(Thanh tra) - Từ những gian bếp khói nghi ngút giữa núi rừng Điện Biên, món thịt trâu sấy đặc sản trứ danh của vùng cao nay đã bước ra thị trường, trở thành thương hiệu OCOP giúp hàng trăm hộ dân Điện Biên đổi đời, làm giàu ngay trên mảnh đất quê hương.
Khi người nông dân biết làm giàu từ chính sản vật quê mình, câu chuyện giảm nghèo bền vững không còn là khẩu hiệu mà là thực tế đang hiện hữu trên từng nếp nhà bản làng vùng cao.
Trong căn nhà nhỏ luôn thoảng mùi khói bếp tại bản Bôm La, xã Thanh Xương (cũ), nay là phường Mường Thanh, tỉnh Điện Biên, chị Vương Thị Minh Nguyệt, một trong những người tiên phong biến thịt trâu sấy thành sản phẩm hàng hóa, đón khách bằng nụ cười tươi tắn. Từ trong lò sấy, chị mang ra đĩa thịt trâu xé sợi, chấm cùng chẩm chéo, món gia vị trứ danh của người Thái. Hương khói quyện trong từng thớ thịt khiến ai cũng tấm tắc.
"Khi mới về làm dâu ở đây, bản còn nghèo lắm. Bà con quanh năm chỉ trông vào nương rẫy. Tôi học hỏi nhiều nơi, thấy món thịt trâu sấy được khách thành phố ưa chuộng, mới nghĩ sao không thử làm để giới thiệu hương vị quê mình", chị Nguyệt kể.
Từ những mẻ thịt đầu tiên làm cho gia đình, bạn bè, chị Nguyệt dần nhận được đơn đặt hàng từ khắp nơi. "Nghe ai nói đến thịt trâu Điện Biên ngon lắm, tôi thấy tự hào vô cùng. Làm sao để sản phẩm mình làm ra xứng đáng với niềm tin của khách hàng, đó là điều tôi luôn tâm niệm", chị Nguyệt chia sẻ thêm.
Nhờ tận dụng nguồn nguyên liệu sẵn có, thịt trâu sấy của bản Bôm La nhanh chóng trở thành "đặc sản nức tiếng". Từ một vài hộ làm nhỏ lẻ, đến nay, hơn 30 hộ dân trong xã Thanh Xương đã tham gia sản xuất, chế biến. Nhiều hộ mạnh dạn đầu tư máy sấy, lò than sạch, tủ hút ẩm để nâng cao chất lượng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
Bà Lò Thị Duyên, một trong những hộ đi sau nhưng thành công nhanh, cho hay trước đây chỉ trông vào ruộng nương, thu nhập bấp bênh. Khi thấy khách du lịch thích món thịt trâu, chị Duyên học cách chế biến, rồi mở quán nhỏ phục vụ du khách. Giờ vừa bán lẻ vừa mở nhà hàng ẩm thực, cuộc sống khá hơn nhiều.
Mỗi dịp lễ, Tết, các hộ có thể bán ra hàng trăm kg thịt sấy mỗi ngày, vừa tiêu thụ trong tỉnh, vừa chuyển đi các địa phương khác như Hà Nội, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Tuyên Quang… Từ món ăn truyền thống, nay thịt trâu sấy đã trở thành sản phẩm hàng hóa có giá trị cao, giúp hàng chục hộ dân vươn lên khá giả.
Để giữ gìn uy tín cho đặc sản vùng cao, chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng đã hỗ trợ bà con trong việc chuẩn hóa quy trình sản xuất, đăng ký nhãn hiệu, bao bì, truy xuất nguồn gốc.
Hộ chị Vương Thị Minh Nguyệt là hộ đầu tiên đăng ký sản phẩm và đạt chứng nhận OCOP 3 sao, bước đệm để thịt trâu sấy Điện Biên có mặt tại siêu thị, cửa hàng đặc sản và sàn thương mại điện tử.
Hiện nay, nhiều cơ sở kinh doanh ẩm thực tại địa phương đưa thịt trâu sấy vào thực đơn phục vụ du khách. "Du lịch Điện Biên mà không ăn thịt trâu sấy coi như chưa tới", bà Duyên cười nói.
Thành công của địa phương là lát cắt nhỏ trong bức tranh phát triển toàn tỉnh Điện Biên. Giai đoạn 2020 - 2025, tỉnh triển khai mạnh các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, đặc biệt chú trọng cải thiện đời sống vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Nhiều công trình hạ tầng trọng điểm như mở rộng Cảng hàng không Điện Biên, nâng cấp quốc lộ 279, 12, đường 7/5 hay các hồ thủy lợi Huổi Trạng Tai, Bản Phủ, Nậm Là… được đầu tư, mở ra cơ hội phát triển du lịch, giao thương và nông nghiệp hàng hóa.
Đi cùng đó, tỉnh hỗ trợ xây mới, sửa chữa hơn 22.300 căn nhà cho hộ nghèo, cận nghèo; tạo việc làm cho trên 9.200 lao động mỗi năm, nâng tỷ lệ hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia lên 96%, tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt 98%.
Đến năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều toàn tỉnh giảm còn 17,6%, bình quân giảm gần 4% mỗi năm; riêng các địa bàn đặc biệt khó khăn giảm trên 5,5%/năm.
Giai đoạn 2026 - 2030, Điện Biên đặt mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống dưới 5%, gắn với phát triển kinh tế xanh, du lịch cộng đồng và sản phẩm đặc trưng vùng miền.
"Thịt trâu sấy giờ không chỉ là món ăn, mà là niềm tự hào của người Điện Biên. Nhờ nó, bà con có việc làm, con cái được học hành, cuộc sống khấm khá hơn. Quan trọng hơn là giữ được bản sắc văn hóa của dân tộc mình", chị Nguyệt nói, đôi tay thoăn thoắt xếp những miếng thịt khô đỏ au vào túi hút chân không chuẩn bị gửi khách.
Trên bếp lửa hồng của người dân nơi đây, những thớ thịt trâu vẫn đượm khói, đượm vị mặn mòi của miền sơn cước, cũng là hương vị của một hành trình vươn lên thoát nghèo đầy nghị lực và tự hào.
