với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, thị xã Sa Pa đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền sâu rộng để làm thay đổi nhận thức của bà con nhân dân các DTTS đã kéo giảm tình trạng tảo hôn tại địa phương. Ảnh: ND

Những năm gần đây, tình trạng tảo hôn trên địa bàn thị xã Sa Pa vẫn xảy ra và có chiều hướng gia tăng. Trong 10 tháng đầu năm 2024, tại UBND cấp xã trên địa bàn thị xã đã xử phạt vi phạm hành chính về hành vi tổ chức cưới tảo hôn đối với 9 trường hợp thuộc các xã, phường: Sa Pả, Ô Quý Hồ, Cầu Mây, Hoàng Liên, Ngũ Chỉ Sơn với tổng số tiền xử phạt 18 triệu đồng.

Từ đầu năm đến nay, Sa Pa đã tổ chức được 176 buổi tuyên truyền cho gần 32.000 lượt cán bộ thôn, người có uy tín, thanh niên, phụ nữ, học sinh, nhân dân. Tổ chức 10 hội nghị tập huấn, giao lưu cho hơn 1.200 lượt người về bồi dưỡng kiến thức kỹ năng tuyên truyền, tư vấn, vận động đồng bào DTTS thay đổi về hành vi hôn nhân, cải tạo phong tục tập quán về hôn nhân gắn với bình đẳng giới.

Trong đó, tập trung tuyên truyền cho lứa tuổi học sinh tại các xã, phường có nguy cơ cao về tảo hôn. Bà Giàng Thị Lan, Phó trưởng phòng Dân tộc thị xã cho biết: “Trong thời gian vừa qua, phòng Dân tộc thị xã Sa Pa đã luôn đặc biệt chú trọng đến công tác tuyên truyền vì đây chính là việc làm thiết thực nhất để mang lại những kết quả tích cực trong công tác phòng chống tảo hôn, các nội dung tuyên truyền được chúng tôi thường xuyên đổi mới, lựa chọn các nội dung dễ hiểu, dễ nhớ và đặc biệt là sát với thực tiễn đời sống sinh hoạt của đồng bào DTTS…”.

Tại các trường học trên địa bàn thị xã, các buổi tuyên truyền về giảm thiểu tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và phụ nữ dưới 18 tuổi sinh con đã phân chia ra từng nhóm học sinh nam và nữ, các em có nguy cơ cao về tảo hôn được tham gia tọa đàm về tác hại của tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và phụ nữ dưới 18 tuổi sinh con. Tuyên truyền các kiến thức thiết thực với đời sống để các em học sinh có thể bảo vệ mình trước vấn nạn này và từ đó các em có thể trở thành những tuyên truyền viên tích cực truyền thông ngăn chặn nạn tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống với bạn bè và người thân.

Theo báo cáo lĩnh vực phòng, chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Thời gian qua, các cơ quan, đơn vị, địa phương trên địa bàn thị xã thường xuyên phối hợp trong công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân tham gia phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và chấp hành chính sách, pháp luật về hôn nhân, gia đình. Đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến phòng, chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; phối hợp xây dựng, triển khai hiệu quả các mô hình phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống tại địa phương.

Đặc biệt, công tác tuyên truyền giảm thiểu tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống cho học sinh tại thị xã Sa Pa đã đưa các chính sách của Chương trình Mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi thực sự đi vào cuộc sống; qua đó góp phần thay đổi nhận thức, hành động của bà con nhân dân để hướng tới thực hiện thắng lợi các mục tiêu về xóa đói, giảm nghèo, nâng cao chất lượng đời sống, đẩy lùi hủ tục tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống đối với đồng bào DTTS tại vùng cao Sa Pa.

Em Chang Thị Dung, học sinh lớp 9B, Trường THCS Sử Pán, xã Mường Hoa, thị xã Sa Pa chia sẻ: “Đến với những buổi tuyên truyền chúng em bày tỏ những ý kiến của mình, mọi người rất cởi mở và lắng nghe chúng em. Những kiến thức bổ ích đã cho chúng em có thể bảo vệ được bản thân mình, hướng đến một tương lai tươi sáng…”. Em Chảo Tả Mẩy, lớp 9A2, Trường Phổ thông dân tộc bán trú THCS xã Trung Chải, thị xã Sa Pa nói: “Qua mỗi buổi tuyên truyền đã giúp chúng em thấy được tác hại của tảo hôn, sinh con trước 18 tuổi, giúp chúng em có kiến thức về tuyên truyền với người thân, bản làng mình và chăm chỉ, chịu khó học tập để góp phần đẩy lùi nạn tảo hôn…”.

Lãnh đạo UBND xã Liên Minh trong buổi nói chuyện trao đổi với người dân về tác hại của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Ảnh: ND

Ông Lù Văn Suy, Phó Chủ tịch UBND xã Liên Minh cho biết, việc đẩy lùi các hủ tục đã tác động tích cực đến xây dựng nếp sống văn minh, gia đình văn hóa, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, góp phần phát triển kinh tế, đảm bảo an ninh, trật tự trên địa bàn xã.

Trong hơn 3 năm trở lại đây, cả xã Liên Minh chỉ có 1 trường hợp 17 tuổi đến ở nhà bạn trai như vợ chồng và đã bị phạt theo quy ước, hương ước của thôn.

Từ đầu năm 2024 đến nay, Đảng ủy, chính quyền và các ban ngành của xã đã tổ chức 5 đợt kiểm tra tại các thôn để rà soát và có giải pháp xử lý kịp thời nếu phát hiện trường hợp tảo hôn, kết hôn cận huyết thống. Qua kiểm tra cho thấy, hiện tại, trên địa bàn xã không còn tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

Xã Liên Minh xác định, muốn xóa bỏ các hủ tục, trước hết phải bắt đầu từ nâng cao nhận thức cho người dân, tạo động lực để bà con thi đua phát triển kinh tế, xây dựng nếp sống văn minh. Do đó, cấp ủy, chính quyền xã quyết liệt chỉ đạo các đoàn thể xã, thôn đổi mới nội dung truyền thông, đẩy mạnh tuyên truyền về hệ lụy của tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, lồng gắn với các phong trào thi đua, cuộc vận động về xây dựng đời sống văn hóa và nông thôn mới. Bằng nhiều giải pháp tuyên truyền phù hợp với tình hình thực tế từng hộ dân, công tác phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống tại Liên Minh đã có nhiều chuyển biến tích cực.

Trong thời gian tới, xã Liên Minh tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về hôn nhân, gia đình tới toàn thể Nhân nhân để loại bỏ tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống ra khỏi cộng đồng.

Ông Đỗ Văn Tân, Phó Chủ tịch UBND thị xã Sa Pa, Trưởng Ban chỉ đạo cho biết: Thị xã Sa Pa là một trong những địa phương có nạn tảo hôn ở mức cao của tỉnh. Trong những năm vừa qua, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, thị xã đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền sâu rộng để làm thay đổi nhận thức của bà con nhân dân các dân tộc thiểu số và đặc biệt là lứa tuổi học sinh để các em có những định hướng đúng đắn cho tương lai.

Ban chỉ đạo yêu cầu các cấp, ngành, địa phương tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền, đặc biệt là sự vào cuộc của các tổ chức chính trị, xã hội trong công tác phổ biến pháp luật, vận động Nhân dân thực hiện phòng, chống tảo hôn.

Các thành viên Ban Chỉ đạo phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống tỉnh cần nâng cao trách nhiệm, phối hợp công tác tuyên truyền, vận động, xử lý vấn đề tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; tăng cường kiểm tra kết quả thực hiện công tác phòng, chống tảo hôn tại các địa phương.

Chính quyền các cấp đưa chỉ tiêu giảm số người tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, phụ nữ dưới 18 tuổi sinh con vào chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội hằng năm, đảm bảo đạt mục tiêu giảm tỷ lệ tảo hôn, kết hôn cận huyết thống của tỉnh đã đề ra trong năm 2024.

Đưa nội dung tuyên truyền pháp Luật về hôn nhân và gia đình, Pháp lệnh Dân số, Luật Bình đẳng giới vào các buổi sinh hoạt tổ nhóm, Câu lạc bộ của các chi hội phụ nữ, Đoàn thanh niên, chương trình ngoại khóa tại các trường THCS.

Phát động phong trào thi đua, ký cam kết về phòng chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống đến từng hộ gia đình tại các thôn bản và các nhà trường trên địa bàn; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, nắm tình hình tại cơ sở, tuyên truyền người dân chấp hành pháp luật thông qua các buổi họp thôn, hội nghị tuyên vận, tiếp xúc, đối thoại. Đồng thời phối hợp kịp thời trong giải quyết những vấn đề tại cơ sở, phát hiện và tổ chức tuyên truyền, vận động kịp thời đến các gia đình có dấu hiệu tảo hôn kết hợp với xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật và quy ước của thôn bản.

Tăng cường đẩy mạnh việc can thiệp làm giảm tình trạng tảo hôn, phụ nữ DTTS dưới 18 tuổi sinh con trên địa bàn, góp phần vào sự thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của địa phương.

Thông qua chiến dịch truyền thông nhằm tuyên truyền tới tất cả hệ thống chính trị cùng người dân trên địa bàn thị xã, đặc biệt là các xã phường vùng đồng bào DTTS hậu quả, hệ lụy của tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống đối với sự phát triển kinh tế xã hội.

Qua đó góp phần phát huy hiệu quả trong việc truyền thông phòng chống tảo hôn, kết hôn cận huyết thống trên địa bàn; nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của người dân trong việc thực hiện các quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình; ngăn ngừa có hiệu quả tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết.