Rất nhiều công nhân tại Bình Dương đang phải sống trong những khu nhà trọ thiếu thốn, chật hẹp. Ảnh: Tr. Đức

Khi dịch bệnh lắng xuống, cuộc sống dần ổn định trở lại cũng là lúc chính quyền và các ban, ngành chức năng liên quan của tỉnh Bình Dương cần quan tâm đẩy mạnh việc thực hiện các chính sách nhà ở cho người dân, đặc biệt là những người lao động có thu nhập thấp, lao động ngoại tỉnh.

Trong buổi làm việc với tỉnh Bình Dương về công tác phát triển nhà ở cho công nhân và tình hình quản lý Nhà nước ngành Xây dựng trên địa bàn tỉnh diễn ra hồi tháng 11/2021, đoàn công tác của Bộ Xây dựng đã đề nghị tỉnh Bình Dương rà soát lại nhu cầu nhà ở thực tế, có định hướng phát triển nhà ở phù hợp và  tạo điều kiện thông thoáng, cởi mở để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân.

Theo thống kê, hiện nay trên địa bàn tỉnh Bình Dương có khoảng 1,2 triệu lao động, phần lớn trong số đó là lao động ngoại tỉnh. Các dự án nhà ở xã hội trên địa bàn tỉnh mới chỉ đáp ứng được khoảng 20% nhu cầu của người lao động. Rất nhiều lao động ngoại tỉnh còn phải sinh sống trong những căn nhà trọ chật hẹp, thiếu thốn, không đảm bảo điều kiện sống và sinh hoạt tối thiểu.

Các địa bàn có nhiều khu công nghiệp, tập trung đông công nhân của tỉnh Bình Dương như TP Dĩ An, TP Thuận An, thị xã Tân Uyên… nhưng có rất ít dự án nhà ở xã hội. Ở các địa bàn này, nguồn cung về chỗ ở phổ biến vẫn là những phòng trọ do người dân xây cho thuê, với đặc điểm chung là chật chội và tạm bợ, không đảm bảo tiêu chuẩn nhà ở theo quy định.

Nguyên nhân cơ bản dẫn đến tình trạng thiếu hụt nhà ở cho người lao động thu nhập thấp tại một địa phương có tốc độ phát triển công nghiệp, đô thị nhanh như Bình Dương đó là sự thiếu đồng bộ trong công tác quy hoạch, triển khai đầu tư khu công nghiệp, cụm công nghiệp với với công tác quy hoạch, triển khai đầu tư các dự án nhà ở xã hội. Cùng với đó, chính sách ưu đãi, hỗ trợ đối với các dự án nhà ở xã hội còn nhiều hạn chế, chưa đủ sức hấp dẫn đối với các nhà đầu tư.

Làn sóng người lao động ngoại tỉnh hồi hương sau dịch Covid-19 đang đặt Bình Dương và các địa phương thuộc Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam trước nguy cơ thiếu hụt lao động trầm trọng. Trong tình hình này, việc đảm bảo chỗ ở ổn định cho người lao động là điều kiện quan trọng nhằm thu hút và “giữ chân” người lao động.

Lãnh đạo tỉnh Bình Dương đã bày tỏ sự quan tâm và tạo mọi điều kiện về đất đai, về cơ chế chính sách để các doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà ở cho người lao động một cách hiệu quả nhất. Địa phương này đang dự kiến xây dựng thêm 1 triệu căn nhà ở xã hội trong thời gian tới để phục vụ nhu cầu nhà ở của người dân, đặc biệt là những người lao động thu nhập thấp.

Về việc minh bạch, công bằng trong tiếp cận chính sách nhà ở xã hội, tại kỳ họp thứ 3 HĐND tỉnh Bình Dương khóa X diễn ra vào đầu tháng 12/2021, các đại biểu đã đề nghị Sở Xây dựng có các giải pháp nhằm tránh tình trạng đầu cơ, nâng giá nhà ở xã hội; tránh tình trạng dư quỹ nhà ở xã hội nhưng công nhân, người lao động thu nhập thấp không có cơ hội tiếp cận vì giá bán quá cao và thủ tục rườm rà.

Có một giải pháp nhằm phát triển nguồn cung và cải thiện chất lượng nhà ở cho người thu nhập thấp tại Bình Dương đang được nhiều người quan tâm, đó là khuyến khích doanh nghiệp, người dân xây dựng nhà trọ cho thuê với điều kiện phải đảm bảo tiêu chuẩn theo quy định. Đây là hình thức có nhiều ưu điểm, đặc biệt là về tính linh hoạt và có thể huy động được nhiều chủ thể tham gia đầu tư. Tuy nhiên, với hình thức này thì cần có sự kiểm tra, giám sát chặt chẽ nhằm tránh tình trạng vì tiết kiệm chi phí xây dựng, tiết kiệm tối đa tiền thuê mà để hình thành những khu phòng trọ chật hẹp, thiếu thốn, mất an toàn và không đảm bảo những nhu cầu tối thiểu.