(Thanh tra) - Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), tỉnh Lâm Đồng đã và đang chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ từ hạ tầng, kinh tế đến đời sống người dân.
Đồng thuận làm nên sự phát triển
Những năm qua, diện mạo nông thôn ở Lâm Đồng thay đổi từng ngày. Đường làng, ngõ xóm mở rộng, nhà cửa khang trang, những vườn rẫy kiểu mẫu được hình thành, đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày một nâng cao.
Ở nhiều vùng quê, tinh thần “dân biết, dân bàn, dân làm, dân hưởng” trở thành động lực then chốt, biến các chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước thành phong trào tự giác, lan tỏa khắp cộng đồng.
Gia đình bà Phạm Thị Hương, thôn Thuận Hạnh, xã Thuận An (Lâm Đồng) có khu vườn giáp 30m mặt đường bê tông của thôn. Gia đình bà đã tự nguyện chỉnh trang vườn, trồng hoa dọc tuyến đường. Không chỉ vậy, bà Hương còn phân loại rác, giữ gìn vệ sinh môi trường, góp phần xây dựng không gian sống xanh, sạch, đẹp.
Bà Hương chia sẻ: “Đường thôn sạch đẹp thì trước tiên người sống tại đây được hưởng lợi. Mỗi người chung tay một chút, vừa tốt cho sức khỏe, vừa đẹp cho cộng đồng”.
Khu dân cư thôn Thuận Hạnh, nơi bà Hương sinh sống hiện có 211 hộ, với 774 nhân khẩu. Cà phê vẫn là cây trồng chủ lực trên diện tích 460ha, bên cạnh đó còn có lúa nước, cây ngắn ngày và chăn nuôi dê, trâu, bò, gia cầm. Đặc biệt, thôn có tới 200 căn nhà xây dựng kiên cố, không còn tình trạng nhà dột nát.
Thu nhập bình quân của thôn đạt 75 triệu đồng/người/năm, cao hơn 1,5 lần so với mặt bằng chung của xã. Thôn không còn hộ nghèo, 100% hộ dân được sử dụng nước sạch và có hệ thống thu gom rác thường xuyên.
Các mô hình tự quản về an ninh trật tự, vườn rẫy kiểu mẫu hoạt động hiệu quả, góp phần đưa Thuận Hạnh trở thành khu dân cư kiểu mẫu, là điểm sáng trong phong trào NTM ở Lâm Đồng.
Theo ông Lê Văn Hoàng – Bí thư Đảng ủy xã Thuận An, mục tiêu tiếp theo của địa phương là phấn đấu đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu. Ông cho biết: “Xây dựng NTM không dừng lại ở đạt chuẩn mà quan trọng hơn là nâng cao chất lượng sống, tạo môi trường xanh, sạch, văn minh, gắn với phát triển kinh tế. Người dân phải là đối tượng thụ hưởng toàn diện từ hạ tầng, thu nhập đến văn hóa, môi trường”.
Chuyển từ số lượng sang chất lượng
Ông Trần Công Dũng, Chủ tịch UBND xã Nhân Cơ (Lâm Đồng) cho biết, đến nay, xã đã đạt 19/19 tiêu chí NTM. Trong đó, năm 2024, xã được công nhận đạt chuẩn NTM kiểu mẫu về giáo dục.
Tuy nhiên, trước không gian phát triển mới (sau khi sáp nhập 3 xã là Nhân Cơ, Nhân Đạo, Đắk Wer thành xã Nhân Cơ mới), số chỉ tiêu, tiêu chí đạt, chất lượng đã có sự thay đổi.
Ông Dũng cho rằng, khi nhìn nhận về chất lượng các tiêu chí thì vẫn còn nhiều việc cần phải làm.
Cụ thể như đối với tiêu chí giao thông, điện ở các thôn, bon, liên thôn, khu vực sản xuất tập trung mức đạt còn cơ bản. Nhiệm vụ nâng cao chất lượng tiêu chí này để tạo động lực cho kinh tế là việc cần quan tâm nhiều hơn, bởi đòi hỏi của người dân ngày càng cao.
Nhân Cơ là xã có nhiều lợi thế để tăng thu nhập từ công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại, dịch vụ. Xã có Quốc lộ 14 chạy qua, nơi đóng chân của Nhà máy Alumin Nhân Cơ, Công ty TNHH Luyện kim Trần Hồng Quân nhưng vẫn chưa tạo được sự bứt phá mạnh mẽ từ nhóm ngành, nghề này.
Tổng giá trị lĩnh vực này trong 5 năm qua của Nhân Cơ mới đạt mức 380 tỷ đồng, tăng khoảng 25 tỷ đồng so với đầu nhiệm kỳ, chiếm 19,5% tổng thu, đạt 51,9% so với chỉ tiêu nghị quyết đề ra.
Do đó, xã cho rằng, dù đạt các tiêu chuẩn khá cao của NTM, nhưng nếu không ngừng nâng cao chất lượng các tiêu chí thì dễ bị tụt lại, thậm chí khó phát triển nếu cứ theo thành tích.
“Việc chuyển đổi nhận thức, tư duy từ chỗ đạt tiêu chí sang đạt bền vững, không ngừng nâng cao chất lượng các tiêu chí là điều tất yếu để NTM thực chất”, ông Dũng cho biết thêm.
Tại xã Quảng Khê, một xã vùng sâu, vùng xa, nơi có đông đồng bào dân tộc sinh sống, trong đó có gần 40% là dân tộc thiểu số, đời sống người dân còn nhiều khó khăn, việc đạt số lượng tiêu chí NTM được coi là khó.
Theo ông Mai Văn Tùng, Chủ tịch UBND xã Quảng Khê, giai đoạn 2021 – 2025, xã duy trì đạt 19/19 tiêu chí NTM. Tuy nhiên, khi đối chiếu với bộ tiêu chí về xã NTM nâng cao thì xã Quảng Khê mới đạt 7/19 tiêu chí, còn lại đều chưa đạt.
Do đó, trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện, xã xác định phải có sự thay đổi trong tư duy xây dựng NTM, đó là không chỉ chạy theo số lượng mà đạt chất lượng tiêu chí.
Theo Văn phòng Điều phối NTM tỉnh Lâm Đồng, đến nay, tỉnh có 80 xã đạt chuẩn NTM (đạt 77,7%), 9 xã NTM nâng cao (đạt 8,7%) và 3 xã NTM kiểu mẫu (đạt 2,9%). Mục tiêu đến năm 2030, Lâm Đồng sẽ có 92 xã đạt chuẩn NTM, trong đó ít nhất 31 xã đạt chuẩn NTM nâng cao và 10 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu/hiện đại.
Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường Lâm Đồng đánh giá, tỉnh đang đi đúng hướng trên hành trình xây dựng NTM. Tỉnh nhận được sự chung sức, đồng lòng rất lớn của người dân. Do đó, các mục tiêu, chỉ tiêu NTM của tỉnh trong giai đoạn mới đều được dự báo triển khai thuận lợi.
