã xây dựng nhiều TTTM, xóa bỏ chợ cũ, hiện không một bóng người qua lại mua bán. Đó đang là những bài học nhãn tiền, tại sao chính quyền không lấy đó để rút kinh nghiệm?

“TTTM Phú Lộc nằm giữa TP Lạng Sơn đang sầm uất. Thế nhưng 7 năm nay, trung tâm này chỉ còn trơ lại “bộ xương”, không có hộ kinh doanh nào đến bán hàng” - ông Phạm Văn Lạc, một tiểu thương chia sẻ!

Bà Nguyễn Thị Ngọc, tiểu thương khác cho biết, chợ truyền thống rất thuận lợi, nhưng có thời điểm còn ế hàng, thử hỏi ra TTTM xa xôi hơn 1km thì ai sẽ đến mua hàng? Ngay tại Lạng Sơn có TTTM Sài Gòn - Tân Thanh (huyện Văn Lãng); TTTM Phú Lộc (TP Lạng Sơn) được xây dựng bề thế, ngốn hàng trăm tỷ đồng ngân sách của Nhà nước. Vậy mà, đã 8 năm qua chẳng có hộ nào đến đây kinh doanh. Các TTTM này đang nằm chết yểu…

Trong cuộc đối thoại với tiểu thương chợ Đồng Đăng (Cao Lộc), Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn cho biết sẽ bàn với các sở, ngành về việc có quyết định giữ lại chợ truyền thống này hay không?

Ông Phạm Ngọc Thưởng - Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn cùng lãnh đạo các sở, ban ngành đã gặp mặt, lắng nghe phát biểu của các hộ kinh doanh tại chợ Đồng Đăng. Tại đây, có hàng chục ý kiến của bà con tiểu thương về việc muốn lưu giữ chợ truyền thống ở địa phương; phản ảnh những bất cập trong việc di dời chợ Đồng Đăng sang TTTM, nhường chỗ xây dựng khuôn viên cây xanh.

Theo bà con, nếu xóa bỏ chợ này thì đời sống người dân địa phương sẽ bị ảnh hưởng, thất nghiệp, vì nếu phải di chuyển sang TTTM Đồng Đăng sẽ không bán được hàng. Ở đó, xa khu dân cư, không thuận tiện cho việc giao thương mua, bán. Nhiều ý kiến bày tỏ không đồng tình với một số văn bản, cách ứng xử không đúng mực của một số cán bộ ở huyện Cao Lộc trong việc tiếp xúc, trả lời kiến nghị của dân.

Ông Thưởng cho biết: “Trong lộ trình xây dựng Đồng Đăng thành thị xã trong tương lai, có việc quy hoạch chợ Đồng Đăng. Trong quá trình làm việc, có những cán bộ cơ sở thiếu sâu sát, có lời ăn tiếng nói không đúng sẽ được xem xét, xử lý nghiêm. Về vấn đề giữ lại chợ truyền thống hay không, tập thể lãnh đạo tỉnh sẽ tiến hành thảo luận, cân nhắc kỹ lưỡng, đánh giá một cách nghiêm túc, khách quan và trả lời thỏa đáng bằng văn bản tới các hộ dân”.

Đinh Lê