Một sản phẩm của công ty Everrichs Global. Ảnh: TN.

Theo số liệu mới nhất từ Bộ Công Thương, tính đến đầu tháng 11 năm 2016, 26 doanh nghiệp đa cấp đã bị xoá sổ. Trong đó, 14 đơn vị bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp, 11 doanh nghiệp tạm ngừng và chấm dứt hoạt động.

Xin "chết" rồi "sống" chui

Đơn vị đầu tiên nộp đơn xin "chết" là Công ty cổ phần Everrichs Global. Công ty đa cấp này kinh doanh các sản phẩm thực phẩm chức năng, trụ sở tại Phường Trung Hoà, Quận Cầu Giấy, Hà Nội, được cấp giấy chứng nhận bán hàng đa cấp ngày 9/10/2013.

Sau 2 năm hoạt động, ngày 29/6/2015, Everrichs Global nộp đơn xin Sở Công Thương Hà Nội chấm dứt hoạt động bán hàng đa cấp kể từ 30/6/2015.

Sau một thời gian không phát hiện khiếu nại của người dân và hoàn thành các nghĩa vụ đối với người tham gia bán hàng đa cấp, ngày 26/4/2016, Sở Công Thương Hà Nội quyết định chấm dứt hoạt động bán hàng đa cấp Everrichs Global đồng thời, giải tỏa tiền ký quỹ của công ty này.

Tuy nhiên, sau khi xin "chết", Everrichs Global vẫn hoạt động chui. Theo tìm hiểu của chúng tôi, tháng 5/2016, chi nhánh của Tập đoàn Everrichs Global (E.GB) tại TP.HCM vẫn đang ráo riết chiêu mộ người tham gia.

Phương thức hoạt hoạt động của doanh nghiệp này thường đánh vào tâm lý nhiều người cần việc làm thu nhập cao nhưng… không tốn sức lao động. Họ dễ dàng khiến nhiều “con mồi” ngoan ngoãn bỏ ra số tiền hàng triệu đồng, thậm chí hàng trăm triệu đồng để mua về những gói sản phẩm bổ sung không biết dùng làm gì.

Rất nhiều nạn nhân đã gọi điện tố cáo hoạt động lừa đảo dưới hình thức đa cấp của công ty này.

Trong đợt kiểm tra của đoàn kiểm tra liên ngành đối với 7 công ty đa cấp, 6 trong 7 doanh nghiệp đã có kết quả. Đơn vị duy nhất chưa thanh tra xong là Công ty TNHH Thiên Ngọc Minh Uy.

Hiện tại, nguồn tin từ Cục Quản lý cạnh tranh cho hay, phải chờ kết quả từ Thiên Ngọc Minh Uy rồi mới công bố kết luận về một đơn vị khác (đã thanh tra xong) trong nhóm này.

Song bất chấp sự phản đối từ dư luận, tập đoàn đa cấp Everrichs Global còn vươn “vòi bạch tuộc” khắp cả nước, lập ra nhiều công ty con như công ty Phúc An Khang, công ty Everrichs Khát Vọng Việt, Công ty TNHH MTV TM…

Ngày 18/5/2016, Bộ Công Thương chính thức lên tiếng, bêu tên và xử phạt Everrichs Global cùng với 13 công ty khác do hoạt động chui, mắc nhiều sai phạm.

"Chết" không cần nguyên nhân

Một doanh nghiệp đa cấp khác cũng bất ngờ xin được dừng hoạt động là Công ty TNHH MTV xuất nhập khẩu, thương mại Vi Na Linh.

Công ty này được thành lập năm 2007 tại TP.HCM, địa điểm hoạt động tại phường 11, quận Tân Bình, TP.HCM. Chủ tịch là bà Lê Thị Thuỳ Dung. Công ty được cấp giấy chứng nhận bán hàng đa cấp từ tháng 3/2015.

Theo trình bày của Vi Na Linh, từ ngày 10/3/2016, doanh nghiệp đã ngừng mọi hoạt động liên quan đến đa cấp.

Hay mới đây nhất, công ty TNHH Thương mại Tiến Thịnh Phát, trụ sở chính tại số 284A Nam Kỳ Khởi Nghĩa, phường 8, quận 3, TP.HCM cũng nộp đơn lên Cục Quản lý cạnh tranh xin chấm dứt hoạt động bán hàng đa cấp từ ngày 26/9/2016.

Tìm hiểu của Zing.vn trên trang web của Cục Quản lý cạnh tranh cho thấy công ty Tiến Thịnh Phát được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp tháng 9/2010, sửa đổi bổ sung ngày 26/12/2014. Lĩnh vực kinh doanh của công ty gồm 29 ngành như xây dựng nhà các loại, hoàn thiện công trình xây dựng, bán buôn ôtô, phụ tùng ôtô, xe máy, thực phẩm, đồ uống, vải, giày dép, vi tính, kim loại, vận tải hàng hoá đường bộ….

Đến tháng 2/2015, Tiến Thịnh Phát được cấp giấy chứng nhận bán hàng đa cấp, sửa đổi bổ sung ngày 27/5/2015, có hiệu lực đến năm 2020. Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là bà Nguyễn Thị Ngọc Bích. Tuy nhiên, chỉ chưa đầy một năm sau, công ty này xin dừng hoạt động bán hàng đa cấp.

Mặc dù không nói rõ lý do xin dừng hoạt động nhưng việc hai công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu, Thương mại Vi Na Linh và công ty TNHH Thương mại Tiến Thịnh Phát xin ngừng hoạt động bán hàng đa cấp cũng đặt ra nhiều dấu hỏi khi gần đây, Bộ Công Thương kiểm soát chặt chẽ hoạt động kinh doanh đa cấp trên cả nước.

Hiện tại, số doanh nghiệp hoạt động đa cấp cũng đã giảm từ 67 công ty năm 2015 xuống còn 42. Số tham gia bán hàng đa cấp còn khoảng 500.000 người, con số này giảm 57% so với cùng kỳ năm 2015 là 1,2 triệu người.

Hàng hóa kinh doanh của các công ty đa cấp chủ yếu là thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, đồ gia dụng. Các doanh nghiệp này đã nộp gần 500 tỷ đồng các loại thuế và chi 712 tỷ đồng trả tiền hoa hồng cho người tham gia.