Siêu thị cần phối hợp với cơ quan chức năng để ngăn hàng nhái “lọt” vào hệ thống bán lẻ. Ảnh: HO

“Nóng” hàng giả, hàng nhái 

Nhiều năm nay, dưới sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Quốc gia Chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban 389), các lực lượng liên ngành đã tích cực thực hiện công tác chống sản xuất và kinh doanh hàng giả, nạn xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đã đạt được một số kết quả đáng khích lệ. Tuy nhiên, tình hình sản xuất và kinh doanh hàng giả vẫn còn diễn biến hết sức phức tạp, cuộc đấu tranh này chưa có hồi kết.

Thực tế, trên thị trường, mặt hàng nào bán chạy thì hầu hết bị làm giả, làm nhái, thiệt hại trước hết là các nhà sản xuất và kinh doanh chân chính; xâm phạm quyền lợi của người tiêu dùng xã hội. Hàng giả, hàng nhái lan tràn khắp thành thị và nông thôn, từ chợ đến cửa hàng lẻ và ở một số siêu thị mà công tác quản lý còn có vấn đề.

Theo thống kê tại Hà Nội, trong quý III/2017, các lực lượng chức năng trên địa bàn đã thanh tra, kiểm tra 9.896 vụ, xử lý 7.295 vụ (tăng 1.216 vụ so với cùng kỳ năm 2016), thu nộp ngân sách nhiều tỷ đồng và đã khởi tố hình sự 23 vụ đối với 32 đối tượng. Trong đó, vi phạm về hàng cấm nhập lậu là 706 vụ; hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ 376 vụ; gian lận thương mại 6.213 vụ...

Mới đây, một đại biểu Quốc hội đã mua thử thuốc lá lậu giữa ban ngày một cách dễ dàng và 3 ngày đến địa phương đó, đại biểu không gặp bất kì một lực lượng kiểm soát thị trường nào. Cùng với thực trạng về hàng giả, hàng nhái, hàng nhập lậu thì câu chuyện trên đây đang đặt ra nhiều vấn đề trong cuộc chiến chống hàng giả, hàng nhái, hàng nhập lậu, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và trách nhiệm của chính quyền.

Quy trách nhiệm người đứng đầu địa phương 

Theo ông Vũ Vinh Phú, nguyên Phó Ban 127 - Chống buôn lậu và gian lận thương mại TP. Hà Nội, ở một số đơn vị sản xuất có hàng hóa đang bán tốt, ỷ lại vào đó nên họ thiếu sự quyết tâm gắn kết với các lực lượng quản lý trên địa bàn, chỉ đến khi hàng giả xuất hiện nhiều, họ mới hăng hái vào cuộc. Hàng giả, hàng nhái xuất hiện nhiều lúc rất công khai ở nhiều tỉnh trên toàn quốc, tuy nhiên, vai trò của chính quyền các cấp, nhất là cấp cơ sở, xã, phường, quận, huyện vẫn còn chưa được quan tâm hoặc thiếu trách nhiệm.

Bên cạnh đó, cần tổ chức thị trường hàng hóa nội địa bằng những chuỗi sản xuất phân phối bán buôn bán lẻ chặt chẽ, trước hết là những địa bàn trọng điểm, mặt hàng chủ yếu, quy trách nhiệm cho từng khâu công tác trong chuỗi đó. Cần nâng cao nhận thức cho các nhà sản xuất kinh doanh chân chính tích cực tham gia vào công tác này. Người tiêu dùng cần tìm đến những địa chỉ tin cậy để mua sắm, đặc biệt là hàng hóa Việt Nam mang tính cạnh tranh và đã tự sản xuất được.

“Đặc biệt, Chính phủ cần giao nhiệm vụ cho chính quyền các cấp và vai trò của người đứng đầu các địa phương trong công tác chống sản xuất và kinh doanh hàng giả và vi phạm quyền sở hữu trí tuệ. Làm được những vấn đề trên, trong thời gian tới, công tác chống hàng giả, hàng nhái, vi phạm sở hữu trí tuệ chắc chắn sẽ có những chuyển biến tích cực”, nguyên Phó Ban 127 Hà Nội kiến nghị.

Tràng An