(Thanh tra) - Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021–2025, Hà Tĩnh đã tập trung triển khai đồng bộ các dự án, tiểu dự án, trong đó nổi bật là Dự án 3 – Hỗ trợ phát triển sản xuất, cải thiện dinh dưỡng, góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống vật chất và tinh thần cho người nghèo và đối tượng yếu thế trên địa bàn.
Tổng nguồn vốn được phân bổ thực hiện Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 của tỉnh Hà Tĩnh là 376,8 tỷ đồng, trong đó: ngân sách Trung ương 297,7 tỷ đồng; ngân sách tỉnh 37,7 tỷ đồng; nguồn huy động từ người dân tham gia các dự án, tiểu dự án 41,4 tỷ đồng.
Đến nay, tổng kinh phí giải ngân giai đoạn 2021-2024 đạt 198,3 tỷ đồng (trong đó ngân sách Trung ương 149,6 tỷ đồng, ngân sách tỉnh 13,3 tỷ đồng, huy động khác 35,4 tỷ đồng).
Dự kiến năm 2025 sẽ giải ngân thêm 70,9 tỷ đồng, bảo đảm đạt 100% kế hoạch vốn.
Việc huy động, quản lý và sử dụng hiệu quả các nguồn vốn đã tạo điều kiện để tỉnh triển khai đồng bộ, hiệu quả các dự án thành phần của Chương trình, trong đó Dự án 3 là điểm nhấn quan trọng, trực tiếp tác động đến sinh kế và sức khỏe của người dân.
Đối với Tiểu dự án 1 – Hỗ trợ phát triển sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp, Hà Tĩnh được phân bổ 63 tỷ đồng để triển khai 323 dự án tại 12/12 huyện, thành phố, thị xã cũ. Trong đó, có 315 dự án chăn nuôi (lợn, bò, gà, dê, ong...) và 08 dự án trồng trọt (cam, bưởi) với 3.908 hộ dân tham gia.
Các mô hình sản xuất được hỗ trợ đúng nhu cầu, phù hợp điều kiện tự nhiên và thế mạnh của từng địa phương. Nhờ đó, nhiều hộ đã áp dụng kỹ thuật mới, phát triển chăn nuôi theo hướng hàng hóa, tăng năng suất, chất lượng sản phẩm. Kết quả, gần 2.000 hộ đã thoát nghèo, thoát cận nghèo bền vững, tạo hiệu ứng lan tỏa trong cộng đồng.
Tiểu dự án đã giúp hộ nghèo, hộ cận nghèo và các nhóm đối tượng yếu thế nâng cao năng lực sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, đảm bảo an ninh lương thực, đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng và nâng cao thu nhập.
Các mô hình sản xuất còn gắn với quy hoạch, đề án chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông nghiệp của địa phương, hướng tới phát triển sản xuất hàng hóa, xây dựng sản phẩm chủ lực, gia tăng giá trị cho người dân.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, Tiểu dự án 1 vẫn gặp một số khó khăn, vướng mắc, nhất là về quy trình, hồ sơ, thủ tục triển khai mô hình còn phức tạp, chưa thống nhất giữa quy định của Trung ương và địa phương, gây lúng túng cho cơ sở khi thực hiện.
Song song với phát triển sản xuất, Tiểu dự án 2 – Cải thiện dinh dưỡng cũng được triển khai với tổng kinh phí 15,7 tỷ đồng (trong đó ngân sách Trung ương 14,3 tỷ đồng, ngân sách địa phương gần 1,4 tỷ đồng).
Các hoạt động tập trung vào phòng, chống suy dinh dưỡng, thiếu vi chất dinh dưỡng cho trẻ em dưới 5 tuổi thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ mới thoát nghèo; theo dõi và quản lý suy dinh dưỡng cấp tính tại cộng đồng; tư vấn dinh dưỡng cho bà mẹ mang thai và có con nhỏ; đồng thời tăng cường chất lượng bữa ăn học đường và giáo dục dinh dưỡng học sinh từ 5 đến dưới 16 tuổi.
Kết quả, 2.186 trẻ dưới 5 tuổi được bổ sung đa vi chất dinh dưỡng; 708 trẻ được theo dõi suy dinh dưỡng cấp tính; 4.668 bà mẹ được tư vấn dinh dưỡng; 24.498 học sinh được tư vấn và 7.140 trẻ được bổ sung đa vi chất.
Nhờ đó, tình trạng suy dinh dưỡng thấp còi, thiếu vi chất dinh dưỡng ở trẻ em giảm đáng kể, góp phần nâng cao thể trạng, tầm vóc và sức khỏe trẻ em thuộc hộ nghèo, cận nghèo, hộ mới thoát nghèo trên địa bàn.
Tuy nhiên, quy mô đối tượng thụ hưởng của Tiểu dự án 2 còn hạn chế so với nguồn lực được phân bổ, do Hà Tĩnh hiện không có huyện nghèo hay xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo, nên phạm vi triển khai chưa rộng, mức độ bao phủ còn khiêm tốn. Tỉnh cũng gặp khó khăn trong việc duy trì hoạt động dinh dưỡng bền vững tại cộng đồng, khi các nguồn lực xã hội hóa còn hạn chế.
Với quyết tâm chính trị cao, cách làm linh hoạt, sáng tạo, Hà Tĩnh đã và đang phát huy hiệu quả nguồn lực của Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững. Các mô hình hỗ trợ sản xuất, cải thiện dinh dưỡng không chỉ giúp người dân tăng thu nhập, cải thiện sức khỏe, mà còn góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo đa chiều, bền vững gắn với phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Đến cuối năm 2024, toàn tỉnh Hà Tĩnh còn 9.236 hộ nghèo, tỷ lệ 2,40% (giảm 2,28% so với đầu kỳ, giảm bình quân 0,76%/năm); 11.736 hộ cận nghèo, tỷ lệ 3,04% (giảm 2,05% so với đầu kỳ, giảm bình quân 0,68%/năm). Kết quả giảm tỷ lệ hộ nghèo hàng năm đạt mục tiêu do cấp có thẩm quyền giao.
Thời gian tới, Hà Tĩnh sẽ tiếp tục rà soát, điều chỉnh, hoàn thiện cơ chế, chính sách và thủ tục thực hiện các mô hình hỗ trợ; đẩy mạnh phân cấp cho cơ sở, tạo điều kiện để địa phương chủ động triển khai sát thực tiễn. Cùng với đó, tỉnh sẽ tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về tự lực, tự cường thoát nghèo, tránh tâm lý trông chờ, ỷ lại vào hỗ trợ Nhà nước.
Bên cạnh nguồn lực ngân sách, Hà Tĩnh cũng hướng đến việc huy động mạnh mẽ các nguồn lực xã hội hóa, khuyến khích doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân cùng chung tay hỗ trợ giảm nghèo, phát triển sản xuất, chăm sóc sức khỏe và cải thiện đời sống cho người dân vùng khó khăn.
Với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng của người dân, cùng với việc triển khai hiệu quả các dự án, tiểu dự án thành phần, Hà Tĩnh đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu giảm nghèo đa chiều, toàn diện, bền vững, hướng tới xây dựng một tỉnh phát triển năng động, thịnh vượng, không để ai bị bỏ lại phía sau.
