Công tơ phụ của phòng 402 quay nhanh bất thường, nhưng Tổng Công ty Điện lực Hà Nội lẫn Sở Công thương đều từ chối kiểm tra. Ảnh: M.H

Tổng Công ty Điện lực Hà Nội chưa phát hiện chủ trọ mua điện theo Thông tư 25/2018 (TT 25) nào vi phạm. Còn người lao động phải trả tiền điện đắt hơn 71% mức giá nhà trọ được phép thụ hưởng với quy định của Cục Điều tiết điện lực, khiến rất khó chứng minh sai phạm!

Thích thu 3.500đ/kwh đấy!

Đọc quảng cáo cho thuê phòng trọ rộng 30m, có giường trên Facebook, ông Tr.M.H. liên hệ theo số điện thoại của “chủ nhà” và được ông Chu Minh Đạt dẫn tới nhà trọ 10 ngõ 62 Trần Quý Cáp (Đống Đa, Hà Nội). Xem phòng 402 mới biết quảng cáo gian dối vì diện tích chỉ chưa đầy 20m2, không giường, cái gọi là “ban công thoáng mát nhiều cây xanh” thì phần “cây xanh” là của nhà khác… song khách vẫn tặc lưỡi đồng ý vì ưng vị trí. Ngày 8/3, hai bên ký hợp đồng cho thuê phòng thời hạn hai tháng, giá điện 3.500đ/kwh, nước 70.000đ/người/tháng, thu tiền vào đầu tháng.

Sau đó khách mới biết thêm theo TT 25 của Bộ Công thương, chủ trọ cho sinh viên và người lao động (SV - NLĐ) thuê nhà để ở dưới 12 tháng và không kê khai được đầy đủ số người sử dụng điện, được mua theo giá bán lẻ điện sinh hoạt bậc 3 (trước ngày 20/3 là 2.043đ/kwh, sau tăng lên 2.215đ) cho toàn bộ sản lượng điện đo đếm được tại công tơ.

Thấy khách dám thắc mắc giá điện quá đắt so với TT 25, ông Đạt lập tức thách thức “thích thu 3.500 đấy”! 

Ông H. bức xúc tuyên bố sẽ phản ánh tới báo chí hàng loạt nghi vấn bên cho thuê nhà trốn thuế, thu tiền điện - nước quá quy định, cho thuê phòng có ban-công bửa hẳn ra ngoài khoảng không rất nguy hiểm… ông Đạt liền không cho thuê nữa, không trả tiền đặt cọc.

Đại đa số khách trọ là người ngoại tỉnh quen nhẫn nhịn, không may gặp phải bên cho thuê chèn ép quá đành cuốn gói và dễ bị “chặt chém” thêm nhiều khoản tiền phi lý. Uất nghẹn cổ, thế nhưng nhiều khách chọn cách kỳ cạch viết bài “bóc phốt” tung lên mạng xã hội, rồi “tự sướng” dù tiền vẫn mất.

Quảng cáo cho thuê phòng tại phố Trần Quý Cáp phịa thêm diện tích, tiện nghi và liên hệ với “chủ nhà” theo số điện thoại 09835194XX ông Đạt sử dụng. Ảnh: M.H

Phận làm thuê vẫn xỏ xiên khách

Ông Chu Minh Đạt nói ngọng, viết sai chính tả, tự nhận là làm thuê cho chủ trọ, song sẵn sàng mỉa mai, xỏ xiên khách. “Một lần tôi báo tắt hết thiết bị điện nhưng công tơ phụ phòng 402 vẫn quay đều, anh ta đáp “xem lại bình nóng lạnh đi, người ta ở đấy 5 năm không có vấn đề gì” cứ như tôi ngớ ngẩn vậy”, ông H. bức xúc.

Một khách còn bất bình vì bên cho thuê kinh doanh chụp giật, không chịu sửa sang phòng ốc, tiền điện hằng tháng cao đáng ngờ… nên vừa trả phòng.

Tuy nhiên thói đời mềm nắn rắn buông! Sau khi ông H. gửi đơn khiếu nại chủ trọ có dấu hiệu thu tiền điện quá quy định tới Công ty Điện lực Đống Đa (ĐLĐĐ), Tổng Công ty Điện lực Hà Nội và nhiều cơ quan báo chí, đầu tháng trước, ông Đạt phải đến trả tận tay tiền đặt cọc kèm lời cảm thán: “Chưa gặp khách nào như anh”!

Đòi chứng cứ như đánh đố

Trong buổi giải quyết khiếu nại, Đội phó Đội Kiểm tra giám sát sử dụng điện Đặng Quang Thắng (ĐLĐĐ) vận dụng Công văn 2059 của Cục Điều tiết điện lực, Bộ Công thương hướng dẫn thực hiện giá bán điện tại TT 25: Chủ trọ không được thu tiền điện của khách cao hơn số tiền mình trả cho điện lực…

Vì thế, ông Thắng đề nghị nguyên đơn cung cấp tổng tiền điện tất cả khách trong 8 phòng trọ đã nộp trong tháng để nếu cao hơn số tiền ĐLĐĐ thu của chủ trọ mới chứng minh được vi phạm. Ông H. nhận xét, quy định phi thực tế trên làm nản lòng khách trọ dám “liều mình” khiếu nại, “trói tay” điện lực và Sở Công thương địa phương.

“Hóa đơn gần đây do chính ĐLĐĐ xuất cho gia đình tôi tính số kwh tiêu thụ từ ngày 14/3 - 13/4/2019. Nếu tôi cho thuê trọ, chỉ cần thu tiền điện lệch nhiều ngày sẽ rất khó kết luận sai phạm”, ông H. phàn nàn! 

Từng 8 năm thuê trọ, chị Phạm Thị Mai (ngõ 132 Lê Duẩn, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) thắc mắc, liệu tất cả khách trọ có dại dột “đồng khởi” khiến chủ trọ bị xử phạt khá nặng, để rồi sau đó rất dễ bị tống cổ ra đường?

Chính ông Thắng thừa nhận muốn “trị” ông Đạt nhưng rất khó thu thập đủ chứng cứ! 

Trả lời báo chí mới đây, Sở Công thương Hà Nội thừa nhận rất khó thu thập bằng chứng xác thực chủ trọ thu tiền điện của khách sai quy định để xử phạt do việc thu - trả tiền đều bằng tiền mặt, không có người làm chứng, không có sổ sách, chứng từ, video và chủ nhà nhất quyết chối cãi hành vi vi phạm...

Sở này đã tổ chức 3 đợt kiểm tra đột xuất việc thực hiện giá bán lẻ điện tại các điểm có nhà cho thuê, nhưng không phát hiện trường hợp nào vi phạm!

Khách định thuê phòng tại nhà 10 ngõ 62 Trần Quý Cáp nên xem xét nắng chiều có xói vào “ban-công thoáng mát nhiều cây xanh” không, nửa đêm và sáng sớm có ngủ nổi, ẩm mốc trên tường - trần đến mức nào, dự đoán khi nào ban-công phòng 402 sập… Ảnh: M.H

Ông H. cho rằng Chính phủ cần chỉ đạo Bộ Công thương kiểm tra các bất cập trên, nhằm đảm bảo chỉ đạo nhân văn của Thủ tướng thực sự hỗ trợ và bảo vệ nhóm người yếu thế. Đồng thời tránh để các báo cáo “đẹp” che đậy thực trạng SV - NLĐ bị nhiều chủ nhà trọ “bóp cổ” tiền điện!

Kiểm tra 171.000 lần, phát hiện 36 vi phạm

Toàn quốc có trên 184.000 cơ sở cho thuê 1,6 triệu phòng trọ: Hơn 393.000 phòng (chiếm 24,5%) hưởng giá điện bậc 3 với 39.970 chủ nhà (chiếm 21,7%); số cơ sở áp dụng giá điện sinh hoạt bậc thang chiếm 78%... Ngành Điện đã kiểm tra, rà soát trên 171.000 lần, lập 36 biên bản vi phạm hành chính.

Một khó khăn trong kiểm tra giá bán điện cho SV - NLĐ thuê nhà là việc thu tiền giữa gia chủ và khách trọ hầu hết không có chứng từ, khó xác định vi phạm.

(Tập đoàn Điện lực Việt Nam trả lời báo chí tháng 5/2019)

Mạnh Tuấn - Thu Trang