Đơn kêu cứu của người dân khu phố Vinh Sơn, phường Trường Sơn. Ảnh: Văn Thanh

Không biết kêu ai

Dẫn chúng tôi đến khu vực những chiếc nhà sàn vừa bị sập đổ, Trưởng Khu phố Vinh Sơn, phường Trường Sơn, ông Vũ Tiến Thắng cho biết: Từ khi có Công ty TNHH Hồng Thắng (Cty Hồng Thắng) về khai thác, nạo hút cát ở cống Trường Lệ, người dân ven biển lo lắng, liên tục phản ánh về tình trạng sạt lở, xâm thực sâu vào bờ biển tới các cấp chính quyền. Việc yêu cầu tạm dừng hút cát cũng được thực hiện trong vòng khoảng 15 ngày rồi sau đó không biết vì lý do gì mà lại tiếp tục được cho hút cát trở lại. 

Ông Phan Viết Bảo, Bí thư Chi bộ Khu phố Vinh Sơn bức xúc: Việc tổ chức nạo vét của Cty Hồng Thắng ở cống Trường Lệ thực chất chỉ “núp bóng” nạo vét để lấy cát đi bán lấy tiền. 

Người dân cho rằng việc hút cát của Cty Hồng Thắng là nguyên nhân gây sập đổ nhà sàn kinh doanh du lịch của họ. Ảnh: Văn Thanh

Mấy ngày trước, do việc hút cát, nước thủy triều về rút cát theo làm sạt lở, sập đổ 2 nhà sàn của người dân làm du lịch. Chúng tôi cũng đã báo cáo với chính quyền phường xuống kiểm tra thực tế, ước tính thiệt hại của người dân lên đến hơn 100 triệu đồng. “Trong các cuộc tiếp xúc cử tri, HĐND, chúng tôi đã có ý kiến phản ánh đến các đại biểu nhưng vẫn không ăn thua”, ông Bảo than phiền.

Các nhà sàn khác của người dân phải chằng néo bằng dây thừng và có nguy cơ sập đổ bất cứ lúc nào. Ảnh: Văn Thanh

Bên chiếc nhà sàn vừa mới đổ sập, anh Phan Viết Hùng, một người dân làm du lịch ở Khu phố Vinh Sơn, phản ánh: "Bây giờ nhà sập chúng tôi chẳng biết kêu ai, cũng chẳng có ai nhận trách nhiệm, thiệt hại do gia đình tự chịu. Trong khi đó, chẳng hiểu tại sao chính quyền các cấp lại cấp phép cho Cty Hồng Thắng khai thác cát ở khu vực bờ biển này. Chúng tôi ở đây nhiều năm rồi nhưng có bao giờ bị gì đâu, thế mà từ khi xuất hiện tình trạng hút cát ở cửa biển Trường Lệ, cát ở khu vực này sụt xuống nhìn trông thấy". 

Người dân bức xúc phản ảnh sự việc với phóng viên. Ảnh: Văn Thanh

Cũng theo ông Hùng, trước đây, cát cao so với bây giờ cả mấy gang tay, nay cứ sụt dần theo thủy triều. Các trụ cột nhà sàn của người dân cũng không đứng vững, chẳng gặp gió bão gì cũng tự sụp đổ thảm thương. “Để có cái “cần câu cơm” nuôi sống gia đình, anh em chúng tôi đang phải tự bỏ vốn đầu tư dựng lại nhà sàn để kinh doanh. Về giải pháp, chúng tôi khẩn cầu chính quyền tỉnh Thanh Hóa sớm kiểm tra, đình chỉ, thu hồi dự án nạo hút cát làm xâm thực sâu bờ biển, hư hỏng tài sản của nhân dân”, ông Hùng kiến nghị.

Bờ biển bị sạt lở, theo người dân nguyên nhân là do hút cát. Ảnh: Văn Thanh

Còn ông Phan Viết Hiệp, một người lớn tuổi ở Khu phố Vinh Sơn bức xúc: "15 năm nay, chưa có năm nào bờ biển bị sạt lở sâu như bây giờ. Nguyên nhân là do có một Cty hút cát đem bán, càng hút thì cát càng sụt. Cứ đà này, vào mùa mưa lũ, sóng biển xâm thực vào đất liền thì người dân chúng tôi chẳng biết trốn đi đâu". 

Không nên tiếp tục dự án               

Dẫn chúng tôi đi dọc bờ biển Vinh Sơn, tay chỉ vào những điểm sạt lở do nước biển rút cát đi, ông Phan Viết Hành cho biết: "Những điểm sạt lở này trước đây không có, từ khi xuất hiện tình trạng hút cát mới có. Các cồn cát cũng biến mất dần lấy gì mà che chắn vào mùa mưa bão. Chúng tôi ở đây chủ yếu sống bằng nghề chài lưới, nuôi trồng thủy sản, việc nạo vét cát ở cống Trường Lệ đã quá sâu, sạt lở bờ biển, xâm hại đến việc nuôi ngao, ảnh hưởng đến đời sống mưu sinh hằng ngày của người dân".

Tàu hút cát được đặt ở ngoài cửa biển Trường Lệ. Ảnh: Văn Thanh

Chưa hết, việc nạo hút cát ở cống sông Trường Lệ thực chất là lấy cát biển đi bán, chứ không phải là nạo vét gì cả. Vì khu vực cống Trường Lệ, nếu nạo vét thì chỉ khoảng nửa tháng là xong thôi, ở đây thì đã sâu lắm rồi có gì đâu mà phải nạo vét nữa? “Không chỉ làm sạt lở bờ biển, việc tập kết rồi huy động máy múc, xe ô tô đến vận chuyển cát đi khắp nơi tiêu thụ đã làm hư hỏng đường giao thông, gây ô nhiễm môi trường không khí, mất an ninh trật tự khu dân cư. Dân chúng tôi kiến nghị không nên tiếp tục dự án”, ông Hành nói.

Cát được hút lên bờ, tập kết thành bãi rồi đưa đi bán kiếm lời. Ảnh: Văn Thanh

Theo quan sát của PV tại hiện trường, máy hút cát được bố trí, lắp đặt ngoài cửa biển, bên ngoài tàu hút cát được che bằng bạt màu xanh, vòi bạch tuộc khủng được lắp đặt vào đến tận bãi tập kết. Cứ thế, cát được hút lên rồi đưa đi bán khắp nơi. 

Theo tìm hiểu được biết, sau khi có ý kiến phản ánh từ phía người dân, ngày 12/11/2014 các ban, ngành chức năng cũng đã về kiểm tra hồ sơ pháp lý của Cty Hồng Thắng và ý kiến của UBND thị xã Sầm Sơn qua kiểm tra khu vực nạo vét. Tại thời điểm này, đơn vị chưa thực hiện việc định vị, tuyến luồng, mặt bằng khai thác cát, nạo vét luồng lạch, chưa cắm phao tiêu, mốc giới, biển báo theo quy định. Hiện trạng bờ biển và phần tiếp giáp với khu dân cư có hiện tượng sạt lở, xâm thực của bờ biển là có. Vì thế, UBND thị xã Sầm Sơn đã có Công văn số 06/CV-BQLDA ngày 21/10/2014 yêu cầu Cty Hồng Thống tạm dừng việc thi công công trình nạo vét.

Nhà sàn kinh doanh du lịch của người dân bị sập đổ, gây thiệt hại nặng. Ảnh: Văn Thanh

Thế nhưng, kết luận của hội nghị này thì lại khẳng định, hiện tượng sạt lở, xâm thực bờ biển có nhiều nguyên nhân do thời thiết, biến đổi khí hậu, chưa thể khẳng định do là do hoạt động nạo vét của Cty Hồng Thắng. Tất nhiên, việc nạo hút cát của Cty Hồng Thắng lại tiếp tục được cho phép triển khai, gây bức xúc trong quần chúng nhân dân ở Khu phố Vinh Sơn.

Vòi hút cát khủng được lắp đặt từ ngoài biển vào bờ để hút cát đưa đi bán. Ảnh: Văn Thanh

Trao đổi với PV Báo Thanh tra, ông Lê Trọng Hưng, Chủ tịch UBND phường Trường Sơn cho biết: "Việc này chúng tôi đã nhận được phản ánh từ phía nhân dân, đồng thời đã có ý kiến lên cấp trên. Sau khi đoàn của tỉnh về, phía Cty cũng đã có cắm cọc quan trắc, qua kiểm tra phía cồn cát có hiện tượng sạt lở. Còn việc nạo vét cát không thể không có ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân được. Về phía địa phương, chúng tôi cũng đã thông báo với Cty rồi. Cty hứa sẽ hút thêm mấy trăm khối nữa, cung cấp đủ cho công trình rồi thôi, chứ ở trên mà cứ cấp phép theo kiểu này chỉ khổ anh em chúng tôi thôi.

Văn Thanh