Không để tội phạm hoành hành, nhân dân không yên tâm, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc lưu ý, trong năm 2016, phải sử dụng đồng bộ các biện pháp PCTP, lấy phòng ngừa là chính từ gia đình đến cơ sở và địa phương.

Chiều ngày 6/1, Ban Chỉ đạo 138/CP tổ chức hội nghị trực tuyến sơ kết 5 năm thực hiện Chỉ thị số 48-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tội phạm (PCTP) trong tình hình mới và tổng kết công tác năm 2015.

Phạm pháp hình sự giảm từ 1 - 2%/năm

Theo Thượng tướng Lê Quý Vương, Thứ trưởng Bộ Công an, thực hiện Chỉ thị 48-CT/TW, công tác PCTP 5 năm qua đã đạt và vượt các chỉ tiêu do Quốc hội, Chính phủ đề ra, kiềm chế gia tăng tội phạm. 

Hàng năm phạm pháp hình sự giảm từ 1-2% (riêng năm 2015 giảm 4,94%). Nhiều loại án nghiêm trọng giảm, tỷ lệ điều tra, khám phá đạt trên 76%; án rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng đạt trên 93%, nhiều địa phương khám phá đạt 100%, triệt phá hàng chục băng nhóm tội phạm hình sự nguy hiểm. 

Các vụ án kinh tế, tham nhũng phát hiện năm sau nhiều hơn năm trước. Đấu tranh hiệu quả với tội phạm công nghệ cao, tội phạm và vi phạm pháp luật về môi trường; phát hiện và triệt xóa nhiều đường dây mua bán, vận chuyển ma túy lớn xuyên quốc gia, nhiều tụ điểm ma túy phức tạp.

Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Trưởng Ban Chỉ đạo 138/CP đánh giá, toàn hệ thống chính trị đã “vào cuộc” PCTP, góp phần chuyển hóa địa bàn, làm rõ trách nhiệm tổ chức, cá nhân theo hướng “ở đâu có tội phạm, nhất là tội phạm nguy hiểm, xảy ra liên tục thì lãnh đạo Đảng, chính quyền, công an ở đó phải có trách nhiệm, mà nòng cốt là lực lượng công an”.

Có phải chỉ tập trung phá trọng án?

Tuy nhiên, tội phạm xâm phạm trật tự xã hội vẫn diễn biến phức tạp về phương thức, thủ đoạn, tính chất và thành phần đối tượng. Tội phạm giết người do nguyên nhân xã hội gia tăng, nhiều vụ giết người dã man, tàn bạo, giết nhiều người trong gia đình, truy sát nạn nhân đến cùng gây bức xúc dư luận. 

Đáng chú ý, tội phạm có tổ chức diễn biến phức tạp, không chỉ hoạt động tội phạm trong lĩnh vực hình sự đơn thuần mà cấu kết, đan xen với tội phạm ma túy, buôn lậu, nhiều băng nhóm tội phạm hình sự đội lốt doanh nghiệp để hoạt động. 

Tội phạm và tệ nạn ma túy diễn biến phức tạp, đặc trưng gần đây là mua bán, vận chuyển ma túy với khối lượng lớn, có vụ từ 200 đến 500 bánh heroin, hàng chục kilôgam ma túy tổng hợp với tính chất manh động, liều lĩnh hơn, sẵn sàng chống trả đến cùng khi bị phát hiện, truy bắt.

Ghi nhận và đánh giá cao những kết quả đã đạt được, Thường trực Ban Bí thư Lê Hồng Anh cũng chỉ ra “mâu thuẫn” khi vẫn còn 25% án chưa được phá, trong khi trọng án lại có tỷ lệ phá án cao dù rất khó khăn và đề nghị làm rõ, “có phải lực lượng chức năng đã “bỏ qua” những vụ án “thường thường, nhỏ nhỏ”, chỉ tập trung phá những vụ bức xúc dư luận như vụ thảm sát ở Bình Phước?  

Theo Thường trực Ban Bí thư, nếu các vụ án thường cũng được tập trung thì tỷ lệ phá án cao sẽ góp phần răn đe các hành vi phạm tội. Cùng với đó, các cơ quan, đơn vị có chức năng PCTP cần khắc phục yếu kém, đẩy mạnh phong trào toàn dân tham gia PCTP.

Xử nghiêm tội phạm có tổ chức, kẻ cầm đầu

Không để tội phạm hoành hành, nhân dân không yên tâm, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc lưu ý, trong năm 2016, phải sử dụng đồng bộ các biện pháp PCTP, lấy phòng ngừa là chính từ gia đình đến cơ sở và địa phương.

Theo đó, cần khắc phục một bước những nguyên nhân, điều kiện, sở hở trong quản lý làm phát sinh tội phạm, huy động sức dân trong PCTP, nâng cao hơn nữa năng lực của lực lượng nòng cốt trong PCTP. Chủ động nắm tình hình, nhất là hoạt động của tội phạm, xây dựng thế trận toàn dân tham gia đấu tranh PCTP. Tăng cường tuyên truyền ý thức PCTP cho người dân, chú trọng các đối tượng có nguy cơ phạm tội. 

Từ nay đến Đại hội Đảng, tổ chức các đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm, đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử các loại án nghiêm trọng. Theo Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, các địa phương cần nâng cao chất lượng hoạt động tố tụng, không để xảy ra oan sai nhưng phải đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ án, tin báo tố giác tội phạm. Nhất là, “không chỉ xử nghiêm các vụ án kinh tế, tham nhũng mà phải xử nghiêm cả những vụ án hình sự khác, nhất là tội phạm có tổ chức, kẻ cầm đầu”… 

Thảo Nguyên