Quyết định sửa đổi ngày 9/4/2010 của UBND TP Đồng Hới được đánh giá là một bước đi thụt lùi.

Theo Quy chế, đối với cấp GD mầm non và tiểu học, người được tuyển dụng, tiếp nhận phải có trình độ từ cao đẳng (CĐ) trở lên. Và đối với cấp THCS, phải có trình độ đại học (ĐH) trở lên (trừ hai môn chuyên biệt Âm nhạc và Mỹ thuật thì yêu cầu trình độ CĐ sư phạm trở lên). Quy chế này được dư luận và những người tâm huyết với ngành GD TP Đồng Hới đánh giá là thức thời, phù hợp với yêu cầu nâng cao chất lượng giáo viên (GV). Đồng thời, thể hiện quyết tâm cao của TP Đồng Hới trong vấn đề cải thiện và nâng cao năng lực chuyên môn đối với đội ngũ viên chức GD sau nhiều năm được đánh giá là khá “lơi lỏng”. Hơn nữa, Quy chế được cho là sẽ giúp loại bỏ đáng kể việc tiêu cực trong tuyển dụng và tiếp nhận GV, bởi lẽ các ứng viên không có bằng ĐH, học hành “chắp vá” không đáp ứng được yêu cầu sẽ bị loại ngay, dù có quan hệ như thế nào với đơn vị tuyển dụng. 

Trao đổi với PV, ông Trần Đình Dinh, Chủ tịch UBND TP Đồng Hới cho biết: “Khi kiểm tra lại thực trạng nhân sự GD vào thời điểm đó, chúng tôi nhận thấy tình trạng độ tuổi GV cao; con em học sư phạm ra khó về TP Đồng Hới dù tốt nghiệp ĐH bằng giỏi. Quy chế này khiến tỷ lệ thuyên chuyển và tuyển dụng trở nên hài hòa; đồng thời, giúp trình độ, chất lượng GV được tuyển dụng, tiếp nhận tốt hơn. Cơ cấu tuyển dụng, quy trình tuyển dụng được giám sát chặt chẽ hơn, nên TP đã có được nhiều GV tốt nghiệp ĐH loại giỏi và trên ĐH về giảng dạy. Ngoài ra, Quy chế còn được cho là góp phần loại bỏ các dấu hiệu tiêu cực phát sinh trong việc tuyển, tiếp nhận GV".

Điều lạ là, dù Quy chế được đánh giá rất cao, nhưng lại bị chính UBND TP ra quyết định sửa đổi vào ngày 9/4/2010. Theo quyết định này, các GV được tuyển vào cấp THCS chỉ cần tốt nghiệp CĐ chính quy bằng khá trở lên. Sự sửa đổi chóng vánh và được đánh giá là… đi thụt lùi này đã vấp phải sự phản ứng từ một bộ phận không nhỏ của các cử nhân ĐH, thạc sỹ vì nhiều lý do không thể “chen chân” vào các trường ở TP Đồng Hới.  

Theo lý giải của Chủ tịch UBND TP Đồng Hới, “ở đây có trường hợp đặc thù là có một GV được đề bạt làm Phó Hiệu trưởng Trường Nuôi dạy trẻ khuyết tật. Do các GV có trình độ ngại về trường này, nên buộc chúng tôi phải sửa đổi Quy chế. Cái gì cũng phải có ngoại lệ chứ”. Thực chất, quyết định ngày 9/4/2010 ghi rõ sửa đổi áp dụng cho tất cả các trường THCS trên địa bàn TP, chứ không “mở ngoặc” cho một trường hợp đặc thù nào như cách giải thích của ông ông Trần Đình Dinh. 

Trái ngược với cách lý giải trên của lãnh đạo TP, ông Trần Viết Cay, Trưởng Phòng Nội vụ, người tham mưu cho UBND TP ra quyết định lại cho rằng: Do trong quá trình triển khai có phát sinh thực tế là các trường ĐH chỉ đào tạo một ngành chuyên môn, còn các cử nhân CĐ thường được đào tạo 2 môn (như Toán - Lý, Toán - Tin, Văn - Sử…). “Các trường THCS thường linh động trong sử dụng biên chế, nên cần sửa đổi để phù hợp với nhu cầu hơn”, ông Cay nói. 

Nhận xét về việc sửa đổi này, nhiều GV quê ở TP Đồng Hới nói: Chỉ khác nhau mấy chữ nhưng quyết định này đã khép thêm khe cửa vốn đã hẹp để được dạy ở TP Đồng Hới của nhiều GV tốt nghiệp ĐH, cao học loại giỏi. Theo Quy chế cũ, nhiều ứng viên CĐ đã bị loại mà chúng tôi vẫn bị “đánh bật” ra huyện, thì nay làm sao đủ lực để “chọi”. Hiện, chưa có con số thống kê cụ thể, song không nói quá lên rằng, đã có đến cả trăm GV tốt nghiệp ĐH, cao học quê Đồng Hới đang thất nghiệp, buộc phải làm trái nghề hoặc phải công tác ở các huyện xa trong tỉnh và các tỉnh khác. Nhu cầu chính đáng được có công việc ổn định, gần nhà của họ càng trở nên mong manh và thách thức hơn bởi quyết định sửa đổi này. 

Với việc quyết  định “trở lại vạch xuất phát” của UBND TP Đồng Hới, cộng với sự lỏng lẻo trong quản lý công tác tuyển dụng khiến dư luận lo ngại rằng, chất lượng GV của ngành GD TP Đồng Hới đang dần bị kéo lùi trở lại thời kỳ trước khi ông Trần Đình Dinh nhậm chức Chủ tịch UBND TP Đồng Hới!

Và, cứ theo đà này, dù tỉnh và TP nhiều lần thay đổi các quy định để nâng cao tính hợp lý và chức năng giám sát công tác tuyển dụng, tiếp nhận viên chức là GV, thì các sai phạm vẫn chưa có dấu hiệu được đẩy lùi mà ngược lại, đang dần trở thành một cơ chế tiêu cực trầm kha trong ngành GD Đồng Hới. Từ thực tế đó dẫn đến một hệ quả tất yếu là nhiều cử nhân ĐH, thạc sỹ “giỏi nhưng nghèo” sẽ không có chỗ làm đúng với nghề GV mà mình đã được đào tạo hoặc phải dạy xa nhà khi chính sách thu hút nhân tài trên chính mảnh đất quê hương của họ chỉ là trên giấy.

Quảng An