Trao đổi với PV Báo Thanh tra về công tác thanh tra kỳ thi tốt nghiệp THPT 2011, ông Phạm Ngọc Trúc, Phó Chánh Thanh tra Bộ GD-ĐT cho biết: Kết thúc kỳ thi năm ngoái, Bộ GD-ĐT đã khẳng định công tác tổ chức thi nghiêm túc, an toàn. Cả nước chỉ có 1 giám thị bị đình chỉ coi thi và 92 thí sinh vi phạm quy chế thi. Đây là minh chứng cho việc thi cử đã đi vào nền nếp. Năm nay, Bộ GD-ĐT sẽ vẫn duy trì số lượng thanh tra ủy quyền như năm 2010 nhưng chỉ tập trung ở khâu sao đề thi và chấm thi mà không cắm chốt ở tất cả hội đồng coi thi, vì năm 2010 ở khâu coi thi, thanh tra ủy quyền của các sở đã làm rất tốt nhiệm vụ của mình…

Thế nhưng, nhiều cán bộ làm công tác coi thi tại một số tỉnh, TP như: Hưng Yên, Hà Nội, Hòa Bình… cho rằng, nhìn lại kỳ thi tốt nghiệp THPT năm học 2009 - 2010, khi không còn thanh tra ủy quyền của Bộ GD-ĐT thì tính kỷ cương, nghiêm túc ở nhiều hội đồng thi lập tức có dấu hiệu buông lỏng, xem nhẹ; tình trạng học sinh xem bài của nhau, chép tài liệu diễn ra ở nhiều nơi; nhiều phòng thi có những bài làm sai, đúng giống hệt nhau do các giám thị “nương tay”... Thực tế ấy khiến nhiều người lo lắng, vì nếu tình trạng này tiếp diễn, chẳng bao lâu nữa kỳ thi tốt nghiệp THPT sẽ quay về với những tiêu cực, lộn xộn như trước năm 2006.

Tại khâu chấm thi, đại diện Bộ GD-ĐT cũng tỏ ra khá lạc quan khi cho rằng, việc chấm chéo áp dụng trong 2 mùa thi tốt nghiệp vừa qua diễn ra khá tốt. Kết quả chấm thẩm định bài thi tự luận kỳ thi tốt nghiệp THPT các năm qua của Bộ GD-ĐT cho thấy, số bài thẩm định chênh lệch từ 1 điểm trở lên giảm mạnh so với trước. Cụ thể, năm 2008 khi chưa chấm chéo, số bài thẩm định chênh lệch từ 1 điểm trở lên chiếm 38,8%, nhưng khi tổ chức chấm chéo, tỉ lệ này giảm xuống 4,93% (năm 2009) và 3,96% (năm 2010).

Theo nhận định của nhiều giáo viên, điều quan trọng và quyết định một kỳ thi nghiêm túc, kỷ cương là ở công tác tổ chức thi và coi thi chứ không phải là khâu chấm thi hay việc đổi người chấm thi từ tỉnh nọ sang tỉnh kia. Ông Văn Như Cương, Hiệu trưởng Trường THPT Dân lập Lương Thế Vinh (Hà Nội) cho rằng, để kỳ thi tốt nghiệp THPT thật sự nghiêm túc, khách quan, phản ánh đúng thực chất học sinh, đề thi không cần khó nhưng công tác coi thi phải hết sức nghiêm túc. Nếu kỳ thi tổ chức dễ dãi, thí sinh vô tư chép bài của nhau thì tất yếu dẫn đến tư tưởng chủ quan, chây lười học hành. Bộ GD-ĐT nên xem xét lại cách tổ chức thi, tiếp tục đưa thanh tra ủy quyền đến các trường để giữ nghiêm kỷ luật thi cử.

Minh Anh