Cần bổ sung chính sách ưu đãi tài chính cho các khu công nghiệp sinh thái. Ảnh: NĐ

Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết, các cơ chế, chính sách mới ban hành, phê duyệt gần đây của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã thể hiện khát vọng của Việt Nam hướng tới một quốc gia phát triển bền vững.

Các khu công nghiệp, khu kinh tế có sự lớn mạnh về quy mô tạo việc làm, nâng cao năng lực cạnh tranh, đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đổi mới công nghệ, thúc đẩy hội nhập, cải thiện vị thế Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Bên cạnh những đóng góp quan trọng trên, theo Thứ trưởng Bộ KH&ĐT, các khu công nghiệp, khu kinh tế cũng như toàn bộ nền kinh tế Việt Nam vẫn đối diện với không ít thách thức.

Việc phát triển khu công nghiệp, khu kinh tế theo chiều rộng gặp khó khăn do nguồn lực về lao động, đất đai, tài nguyên đã tới hạn, trong khi năng suất lao động, hiệu quả khai thác tài nguyên chưa cao, chưa đảm bảo hài hòa giữa phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường và an sinh xã hội. Các ưu đãi về thuế, đất đai đang có xu hướng giảm dần, cùng với đó, liên kết và hợp tác sản xuất công nghiệp trong khu công nghiệp, khu kinh tế hạn chế.

"Do vậy, phát triển khu công nghiệp, khu kinh tế cần có những mô hình mới với các cơ chế chính sách phù hợp để nâng cao hiệu quả sử dụng đất, thu hút đầu tư và tận dụng được cuộc cách mạng công nghiệp 4.0", bà Ngọc nêu vấn đề.

Cần nhiều hơn các chính sách ưu đãi làm động lực chuyển đổi

Phân tích các yếu tố để mô hình khu công nghiệp sinh thái phát huy vai trò tích cực đối với với chiến lược phát triển bền vững của quốc gia, Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc nhận định cần nhiều hơn các chính sách ưu đãi.

Theo bà Ngọc, việc bổ sung chính sách ưu đãi về tài chính cho các khu công nghiệp sinh thái, doanh nghiệp sinh thái như miễn, giảm thuế, tiền thuê đất, ưu tiên vay vốn tín dụng… là cần thiết để khuyến khích doanh nghiệp tự thực hiện việc chuyển đổi và xây dựng mới khu công nghiệp sinh thái.

Bên cạnh đó, cần có thêm các hướng dẫn về quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật của các bộ, ngành và hướng dẫn về kỹ thuật từ các chuyên gia trong nước, quốc tế, đặc biệt đối với các mạng lưới cộng sinh công nghiệp và giải pháp kinh tế tuần hoàn.

Ngoài ra, cũng cần chuyển dịch theo hướng xanh, bền vững, muốn thành công cần phải có sự cam kết hỗ trợ về mặt tài chính, kỹ thuật thực sự từ các đối tác phát triển.

Từ năm 2015 đến năm 2019, Bộ KH&ĐT đã phối hợp với UNIDO, SECO và các nhà tài trợ khác triển khai thí điểm mô hình khu công nghiệp sinh thái tại Ninh Bình, Đà Nẵng và Cần Thơ.

Nhấn mạnh cam kết từ Chính phủ, Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết, tại báo cáo tổng kết 30 năm phát triển khu công nghiệp, khu kinh tế của Bộ KH&ĐT, Chính phủ đã đồng ý về mục tiêu chuyển đổi các khu công nghiệp theo hướng sinh thái.

"Đến năm 2030, sẽ có từ 40 - 50% địa phương có kế hoạch chuyển đổi các khu công nghiệp hiện hữu sang khu công nghiệp sinh thái và 8 - 10% địa phương có định hướng xây dựng khu công nghiệp sinh thái mới từ bước lập quy hoạch xây dựng và định hướng ngành, nghề thu hút đầu tư. Việc quan tâm xây dựng mới khu công nghiệp sinh thái được thực hiện đồng thời với việc chuyển đổi khu công nghiệp truyền thống sang khu công nghiệp sinh thái”, bà Ngọc nói.

Về vai trò quan trọng của khu vực tư nhân trong việc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi khu công nghiệp truyền thống sang khu công nghiệp sinh thái tại Việt Nam, ông Werner Bardill, Tổng Lãnh sự Thụy Sỹ tại TP HCM hy vọng ngày càng có nhiều khu công nghiệp tại Việt Nam tham gia vào quá trình chuyển đổi này, để hướng tới mục tiêu phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh trong thời gian tới.

“Ở cấp độ khu công nghiệp và doanh nghiệp, chúng tôi nhận thấy nhiều doanh nghiệp đã tiên phong trong đầu tư và thực hiện các giải pháp sử dụng hiệu quả tài nguyên và sản xuất sạch hơn, đây là một dấu hiệu đáng mừng”, ông Werner Bardill nhấn mạnh.