UBND phường Mai Dịch, Cầu Giấy, Hà Nội dán cảnh báo nhà trọ vi phạm PCCC. Ảnh: N.T

Gian nan tìm nhà trọ

Cùng với TP Hồ Chí Minh, Hà Nội là một trong hai đô thị lớn nhất cả nước, hàng năm ngoài tiếp nhận lượng lớn người dân di cư đến sinh sống, làm việc thì Hà Nội cũng đón nhận thêm 200.000 - 300.000 người, là dân số gia tăng cơ học ngay tại địa bàn. Do vậy, nhà ở là một trong những vấn đề an sinh bức xúc, đặt ra nhiều thách thức đối với chính quyền Thủ đô.

Mới đây, Hà Nội đã tạm dừng hoạt động hàng loạt nhà trọ và chung cư mini không đáp ứng yêu cầu về PCCC. Theo số liệu từ Công an Hà Nội, đến hết tháng 6/2024, đơn vị đã tổ chức kiểm tra 36.972/36.972 cơ sở kinh doanh nhà trọ; xử phạt 3.134 trường hợp với 4.310 hành vi, phạt tiền hơn 12,83 tỷ đồng; tạm đình chỉ 672 trường hợp, 75 trường hợp đang bị đình chỉ hoạt động. Đặc biệt, Công an thành phố yêu cầu 16.479 cơ sở dừng hoạt động.

Đối với chung cư mini, cơ quan này đã tổ chức kiểm tra 193 cơ sở; tạm đình chỉ 14 trường hợp, 4 trường hợp đang bị đình chỉ hoạt động, yêu cầu 22 cơ sở dừng hoạt động. Điều này vô hình chung đã khiến cho không ít người thuê trọ phải chật vật, xoay sở đi tìm chỗ trọ mới.

Trần Thuỳ Dương (20 tuổi), sinh viên Trường Đại học Thương mại, thuê trọ tại khu vực Hồ Tùng Mậu, quận Cầu Giấy, chia sẻ: Em thuê trọ ở đây hơn 1 năm rồi, nhưng cách đây khoảng 2 tuần, nhà trọ bị yêu cầu tạm dừng hoạt động vì không đáp ứng an toàn PCCC. Biển dừng hoạt động khu nhà trọ được dán ngay trước cửa, em và bạn ở cùng phòng đã quyết định không về quê nghỉ hè mà ở lại thành phố tìm nhà vì hết tháng 7 này chúng em phải chuyển đi.

Thế nhưng, sau 2 tuần dồn lực tìm nhà, đến giờ em vẫn chưa tìm được chỗ ở phù hợp. Cùng với việc tạm dừng hoạt động hàng loạt nhà trọ vi phạm PCCC, đây cũng là thời điểm, tân sinh viên các trường đại học, cao đẳng rục rịch lên thuê phòng để chuẩn bị cho năm học mới. Chính vì vậy, nhiều chủ trọ “thổi giá”, khiến cho việc tìm nhà càng trở nên khó khăn.

Chung cư mini ở xã Tân Triều, Thanh Trì, được xây dựng trong ngõ nhỏ, sâu, không may xảy ra cháy nổ xe cứu hoả không thể tiếp cận. Ảnh: HH

Cùng cảnh ngộ, Trần Đức Tùng (21 tuổi, quê Thanh Hoá), sinh viên Trường Đại học Điện lực đang thuê trọ tại căn chung cư mini khu vực Cầu Giấy cho biết: Cách đây 3 tuần em được chủ nhà trọ thông báo phải chuyển đi nơi khác, do cơ sở bị lực lượng chức năng của thành phố tạm đình chỉ hoạt động vì không bảo đảm điều kiện an toàn PCCC.

Cũng từ đó, Tùng bắt đầu công cuộc đi tìm kiếm nhà trọ khắp các khu vực gần trường đang theo học để thuận tiện việc đi lại, nhưng em vẫn chưa tìm được. Tùng đã phải tính đến phương án chuyển xuống ở cùng chị gái ở gần Trường Đại học Y Hà Nội và chấp nhận phương án đi học xa.

Cần phương án hỗ trợ

Bàn về việc thành phố Hà Nội tạm dừng hoạt động hàng nghìn nhà trọ, chung cư mini, các chuyên gia cho rằng, đây là việc làm cần thiết và phải làm. Tuy nhiên, cơ quan chức năng cũng cần phải xây dựng lộ trình và tính tới phương án hỗ trợ người thuê nhà để bảo đảm an sinh xã hội bởi "an cư mới lạc nghiệp".

Ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam chia sẻ, quy định yêu cầu dừng hoạt động cho thuê trọ không đảm bảo PCCC là cần thiết. Song hành cùng với quy định này phải có các giải pháp đồng bộ để tránh ảnh hưởng đến đời sống của người dân phải đi thuê trọ. Tuyệt đối không nên đẩy họ ra ngoài đường mà không tính phương án hỗ trợ.

Cùng với đó, ông Đính cũng bày tỏ lo ngại, giá thuê nhà tại những nơi đảm bảo an toàn PCCC tăng cao trong bối cảnh khan hiếm nhà cho thuê. Khách tìm đến thuê trọ ở những nơi không đảm bảo an toàn PCCC, chung cư mini đa phần đều do giá cả phù hợp thu nhập, còn chung cư đủ điều kiện PCCC thường có giá thuê hàng chục triệu đồng, vượt quá khả năng chi trả của học sinh, sinh viên, người lao động.

Nhiều căn hộ cho thuê đã trổ cửa thoát nạn thứ 2. Ảnh: HH

Chung quan điểm, ông Nguyễn Hoàng Nam - Tổng Giám đốc G-Home cho rằng, quyền lợi và tính mạng của người dân luôn được đề cao lên hàng đầu nên việc các cơ quan chức năng đưa ra yêu cầu các nhà trọ, chung cư mini chưa đủ tiêu chuẩn về an toàn PCCC tạm dừng hoạt động là hoàn toàn đúng đắn.

Tuy nhiên, khi yêu cầu các nhà trọ dừng hoạt động, cơ quan chức năng phải có lời giải cho bài toán người lao động, sinh viên sẽ đi đâu, về đâu khi nhà trọ bị dừng hoạt động đột ngột.

TS Trần Xuân Lượng - Viện phó Viện Nghiên cứu và Đánh giá thị trường Bất động sản Việt Nam cho rằng, để đảm bảo an toàn về PCCC thì chỉ có chung cư tiêu chuẩn cao, còn gần như rất hiếm nhà trọ, chung cư mini đáp ứng được yêu cầu.

Việc cấm những chung cư mini, phòng trọ không đảm bảo về PCCC là chủ trương hoàn toàn đúng đắn nhưng phải xây dựng một lộ trình phù hợp. Đây là vấn đề an sinh xã hội, cần phải có giải pháp đồng bộ, để đảm bảo quyền lợi của người thuê trọ.

Một thực tế đáng bàn đó là, người thuê trọ cũng như chủ nhà trọ rõ ràng nhìn thấy nguy cơ cháy tiềm ẩn, nhưng cũng “nhắm mắt đưa chân”, bởi nếu thuê ở những căn nhà cho thuê hiện đại, đảm bảo an toàn PCCC thì giá thành cao, bản thân hoàn cảnh gia đình khó khăn, rất khó để đáp ứng được.

Thiết nghĩ, các cơ quan quản lý cần xem xét các bài toán về quy hoạch, giám sát để tránh được các bất cập. Nếu chính sách cấm đưa ra đột ngột thì không khác gì “đang đi xe lại phanh gấp”, gây mất an toàn cho người trong cuộc…