Công trình thủy điện Sông Bung 2. Ảnh: Ngọc Phó

Có 4 cán bộ của Trung tâm Kỹ thuật Tài nguyên Môi trường (TTKTTNMT) Quảng Nam gồm: Trương Hoành, Phan Tấn Thịnh, Nguyễn Đức Tuấn và Hứa Tấn Sỹ bị truy tố về tội danh “nhận hối lộ”. Riêng Huỳnh Giao (chủ doanh nghiệp đóng tại xã La Ê, Nam Giang) bị truy tố về tội “đưa hối lộ”. Ngoài ra, Nguyễn Văn Dũng (cán bộ Ban Quản lý (BQL) D.A thủy điện Sông Bung 2) và Nguyễn Văn Hợp (cán bộ Trung tâm Phát triển Quỹ đất huyện Nam Giang - TTPTQĐ) phạm tội “làm trái quy định quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”. Các đối tượng gồm: Zơ Râm Pết (nguyên Phó Chủ tịch UBND xã Chơ Chun và Huỳnh Văn Hải (anh trai Huỳnh Giao) bị truy tố về tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Đối tượng Zơ Râm Pết. Ảnh: Ngọc Phó

Kết quả điều tra cho thấy, vào năm 2011, để thực hiện D.A Thủy điện Sông Bung 2, BQL đã hợp đồng TTKTTNMT Quảng Nam đo đạc diện tích, cây trồng thực tế bị ảnh hưởng để áp giá đền bù thiệt hại cho các hộ dân bị thu hồi đất. Trung tâm phân công  Hoành, Thịnh, Tuấn và Sỹ tiến hành đo đạc hiện trường tại xã La Ê và xã Chơ Chun. Trong quá trình làm việc, các cán bộ này không thực hiện đúng quy trình, quy định mà lại nghe theo chỉ dẫn của Huỳnh Giao, lập hồ sơ khống của các hộ để nhận tiền đền bù đất đai và hoa màu nằm trong vùng D.A.

Trong 52 hộ được kiểm kê tài sản, đất đai và UBND tỉnh chấp thuận đền bù hỗ trợ với tổng số tiền là 11,7 tỷ đồng, xã La Êê có 32 hộ với số tiền đền bù là 6,5 tỷ đồng và xã Chơ Chun có 20 hộ nhận số tiền gần 5,2 tỷ đồng. Ngay sau khi các hộ dân ký nhận tiền chi trả bồi thường, Giao đã lấy lại đa phần số tiền này và đưa hối lộ cho Tuấn, Hoành, Thịnh, Sỹ với giá trị rất lớn, còn các hộ dân chỉ thực nhận vài ba chục triệu đồng/hộ.

Đối tượng Huỳnh Văn Hải. Ảnh: Ngọc Phó

Đáng nói là, ngoài các hộ dân và doanh nghiệp dùng thủ đoạn để chiếm đoạt tiền Nhà nước, còn có cả tập thể UBND hoặc cá nhân các cán bộ lãnh đạo của xã cũng “tranh thủ” cơ hội kiếm tiền khá dễ dàng. Trong đó, ông Zơ Râm Pết, Phó Chủ tịch UBND xã Chơ Chun không thuộc diện đền bù đất đai vẫn được nhận 1,6 tỷ đồng. Ông A  Lăng Bliên, Văn phòng UBND xã La Êê nhận 213,5 triệu đồng...

Tại D.A thủy điện Sông Bung 4 cũng xảy ra các hành vi vi phạm tương tự.

Nguyễn Ngọc Bội (nguyên chuyên viên BQL D.A Thủy điện Sông Bung 4) vừa bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Quảng Nam đề nghị truy tố về tội “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Nguyễn Văn Hợp (cán bộ TTPTQĐ Nam Giang) về tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Các cán bộ thuộc TTKTTNMT Quảng Nam gồm: Lê Ngọc Phú, Trương Công Đăng cùng phạm tội “cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế, gây hậu quả nghiêm trọng”. Lê Ngọc Huỳnh về tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Lê Ngọc Ánh phạm 2 tội “cố ý làm trái quy định của Nhà nước…” và “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Ngoài ra, Coor Hiết, nguyên Chủ tịch UBND xã Zuôih; A Rất Mông, nguyên Phó Chủ tịch UBND xã Zuôih; Pơ Loong Nhanh, cán bộ địa chính xã Zuôih và Bnướch Áp Lý, nguyên Trưởng thôn Pa Rum, xã Zuôih; đều bị khởi tố về tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Hành vi sai phạm thể hiện khi lập hồ sơ bồi thường đất đai bị ảnh hưởng tại các xã Zuôih, Chà Vàl và Tà Pơơ. Các cán bộ TTKTTNMT tỉnh đã nâng khống diện tích bồi thường cao hơn thực tế là 60 ngàn m² đất, gây thất thoát hơn 750 triệu đồng. Ánh móc nối với A Lăng Pớu (Phó Trưởng thôn Pa Rum A) lập hồ sơ nhiều thửa đất bỏ hoang lâu năm để nhận bồi thường khống hơn 4,3 tỉ đồng. Ngoài ra, Ánh và Phú chỉnh sửa nhiều bộ hồ sơ để nhận khống gần 400 triệu đồng. Phú nhờ nhiều hộ dân đứng tên các thửa đất công và nhận 3,5 tỉ đồng. Huỳnh cũng bổ sung hồ sơ không có thực để được chi trả gần 1,2 tỉ đồng tiền đền bù.

Riêng Đăng đã không thực hiện đúng quy định trong thực hiện quy trình đo đạc đất của hộ ông Zơ Râm Nhông, từ đó Nhà nước bị thiệt hại 769 triệu đồng chi trả đền bù. Huỳnh cố tình kê khống diện tích bị thu hồi cho các hộ ông A Rất Mông, Bhờ Nước Grớch và Zơ Châm Mếch, gây thiệt hại 975 triệu đồng; Coor Hiết kê khống đất và cây trồng để nhận 1,2 tỷ đồng; A Rất Mông kê khống đất và cây rồi nhận 624 triệu đồng; Pơ Loong Nhanh cũng nhận 165 triệu đồng với hành vi tương tự. Bội đã lợi dụng nhiệm vụ được giao, móc nối với các hộ dân kê khống thêm cây trồng, gây thiệt hại của Nhà nước số tiền 1,1 tỷ đồng…

Tổng hợp số tiền thất thoát tại D.A Thủy điện Sông Bung 4 là 16,4 tỷ đồng. Trong quá trình điều tra đến nay mới chỉ thu hồi được 8,7 tỉ đồng.

Rồi đây, các đối tượng lợi dụng nhiệm vụ và cơ hội trên để trục lợi cá nhân sẽ bị pháp luật phán xét một cách nghiêm minh. Song, bài học lớn được rút ra là, công tác quản lý cán bộ của các đơn vị thiếu chặt chẽ, tạo cơ hội tham nhũng dễ dàng; đồng thời, vấn đề quan trọng hiện nay là phải thu hồi triệt để hàng chục tỷ đồng thất thoát đang có nguy cơ bị “bốc hơi”.

Ngọc Phó