UBND TP Hà Nội vừa báo cáo Thủ tướng quá trình nghiên cứu, thiết kế quy hoạch tổng thể mặt bằng và phương án thi công ga ngầm C9 (ga hồ Hoàn Kiếm) thuộc dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt đô thị số 2, đoạn Nam Thăng Long – Trần Hưng Đạo.

Hiện các hạng mục tuyến đường sắt đô thị số 2 đã được phê duyệt quy hoạch tổng mặt bằng. Nhưng ga ngầm C9 chưa được phê duyệt do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch do chưa thống nhất nội dung liên quan đến khu vực bảo vệ hai của di tích hồ Hoàn Kiếm.

Không ảnh hưởng đến an toàn Tháp Bút

Theo UBND TP Hà Nội, thiết kế tổng mặt bằng ga ngầm C9 và tuyến hầm có phần nằm trong khu vực bảo vệ hai nhưng hoàn toàn nằm ngoài và không xâm phạm, không ảnh hưởng đến khu vực bảo vệ một là vùng có các yếu tố gốc cấu thành di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn.

Tuyến hầm sẽ đi bên dưới gian trước của đền Bà Kiệu, cách Tháp Bút 8,2 m, cách gò đá chân Tháp 1 m, đỉnh hầm cách mặt đất 12,3 m, đáy hầm cách mặt đất 18,8 m.

Để đảm bảo an toàn tuyệt đối do di tích, TP Hà Nội lựa chọn phương án thi công tuyến hầm bằng máy khiên đào TBM cân bằng áp lực đất, triệt tiêu toàn bộ rung lắc, độ lún bề mặt rất nhỏ khoảng 8,8 mm.

Theo TP Hà Nội, tại vị trí Tháp Bút khả năng lún bề mặt còn thấp hơn, không ảnh hưởng đến an toàn của tháp.

TP Hà Nội sẽ yêu cầu nhà thầu thi công cam kết đảm bảo an toàn cho Tháp Bút và phải áp dụng các biện pháp quan trắc, gia cố đặc biệt. Kết cấu vỏ hầm bê tông cốt thép dầy 0,3 m, chống thấm, chịu lực cường độ cao sẽ không gây ra biến động, thay đổi cấu trúc địa chất, đảm bảo an toàn của các công trình trong khi vận hành, khai thác.

Với ga ngầm C9, TP Hà Nội đưa ra giải pháp thi công bằng phương pháp đào từ trên xuống, kết hợp tường vây chống thấm nước (tường bê tông cốt thép dầy 1,2m). Quá trình thi công ga sẽ không có sự giảm sút mực nước ngầm để không ảnh hưởng đến hồ Hoàn Kiếm.

Vùng ảnh hưởng lún khi thi công ga C9 giới hạn trong khoảng 34m với độ lún, độ nghiêng bề mặt rất nhỏ nằm trong giới hạn tiêu chuẩn cho phép không ảnh hưởng đến các công trình di tích hồ Hoàn Kiếm, Tháp Bút, Đền Ngọc Sơn, Đền Bà Kiệu và các công trình lân cận khác (Tháp Bút, đền Ngọc Sơn đều nằm ngoài vùng ảnh hưởng lún).

Đối với các công trình quan trọng như: Tháp Bút, đền Bà Kiệu... đơn vị tư vấn chung cũng đã đưa ra các biện pháp kỹ thuật để đảm bảo ổn định tuyệt đối cho kết cấu.

Với những giải pháp trên, UBND TP Hà Nội cam kết đảm bảo giữ gìn nguyên vẹn, an toàn các công trình di tích lịch sử; bảo toàn giá trị vật thể, cảnh quan, môi trường của phố cổ, di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh hồ Hoàn Kiếm, đền Ngọc Sơn.

Dự án kéo dài sẽ tăng tổng mức đầu tư

Trong báo cáo gửi Thủ tướng, TP Hà Nội còn đưa ra những tác động tiêu cực nên chậm triển khai dự án.

Theo UBND TP Hà Nội, dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt đô thị số 2, đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo đến nay đã kéo dài gần 11 năm, chủ yếu do vướng mắc liên quan đến quy hoạch của ga ngầm C9.

Tác động tiêu cực cụ thể dự án càng kéo dài là việc tăng tổng mức đầu tư toàn bộ dự án do các yếu tố trượt giá, chi phí nhân công, vật tư, máy móc thay đổi, tăng chi phí lãi vay, vốn đối ứng của TP Hà Nội sử dụng không hiệu quả... Điều đó dẫn đến giảm hiệu quả đầu tư, ảnh hưởng đến Hiệp định vay ODA và cam kết vốn của nhà tài trợ.

TP Hà Nội cũng làm rõ vấn đề được một số đại biểu Quốc hội đặt ra trong việc quy hoạch tổng mặt bằng ga ngầm C9 đối với khu vực trung tâm Thủ đô, Di tích quốc gia đặc biệt hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn.

TP khẳng định, vị trí đặt ga C9 là phương án tối ưu, đảm bảo hiệu quả kinh tế, ảnh hưởng thấp nhất đến di tích hồ Hoàn Kiếm và khu dân cư phố cổ…

“Nếu thay đổi vị trí, ga, tuyến so với đề xuất sẽ phải điều chỉnh các quy hoạch đã được phê duyệt dẫn đến nguy cơ tiếp tục kéo dài thời gian thực hiện và dẫn đến nhiều hệ lụy tiêu cực liên quan”, UBND TP Hà Nội báo cáo.

Cũng theo UBND TP Hà Nội, việc phê duyệt kéo dài, chậm triển khai thi công và đưa vào khai thác sẽ không giải quyết được bài toán ách tắc giao thông đang là vấn nạn hiện nay của Thủ đô..

Vì vậy, TP quy hoạch tổng mặt bằng và phương án thi công ga ngầm C9 tại khu vực hồ Hoàn Kiếm.

UBND TP Hà Nội cam kết với Thủ tướng Chính phủ đảm bảo an toàn tuyệt đối cho các công trình thuộc di tích quốc gia đặc biệt hồ Hoàn Kiếm khi thi công ga C9 tại khu vực hồ Hoàn Kiếm.

Trước đó, ngày 12/9, Văn phòng Chính phủ có văn bản truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu TP Hà Nội và các đơn vị liên quan sớm hoàn thiện hồ sơ về phương án thiết kế, thi công ga ngầm C9 (ga hồ Hoàn Kiếm) thuộc dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến số 2, đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo.

TP Hà Nội được giao phối hợp với Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Bộ Tư pháp nghiên cứu, đề xuất phương án thiết kế, thi công nhà ga C9 "đảm bảo đúng quy định pháp luật về di sản văn hoá".

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Bộ Tư pháp "có ý kiến chính thức bằng văn bản" về phương án xây dựng nhà ga hồ Hoàn Kiếm do TP Hà Nội đề xuất để sớm hoàn thiện hồ sơ, báo cáo Thủ tướng.

Hương Giang