Lực lượng chức năng tạm giữ hàng trăm bộ thuốc lá điện tử không rõ nguồn gốc được rao bán trên mạng xã hội. Ảnh: QĐ

Pha trộn ma túy tổng hợp trong dung dịch của thuốc lá điện tử

Thuốc lá điện tử có nhiều tên gọi khác nhau như vape, thuốc lá vaporizer, e-cigs, e-hookahs, bút vape... Được thiết kế đa dạng, hình dáng có thể giống điếu thuốc lá truyền thống hoặc hình bút, thỏi son. Với cơ chế hoạt sử dụng pin để làm nóng dung dịch lỏng, biến dung dịch này thành hơi cùng những luồng khói có hương thơm để người sử dụng có thể hít vào phổi. Hầu hết các mẫu thuốc lá điện tử hiện nay sử dụng ống chứa dung dịch hóa học nhằm tạo ra mùi hương thơm nhân tạo (kẹo, trái cây, socola..) thu hút người dùng.

Lợi dụng ống chứa dung dịch hóa học có trong thuốc lá điện tử, các đối tượng đã sử dụng chất ma tuý tổng hợp thế hệ mới để pha vào cùng các loại tinh dầu của thuốc lá điện tử. Như chất ADB-Butinaca, thuộc nhóm chất cần sa tổng hợp, khi sử dụng nó gây ra ảo giác, kích thích thần kinh trung ương giống như hoạt chất THC có trong cây cần sa tự nhiên.

Khác ở chỗ là, chất ADB-Butinaca được tổng hợp từ các hoá chất, các đối tượng điều chế để tạo ra chất này, có tác dụng tương tự như hoạt chất có trong ma tuý cần sa nhằm cho ra cảm giác “phê” khi hút. Chính vì chất ma tuý này không màu, không mùi, lại lẫn mùi của tinh dầu nên bằng cảm quan thông thường khó có thể nhận biết được. Chỉ người bán và đối tượng sử dụng có thể biết được thuốc lá điện tử có chất ma tuý.

Trên thực tế, hiện tượng trộn ma túy vào thuốc lá điện tử đã gây hậu quả khôn lường, đơn cử ngày 6/12, Bệnh viện Nhi Trung ương đã tiếp nhận điều trị bệnh nhi 5 tuổi vào viện trong tình trạng hôn mê, co giật, đồng tử giãn. Nguyên nhân được xác định là do cháu bé tình cờ nhặt được và uống khoảng 5ml dung dịch màu vàng trong lọ thủy tinh của thuốc lá điện tử, sau khoảng 15 phút, người nhà phát hiện bé co giật toàn thân, nôn ói, hôn mê.

Trước đó, ngày 4/12, một học sinh lớp 3 của một trường tiểu học trên địa bàn Hà Nội đã nhặt được thuốc lá điện tử, sau đó mang đến lớp cùng các bạn bỏ ra nghịch, thì sau đó cả nhóm gồm tám học sinh này có dấu hiệu chóng mặt, buồn nôn nên phải đưa đến bệnh viện kiểm tra sức khoẻ.

Những hệ luỵ khôn lường cho bản thân và xã hội

Theo Viện Khoa học hình sự, Bộ Công an, gần đây, tội phạm ma túy đã chế tạo những chất ma túy mới chưa có trong danh mục cấm đựng trong dung dịch thuốc lá điện tử, dùng dụng cụ thuốc lá điện tử để sử dụng trái phép. Các chất ma túy mới bao gồm: 1eP-LDS, 2-FMA, 3-FEA, 3-MMC, MDMB-4en-PINACA, ADB-BUTINACA, 4F-MDMB-BUTICA, 4F-ABUTINACA. Các chất ma túy này khi sử dụng sẽ gây ảo giác, có thể gây co giật, hôn mê, thậm chí tử vong đối với người sử dụng và những người xung quanh không may uống nhầm.

Ngoài ra, trong dung dịch thuốc lá điện tử còn chứa các chất hóa học phụ gia như methyl salicylate, glycerin, hay propylence glycol. Đây là các hóa chất có thể gây ung thư hoặc tổn thương phổi. Trẻ em không may nuốt, uống, hoặc hấp phụ lượng lớn nicotine có thể bị ngộ độc với các biểu hiện nôn ói, nhịp tim nhanh, thở nhanh, mất kiểm soát cơ thể, co giật… Trường hợp nặng có thể gây nhịp tim chậm, tụt huyết áp, rối loạn nhịp tim, sốc, hôn mê, thậm chí tử vong.

Để góp ngăn chặn các loại ma tuý núp bóng thuốc lá điện tử, bên cạnh những nỗ lực của các cơ quan chức năng, sự vào cuộc, chung tay của gia đình và nhà trường đóng vai trò rất quan trọng. Công an TP Hà Nội khuyến cáo các gia đình cần quan tâm, sát sao với con em mình để ngăn chặn các loại ma túy núp bóng thuốc lá điện tử len lỏi vào giới trẻ. Nhà trường cần tổ chức thực hiện hiệu quả chương trình giáo dục về phòng, chống ma túy; phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng, chống ma túy cho học sinh, sinh viên, học viên.

Về pháp lý, chất ADB-Butinaca thuộc nhóm chất cần sa tổng hợp, mới được đưa vào quản lý theo Nghị định 57/2022/NĐ-CP quy định các Danh mục chất ma túy và tiền chất. Theo Điều 251 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định về tội "mua bán trái phép chất ma túy" có thể đối diện với hình phạt từ 2 đến 20 năm tù, tù chung thân hoặc tử hình.