Đối tượng Giang Kim Đạt và hồ sơ vụ án.

Việc Bộ Công an bắt được Giang Kim Đạt - nguyên quyền Trưởng phòng kinh doanh Công ty Vinashinline có ý nghĩa rất quan trọng không chỉ đối với việc điều tra, xử lý vụ án mà còn khiến những bài học sau vụ Vinashin được nhắc lại, làm rõ thêm…

Tại phiên họp của Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng, chống tham nhũng ngày 16/7, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban Chỉ đạo đã biểu dương, khen ngợi những nỗ lực, cố gắng của các cơ quan tiến hành tố tụng, trong đó có cơ quan Công an trong việc điều tra, làm rõ các vụ án tham nhũng lớn mà mới đây nhất là việc truy bắt đối tượng Giang Kim Đạt và áp dụng các biện pháp thu hồi tài sản trong vụ án. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng yêu cầu các cơ quan chức năng trong quá trình điều tra, xử lý án tham nhũng, một mặt chứng minh tội phạm, mặt khác phải đồng thời tập trung thu hồi tài sản tham nhũng, đảm bảo việc thu hồi cao nhất.

Về vấn đề này, Trung tướng Trình Văn Thống, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục An ninh khẳng định, Ban chuyên án đang tiếp tục áp dụng các biện pháp luật định để thu hồi tài sản do đối tượng tham nhũng, chiếm đoạt trong vụ án.

Ngay từ đầu, Ban chuyên án đã xác định, việc thu hồi tài sản tham nhũng là nội dung quan trọng, được tiến hành đồng thời với quá trình xác minh, điều tra, truy bắt thủ phạm. Các đối tượng tham nhũng thường có thủ đoạn tẩu tán tài sản ra nước ngoài và cho người khác đứng tên (người thân trong gia đình và bạn bè) để tránh bị phát hiện. Chính vì thế, mọi hành vi tẩu tán tài sản, chuyển tiền có nguồn gốc bất hợp pháp về các địa chỉ nghi vấn đều được Ban chuyên án giám sát, xác minh, làm rõ.

“Trong các lần họp Ban Chuyên án, đồng chí Đại tướng Trần Đại Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an đã quán triệt rất rõ nội dung này. Đồng chí cũng phân tích những thủ đoạn đối phó, tẩu tán tài sản của đối tượng tham nhũng và chỉ đạo Ban chuyên án phải hết sức chặt chẽ, tỉ mỉ, việc xác minh, điều tra phải đảm bảo các yêu cầu pháp luật, nghiệp vụ, không để đối tượng tham nhũng có thời cơ, điều kiện để tẩu tán tài sản” – Trung tướng Trình Văn Thống cho hay.

Theo Trung tướng Trình Văn Thống, quá trình xác minh, điều tra, Ban chuyên án có cơ sở xác định nhiều khối tài sản đất đai, nhà cửa, xe hơi, tiền bạc của Giang Kim Đạt và một số người thân trong gia đình Đạt có nguồn gốc từ tham nhũng, do đó việc kê biên, phong tỏa để đảm bảo thu hồi đã được tính toán chặt chẽ.

Trong vụ án này, điều khiến dư luận ngỡ ngàng là cho đến khi bị khởi tố, truy nã (năm 2010), Giang Kim Đạt mới 33 tuổi, còn thời điểm Đạt giữ chức quyền Trưởng phòng kinh doanh, với chức năng tham mưu cho Tổng giám đốc (ông Trần Văn Liêm) kinh doanh mua bán tàu, khai thác tàu của công ty, lúc đó Đạt mới 30 tuổi (Đạt làm việc ở Công ty TNHH  MTV vận tải viễn dương Vinashin, gọi tắt là Vinashinlines từ tháng 5/2006 đến tháng 6/2008). Với vị trí như vậy, Giang Kim Đạt đã thông đồng cấu kết với nước ngoài gửi giá ăn chia hoa hồng giá trị hợp đồng mua tàu và tiền chênh lệch khi cho thuê tàu từ 1 đến 2 giá. Bằng phương thức thủ đoạn này, Đạt đã chiếm đoạt khoảng 18,6 triệu USD.

Đạt trực tiếp tham gia quá trình đàm phán giá cả, điều khoản hợp đồng mua 7 tàu cũ (chưa tính tàu Hoa Sen). Đạt thỏa thuận với các công ty bán tàu hưởng hoa hồng 1%, tiền được chuyển thông qua công ty môi giới mua bán tàu. Tổng số tiền Đạt hưởng lợi từ các giao dịch mua 7 tàu lên đến 1 triệu USD. Trong quá trình đàm phán, ký kết hợp đồng cho thuê tàu, Đạt thỏa thuận với các đối tác nước ngoài giảm giá thuê để hưởng chênh lệch, với tổng số tiền khoảng 17,6 triệu USD. Dư luận đặt câu hỏi: Vì sao chỉ ở chức vụ “tèm tèm”, mới 30 tuổi mà Đạt đã ăn chia tới gần 20 triệu USD, một con số “khủng” ở bất cứ lĩnh vực kinh doanh nào?

Theo Cục An ninh kinh tế tổng hợp, sau khi Giang Kim Đạt bỏ trốn kể từ năm 2010, nhiều biện pháp nghiệp vụ đã được áp dụng. Trong đó, việc “ngắm” vào những khối tài sản có dấu hiệu bất minh của người thân Đat là một yêu cầu trọng tâm. Thực ra, Đạt cũng đã lường các yếu tố mà CQĐT có thể “sờ” tới nên ngay từ đầu, việc đứng tên tài sản và chuyển tiền đều được đối tượng thực hiện rất kín kẽ. Đạt không tự đứng ra mở tài khoản nhận tiền mà thông qua người thân trong gia đình (ông Giang Văn Hiển, bố Đạt) thực hiện mở tài khoản tại nhiều ngân hàng khác nhau.

Sau khi chuyển tiền về, Đạt báo ông Hiển đi rút tiền và chuyển sang sổ tiết kiệm đứng tên người thân. Nhưng “vải thưa không che được mắt thánh”, Đạt cố tình né tránh đứng tên mình các khối tàn sản do tham nhũng mà có nhưng người thân của Đạt thì vẫn “nhận tiếp tế” rất rỉnh rang. Qua rà soát, Ban chuyên án phát hiện tổng cộng có 40 nhà biệt thự, căn hộ cao cấp, đất đai vị trí “vàng” trên khắp cả nước cùng nhiều xe ô tô đắt tiền (số tài sản này đều hình thành từ sau thời điểm Đạt làm việc tại Vinashinlines, đảm nhận cương vị trưởng phòng kinh doanh). Những giao dịch chuyển tiền từ Đạt về cho bố đẻ đều được CQĐT đưa vào tầm ngắm và phát hiện số tiền giao dịch bất minh lên đến hàng chục triệu USD tại các ngân hàng trong và ngoài nước.

Bộ trưởng Trần Đại Quang khẳng định, đây là vụ án tham ô, tham nhũng đặc biệt nghiêm trọng được phát hiện, vụ án từng gây ảnh hưởng môi trường sản xuất kinh doanh, đầu tư, gây bức xúc dư luận nên Bộ Công an chỉ đạo rất quyết liệt. Việc bắt giữ Đạt, ngoài là đối tượng chính trong vụ án còn giúp lực lượng Công an có điều kiện làm rõ thêm những vấn đề liên quan và tiếp tục điều tra, truy bắt các đối tượng còn lại. Thông qua bắt giữ Đạt, CQĐT rút ra nhiều bài học kinh nghiệm, đó là việc sử dụng tổng hợp các biện pháp nghiệp vụ với sự tham gia của nhiều lực lượng, dưới sự chỉ đạo chặt chẽ của lãnh đạo Bộ Công an, lãnh đạo Tổng cục An ninh, không chùn bước trước bất kỳ thách thức nào. Đó còn là bài học về việc phối hợp có hiệu quả với Interpol, các cơ quan thực thi pháp luật của nước ngoài, thể hiện quyết tâm đấu tranh tội phạm của lực lượng Công an và chứng minh một điều, tội phạm dù tinh vi đối phó đến đâu cũng khó thoát khỏi lưới pháp luật, chịu sự trừng phạt của pháp luật.

“Vụ án cũng là lời cảnh tỉnh cho các đối tượng còn lẩn trốn cần nhận thức nghiêm túc, đầy đủ, tốt nhất hãy trình diện để được hưởng khoan hồng, không nên tẩu tán, lẩn trốn chỉ gánh thêm các tình tiết tăng nặng khi xử lý” – Bộ trưởng Trần Đại Quang chỉ rõ.

Phát súng đột phá trong thu hồi tài sản tham nhũng

“Ban Nội chính Trung ương đánh giá rất cao Bộ Công an trong thời gian vừa rồi đã điều tra, làm rõ để các cơ quan tiến hành tố tụng xử lý nghiêm vụ Vinashin, mới đây là việc bắt giữ Giang Kim Đạt, đối tượng tham ô gần 20 triệu USD. Tôi hy vọng đây là tiền đề, là phát súng đột phá trong chuyện thu hồi tài sản tham nhũng. Không phải chỉ trong điều tra vụ án mà trong thanh tra, kiểm tra Đảng cũng phải tính đến chuyện thu hồi tài sản tham nhũng. Việc điều tra vụ Giang Kim Đạt được dư luận đồng tình ủng hộ. Nếu chúng ta không kiên trì, kiên quyết làm thì xã hội không biết, không ai nghĩ một cán bộ rất ít tuổi thôi, mới chỉ là quyền trưởng phòng, sống chìm không ai biết mà có thể dễ dàng tham nhũng, tham ô một khối tài sản quá lớn. Đây là một điều không thể chấp nhận được nhưng không phải duy nhất hiện nay”.

(Ông Phạm Anh Tuấn, Phó Trưởng Ban Nội chính Trung ương)

Theo Đăng Minh/Cand.com.vn