Nạn khai thác cát trái phép làm sạt lở nhiều diện tích đất của người dân.

Thời gian qua, TP Kon Tum được UBND tỉnh Kon Tum cho phép đấu giá 15 điểm mỏ khai thác cát, sỏi dưới lòng sông. Trong đó, có 12 điểm mỏ được cấp Giấy phép khai thác cát, sỏi trên sông Đắk Bla. Lợi dụng giấy phép này, hàng loạt doanh nghiệp (DN) đã “qua mặt” chính quyền cơ sở tự ý mở rộng phạm vi khai thác mà không theo vị trí, tọa độ được cấp, cốt lấy được nhiều lượng cát, sỏi để thu lợi riêng.

Cty TNH MTV Xuân Tài được UBND tỉnh cấp phép khai thác cát, sỏi trên sông Đắk Bla. Tuy nhiên, DN này tự ý đắp một con đập chắn ngang dòng sông để khai thác. Con đập khá kiên cố và phương tiện xe múc, đào vô tư lưu thông trên thân đập và vị trí lấy cát lại nằm xa khu vực cấp phép khai thác gần 300m.

Tại địa bàn xã Đắk Bla và Đắk Rơ Wa, DN Tư nhân Thành Trí dùng phương tiện cơ giới đắp bờ ngăn dòng chảy sông Đắk Bla, làm chuyển hướng dòng chảy. Việc tự ý làm thay đổi dòng chảy, mà chưa được cấp có thẩm quyền cho phép là không tuân thủ phương pháp khai thác như trong giấy phép quy định.

DN tự đắp đập ngăn sông Đắk Bla để khai thác cát

Tại xã Vinh Quang (TP Kon Tum), một DN đã hút cát tại khu vực không được cấp phép và vận chuyển về tập kết cát, sỏi tại bãi. Bên cạnh đó, ở thôn Trung Thành (Vinh Quang) có một điểm khai thác cát trái phép, huy động một máy đào và 2 bè hút cát liên tục.

Ngoài ra, ở các huyện như Ngọc Hồi, Đắk Glei, Đắk Tô, Kon Rẫy; cũng đang diễn ra tình trạng khai thác cát, sỏi tràn lan nhưng chính quyền địa phương không hề kiểm tra hay có động thái xử lý gì.

Ngày 14/4, Sở Tài nguyên và Môi trường Kon Tum mở đợt kiểm tra đột xuất việc chấp hành quy định pháp luật trong khai thác cát, sỏi dọc sông Đắk Bla (đoạn chạy qua TP Kon Tum) và đã phát hiện 5 điểm khai thác cát trái phép, sai phép, như: Cty TNHH MTV Xuân Tài, DN Tư nhân Trí Thành; Hợp tác xã Tân Tiến lợi dụng giấy phép thăm dò đã tiến hành khai thác cát...

Một bãi tập kết cát trên địa bàn TP Kon Tum

Trước đó, nhiều trường hợp khai thác cát, sỏi trái phép đã bị UBND TP Kon Tum xử phạt vi phạm hành chính, nhưng rồi vẫn quay lại hoạt động. Điều này cho thấy được chính quyền chưa vào cuộc quyết liệt để xử lý các đối tượng vi phạm. Cụ thể, tại 2 điểm khai thác cát trái phép ở xã Chư Hreng, chính quyền xã đã phát hiện trước đó, nhưng vẫn không xử lý gì...

Chúng tôi tìm gặp và đăng ký làm việc với lãnh đạo các cơ quan chức năng của TP Kon Tum và tỉnh Kon Tum về nạn khai thác thác cát, sỏi hiện nay trên địa bàn; nhưng hầu hết đều bị né tránh hoặc đùn đẩy trách nhiệm cho nhau... Đó cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng khó xử lý triệt để vấn nạn khai thác cát, sỏi trái phép đang xảy ra.

Ngọc Phó - Lê Anh