Khu dân cư Bằng La Trà Leng được xây dựng và ổn định cuộc sống cho người dân bị sạt lở. Ảnh: P.T

Từ thành phố Đà Nẵng, chúng tôi vượt gần 200km, băng qua núi rừng trùng điệp về với xã Trà Leng vào những ngày cuối tháng Tư lịch sử.

Nhắc đến Trà Leng là cái tên mà cả triệu người xót xa, bởi thảm cảnh sạt lở đất cuối năm 2020.

Thời điểm đó, vụ sạt lở đất núi ở Trà Leng đã chôn vùi hàng chục ngôi nhà nơi đang sinh sống của hơn 50 nhân khẩu địa phương. Hàng chục sinh mệnh con người đã rời bỏ chốn sinh tồn về với núi rừng vô tận.

Mất nhà, mất tài sản, mất cha mẹ, anh em, người thân; nỗi đau quá lớn này chẳng biết đến khi nào người dân nơi đây mới nguôi ngoai được. Đó là những gì chúng tôi đau đáu suy nghĩ trên suốt chuyến xe hành trình về với Trà Leng sau gần 4 năm kể từ ngày xảy ra định mệnh ấy.

Trà Leng là xã phía Bắc, cách trung tâm hành chính huyện Nam Trà My 32km, có diện tích tự nhiên lớn nhất huyện với 11.653ha đất, có 649 hộ với gần 3.000 nhân khẩu; chủ yếu là đồng bào các dân tộc: Cà Dong, Xê Đăng, Mơ Nông (chiếm tỷ lệ 98% dân số toàn xã).

Xã có 4 thôn với 13 khu dân cư. Nhân dân chủ yếu làm nương rẫy, làm ruộng, trồng quế và chăn nuôi.

Người dân đã từng bước áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, cơ cấu cây trồng có sự thay đổi theo hướng tăng cây công nghiệp. Lâu nay cây truyền thống của địa phương là cây quế được trồng ở tất cả các hộ gia đình, trong vườn nhỏ đến bao phủ cả vùng đồi. Cây quế là nguồn thu chính của các hộ gia đình. Từ đó, truyền thống ươm, trồng cây quế vẫn luôn được Nhân dân duy trì và ngày càng nhân rộng.

"Thời gian qua, sự chung tay của chính quyền và Nhân dân, rồi cả những mạnh thường quân đã giúp người Trà Leng đứng dậy, đổi thay", một người dân vui mừng mở đầu câu chuyện khi gặp chúng tôi. Và, khu dân cư Bằng La Trà Leng là minh chứng cho sự đổi thay nơi miền sơn cước.

Đúng như họ nói! Tại khu dân cư Bằng La xuất hiện những ngôi nhà xây kiên cố, những ngôi nhà mái tôn đỏ rợp sắc trời. San sát nhà dân là nhà sinh hoạt cộng đồng, trường học, đường bê tông rộng thoáng được đầu tư xây dựng nhiều tuyến, phục vụ nhu cầu đi lại của người dân; kể cả xe ô tô dễ dàng về trung tâm xã và một số nóc trong xã.

Nhà sinh hoạt cộng đồng được đầu tư xây dựng khang trang ở Trà Leng. Ảnh: P.T

Gắn bó với Trà Leng hàng chục năm cho đến khi chuyển công tác về huyện vào tháng 3/2024, ông Phan Quốc Cường, nguyên Chủ tịch UBND xã Trà Leng (nay là Phó Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường Nam Trà My) kể lại lại cho chúng tôi công cuộc thay da, đổi thịt, xây dựng phát triển nông thôn mới của người dân nơi này.

Sau vụ sạt lở đất năm 2020, một khu tái định cư mới Bằng La nhanh chóng được xây dựng cho các hộ dân mất nhà được hình thành và ổn định cuộc sống cho người dân.

Đây là dự án thể hiện rõ quyết tâm sự đồng lòng chung sức từ Trung ương đến tỉnh, huyện và cấp xã lẫn Nhân dân địa phương cũng như các mạnh thường quân trong cả nước. Có nhà, người dân an tâm, thêm phần động lực xây dựng lại cuộc sống.

Nhiều nhà sinh hoạt cộng đồng phục vụ người dân sinh sống và cơ hội nâng cao văn hóa, truyền thông, công nghệ…

Theo số liệu từ UBND xã Trà Leng, năm 2023, Nhân dân toàn xã tiếp tục đổi mới sản xuất, tổng sản lượng cây có hạt đạt khoảng 490 tấn, tổng đàn gia súc, gia cầm trên địa bàn xã là 2.815 con.

Nhiều chương trình, dự án mục tiêu của Chính Phủ chú trọng đầu tư cho các xã đặc biệt khó khăn như: Chương trình 134, 135, Nghị quyết 30a/2008/NQ-CP của Chính phủ… đã tạo điều kiện thuận lợi cho xã Trà Leng từng bước phát triển.

Trà Leng hoàn thành thi công xây dựng 3 công trình vốn đầu tư phát triển thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới năm 2022, phối hợp triển khai thi công các tuyến đường DH01, đường vào khu định canh định cư thôn 3 giai đoạn 2, cầu qua sông Nước Vít, bờ kè trung tâm xã và khu dân cư Bằng La. Trường Phổ thông dân tộc bán trú, Trung học cơ sở Trà Leng được đầu tư xây dựng theo tiêu chuẩn quốc gia; xây dựng 25 phòng học, 30 phòng ở cho giáo viên và học sinh...

Tỷ lệ học sinh khá, giỏi tăng lên. Năm học 2023 - 2024 tổng số lớp được mở trên địa bàn xã là 31 lớp, 841 học sinh của 3 bậc học. Vui mừng hơn nữa là, đến nay Trường Mẫu giáo Trà Leng đã được công nhận Trường đạt chuẩn quốc gia.

Từ một xã miền núi với bao khó khăn, Trà Leng đã có những bước phát triển kinh tế - xã hội ổn định và vượt bật. Đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân ngày càng được cải thiện và nâng lên rõ rệt; an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững, tạo điều kiện thuận lợi cho công cuộc đổi mới và phát triển của xã; đạt được các tiêu chí xây dựng xã nông thôn mới, sắp xếp khu dân cư tại các thôn trở nên nền nếp.

Dẫu rằng vẫn còn đó nhiều tồn tại, khó khăn nơi miền núi xa xôi này. Nhưng những đổi thay ấy là niềm vui khôn tả, là kỳ vọng cho nhiều thành quả về sau.

Rời Trà Leng, chúng tôi ngược nắng, ngược núi rừng về lại với phố xá thênh thang mà lòng bao lưu luyến.

Năm sau, hoặc lâu hơn nữa, nếu trở lại chúng tôi mong muốn người dân Trà Leng sẽ quên đi chuyện buồn và thay vào đó, họ sẽ kể cho nhau nghe về những đổi thay rõ nét ở nơi này…