KInh doanh đa cấp đang biến tướng núp dưới nhiều hình thức khác nhau. Ảnh: Internet

Số người tham gia đa cấp giảm gần 60%

Theo số liệu thống kê của Bộ Công thương, tính đến cuối năm 2016, Bộ Công thương đã xóa sổ thêm 25 công ty hoạt động kinh doanh đa cấp biến tướng. Đến thời điểm này, số lượng người tham gia bán hàng đa cấp hiện chỉ còn khoảng 500.000 người, giảm 57% so với 1,2 triệu người tham gia trước đây. Trong số 25 công ty đa cấp vừa bị xóa sổ, có 14 công ty bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp, 11 doanh nghiệp tạm ngừng và chấm dứt hoạt động.

Từ tháng 6/2015 đến tháng 11/2016, Bộ Công thương đã kiểm tra, khởi xướng điều tra 65 vụ việc đối với các công ty bán hàng đa cấp, xử phạt 64 trường hợp với tổng tiền phạt là 11 tỷ đồng.

Cũng trong thời gian từ đầu năm 2016 đến nay, 38/57 sở công thương trên cả nước đã tổ chức các đoàn kiểm tra liên ngành để tiến hành kiểm tra các doanh nghiệp kinh doanh đa cấp hoạt động trên địa bàn. Có 37 sở công thương ra quyết định xử phạt 21 doanh nghiệp với số tiền phạt là gần 4 tỷ đồng.

Cảnh báo những biến tướng mới của kinh doanh đa cấp

Qua các đợt thanh tra, kiểm tra, siết chặt hoạt động của cơ quan chức năng, đã có nhiều công ty kinh doanh đa cấp bị xóa sổ, số người tham gia mạng lưới đa cấp cũng giảm gần 60% so với trước đây. Nhưng theo Cục Quản lý Cạnh tranh, Bộ Công thương, hoạt động bán hàng đa cấp gần đây đã có nhiều biến tướng.

Các vi phạm phổ biến như: Doanh nghiệp bán hàng đa cấp nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận; sử dụng phương thức đa cấp để kinh doanh dịch vụ hoặc huy động tài chính; mô hình kinh doanh đa cấp biến tướng thành nhiều loại hình khác, như đầu tư dự án bất động sản, khai khoáng, nông nghiệp, tài chính, thương mại điện tử, chăm sóc sức khỏe hay các khóa học làm giàu… nhưng mục đích chính vẫn là huy động vốn từ mạng lưới người tham gia đa cấp với viễn tưởng vốn ít, lãi cao thu siêu lợi nhuận!

Với những biến tướng của hoạt động kinh doanh đa cấp, núp dưới hình thức bán hàng đa cấp để huy động vốn trái phép đã có nhiều công ty bị khởi tố điều tra, như Công ty Cổ phần Thương mại, Đầu tư và Phát triển Công nghệ Quốc tế (IDT) tổ chức các chương trình đào tạo làm giàu. Tuy nhiên, thay vì truyền đạt kỹ năng cho học viên, IDT giới thiệu các dự án bất động sản, trồng cây mắc ca… để kêu gọi đầu tư, góp vốn, với lãi suất 30 - 60%. Nếu giới thiệu thêm người mới, thành viên tham gia còn được hưởng hoa hồng. Đầu năm 2015, một số hợp đồng đã quá hạn thanh toán nhưng nhà đầu tư không liên lạc được với người đại diện công ty, nên đã làm đơn tố cáo. Sau đó cơ quan công an đã tạm giữ một số đối tượng liên quan để điều tra hành vi “kinh doanh trái phép” và “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Hình thức huy động vốn dưới dạng cho và nhận thông qua một website cũng là một dạng biến tướng của đa cấp và cơ quan điều tra triệt phá nhiều vụ trong thời gian qua như vụ bắt giữ các đối tượng cầm đầu trang web Gold 889.com hoạt động dưới hình thức cho, nhận tiền nhưng thực chất là lấy tiền của người chơi sau để trả cho người chơi trước. Khi số lượng người chơi quá đông thì các đối tượng sẽ chủ động đánh sập trang mạng trên để chiếm đoạt tiền của người chơi.

Hay như trước đó là hàng loạt công ty đa cấp khác cũng bị xem xét xử lý hình sự vụ việc Golden Rock, Colony Invest, Diamond Holiday, MB24, Tâm mặt trời…

Các cơ quan chức năng khuyến cáo người dân cần chú ý trước những biến tướng của kinh doanh đa cấp dưới hình thức huy động vốn, tiền ảo, góp vốn vào dự án, phát hành cổ phiếu nội bộ, sân chơi tài chính, thương mại điện tử… nhất là đối với những doanh nghiệp kinh doanh đa cấp đã bị chấm dứt hoạt động. Với vai trò quản lý Nhà nước về hoạt động kinh doanh đa cấp, sở công thương các tỉnh, UBND các quận, huyện, thành phố sẽ tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức, giúp người dân nhận diện hành vi kinh doanh đa cấp bất chính để tránh bị lôi kéo, dụ dỗ.

Quang Đông