Bộ Xây dựng đề xuất mở rộng hơn 1.100km cao tốc Bắc - Nam lên 6 làn xe. Ảnh: MH

Bộ Xây dựng cho biết, việc đề xuất đầu tư mở rộng hơn 1.100km cao tốc Bắc - Nam phía Đông từ Hà Nội đến TP.HCM là thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về đầu tư hoàn chỉnh các tuyến cao tốc phân kỳ; Thủ tướng Chính phủ đã ban hành công điện và các thông báo chỉ đạo đầu tư hoàn thiện các tuyến đường đúng tiêu chuẩn đường cao tốc.

Theo Bộ Xây dựng, tại thời điểm quyết định đầu tư cao tốc Bắc - Nam phía Đông, quy hoạch chủ yếu đang được nghiên cứu, lập theo Luật Quy hoạch, chưa được phê duyệt, nhất là các quy hoạch cấp cao (quy hoạch tổng thể quốc gia) hoặc quy hoạch ngành quốc gia khác (quy hoạch đô thị, quy hoạch năng lượng...), nên các số liệu, thông số đầu vào để tính toán, dự báo nhu cầu vận tải dựa trên các số liệu tăng trưởng kinh tế trước đây đã thay đổi.

Hiện, các tuyến cao tốc trục ngang kết nối với cao tốc Bắc - Nam phía Đông đã và đang được nghiên cứu đầu tư như Quy Nhơn - Pleiku, Quảng Ngãi - Kon Tum với quy mô 4 làn xe hoàn chỉnh, góp phần tăng lưu lượng vận tải trên tuyến cao tốc.

Thực tế cũng cho thấy, vào các dịp lễ, Tết, một số đoạn tuyến như: Cao Bồ - Mai Sơn, Phan Thiết - Dầu Giây đã xuất hiện hiện tượng ùn tắc cục bộ.

Ngoài ra, với mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên năm 2025 và chủ trương tăng trưởng 2 con số giai đoạn 2026 - 2030, nhu cầu vận tải sẽ tiếp tục tăng nhiều so với dự kiến tính toán trước đây.

Cao tốc chỉ có 4 làn xe và không có làn dừng khẩn cấp liên tục thường bị ách tắc do quá tải, hoặc khi xảy ra tai nạn. Ảnh: TQ

Việc đầu tư mở rộng nhằm nâng cao năng lực khai thác, tăng cường an toàn giao thông do quá trình khai thác một số tuyến cao tốc phân kỳ đầu tư (4 làn xe hạn chế, bề rộng nền đường 17m không có dải dừng xe khẩn cấp liên tục) đã phát sinh một số bất cập.

Qua kiểm tra, Bộ công an nhận định "những tuyến không có làn dừng xe khẩn cấp khi xảy ra sự cố, tai nạn giao thông thì lực lượng chức năng khó tiếp cận điểm xảy ra vụ việc để xử lý ngay, nguy cơ cao gây tai nạn giao thông liên hoàn và ùn tắc giao thông kéo dài" và yêu cầu xây dựng lộ trình cụ thể nâng cấp, cải tạo các tuyến cao tốc phân kỳ chưa đạt tiêu chuẩn an toàn đường cao tốc.

Việc mở rộng cao tốc Bắc - Nam phù hợp với quy chuẩn đường cao tốc. Ngày 15/11/2024, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về đường bộ cao tốc đã được ban hành. Trong đó, quy định đường bộ cao tốc phải có quy mô tối thiểu 4 làn xe chạy, có làn dừng xe khẩn cấp được bố trí liên tục. Trong khi đó, tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông hiện đang là trục dọc quan trọng nhất đang bố trí làn dừng xe khẩn cấp không liên tục.

Việc đầu tư nâng cấp mở rộng góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 8% trở lên năm 2025 và tăng trưởng hai con số giai đoạn 2026 - 2030 theo chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị thông qua đẩy mạnh đầu tư công, tạo điều kiện hỗ trợ, kích thích kinh tế phát triển.

Bộ Xây dựng cho biết, giai đoạn phân kỳ đầu tư trước đây, nền đường được xây dựng cơ bản lệch về một phía so với tim tuyến quy hoạch, đầu tư 2 mái nên khi đầu tư hoàn thiện theo quy hoạch sẽ mở rộng nền đường về phía còn lại.

Phương án mở rộng lên 6 làn xe có nhiều ưu điểm hơn so với phương án mở rộng lên 4 làn xe hoàn chỉnh. Vì vậy, trường hợp đầu tư, Bộ Xây dựng kiến nghị mở rộng lên 6 làn xe theo quy mô quy hoạch.

“Để mở rộng cao tốc Bắc - Nam phía Đông từ Hà Nội - TP.HCM, chiều dài khoảng 1.144km lên 6 làn xe, sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 152.135 tỷ đồng", Bộ Xây dựng thông tin.