Theo kết quả kiểm kê đất đai và xây dựng bản đồ hiện trạng SDĐ của Bộ Tài nguyên và Môi trường theo Chỉ thị số 618 ngày 15/5/2009 của Thủ tướng Chính phủ, so với quy hoạch SDĐ đến năm 2010 của các tỉnh và thành phố, tổng diện tích đất lâm nghiệp cả nước thấp hơn quy hoạch được duyệt 595.059ha, trong đó có 35 tỉnh không hoàn thành chỉ tiêu quy hoạch, cụ thể như tỉnh Lai Châu chỉ đạt 76,3%, Sơn La 81,2%, Nghệ An 83,6%, Gia Lai 79,6%, Đăk Nông 79,5%...

Đặc biệt, kết quả kiểm kê quỹ đất thuộc phạm vi quy hoạch 3 loại rừng của các địa phương cho thấy, có nhiều tỉnh quy hoạch cả diện tích đất khu dân cư, đất sản xuất nông nghiệp và các mục đích chuyên dùng khác vào quy hoạch đất lâm nghiệp, trong đó đất đang sử dụng vào mục đích nông nghiệp tại 45 tỉnh, thành phố lên tới 843.570ha; vào mục đích phi nông nghiệp có 36 tỉnh gồm 368.883ha. Các tỉnh như Bình Phước, Yên Bái, Bắc Giang, Thái Nguyên vẫn còn đáng kể diện tích đất lâm nghiệp đang có rừng nằm ngoài phạm vi quy hoạch lâm nghiệp; đồng thời cũng mới có 10.159.864ha/15.249.025ha đất lâm nghiệp được cấp Giấy chứng nhận quyền SDĐ, đạt 73,8%.

Nếu so với kết quả kiểm kê năm 2005, đất lâm nghiệp cả nước tăng 571.616ha, nguyên nhân chủ yếu đó là nhờ các địa phương đã đẩy mạnh việc giao đất để trồng và khoanh nuôi phục hồi rừng. Mặt khác, phần lớn các tỉnh đã hoàn thành đo vẽ bản đồ địa chính đất lâm nghiệp và diện tích được xác định chính xác hơn. Song có 23 tỉnh diện tích đất lâm nghiệp giảm do xây dựng các công trình thủy điện hoặc chuyển sang sản xuất nông nghiệp, hay rà soát lại quy hoạch 3 loại rừng.

Thiết nghĩ, để nâng cao hiệu quả quản lý SDĐ nói chung và đất lâm nghiệp nói riêng, Bộ Tài nguyên và Môi trường cần kiên quyết yêu cầu các cơ quan chuyên trách tập trung kiểm tra, xử lý các trường hợp chuyển mục đích SDĐ không đúng quy hoạch SDĐ đã được duyệt; tăng cường kiểm soát chặt chẽ việc chuyển nhượng, chuyển mục đích SDĐ theo đúng quy định của pháp luật và đúng quy hoạch. Trong đó, cần rà soát lại đội ngũ cán bộ địa chính cấp xã để thay thế những cán bộ thiếu trách nhiệm, hạn chế về năng lực để xảy ra nhiều sai phạm về quản lý SDĐ ở địa phương; mặt khác tăng cường đầu tư kinh phí để hoàn thành việc đo đạc lập bản đồ địa chính, cấp Giấy chứng nhận quyền SDĐ, xây dựng hồ sơ địa chính, cập nhật chỉnh lý biến động đất lâm nghiệp trên toàn quốc./.

Văn Hào