Đại lý xăng dầu Hòa Bình 4 ở thị xã Châu Đốc (An Giang) vẫn đóng cửa dù hết tết (ảnh chụp ngày 9-2-2011)

Cơ quan chức năng sẽ kiểm tra, nghiêm những cây xăng cố tình không bán. Nhiều doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối lại kêu lỗ khoảng 2.400 đồng/lít xăng.

Giữ giá xăng dầu ở mức nền kinh tế chịu đựng được

Xung quanh tin đồn quỹ bình ổn giá xăng dầu đã hết tiền, ông Nguyễn Tiến Thỏa, cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính), không cho biết sắp tới giá xăng dầu có tăng hay không nhưng khẳng định hiện quỹ bình ổn vẫn còn tiền và sẽ tiếp tục nhiệm vụ bình ổn.

Về việc doanh nghiệp kêu lỗ, ông Thỏa thừa nhận với giá thế giới hiện nay, doanh nghiệp có lỗ nhưng họ đã kêu từ lâu chứ không phải bây giờ mới kêu. Việc của các cơ quan nhà nước, theo ông Thỏa, là vẫn phải điều hành giá xăng dầu thời gian tới theo mục tiêu chung nhằm đảm bảo ổn định vĩ mô, phù hợp với sức chịu đựng của nền kinh tế.

Ông Thỏa khẳng định Bộ Công thương vẫn đảm bảo đủ việc cung ứng xăng dầu cho nhu cầu tiêu dùng trong nước.

Trao đổi với PV, một quan chức của Cục Quản lý thị trường (Bộ Công thương) khẳng định một số cây xăng lấy lý do nghỉ tết để chưa bán hàng chỉ là thiểu số. Các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối sẽ được nhắc nhở để yêu cầu hệ thống các đại lý, cửa hàng của mình bán hàng ra thị trường. Các cây xăng không thể chỉ bán hàng khi có lãi cao và khi lãi thấp thì thôi không bán. Bản thân các doanh nghiệp cũng không muốn điều này vì việc cây xăng đóng cửa có thể khiến mất khách hàng, liên quan đến cạnh tranh, thị phần sau này.

Riêng Cục Quản lý thị trường sẽ tăng cường kiểm tra, xử lý những trường hợp có dấu hiệu găm hàng, đầu cơ tăng giá. Trong những trường hợp cụ thể sẽ xem xét phạt nghiêm, rút giấy phép kinh doanh. Thậm chí, nếu có yếu tố nghiêm trọng sẽ chuyển cơ quan có thẩm quyền truy cứu trách nhiệm hình sự để làm gương.

Không thống nhất cách tính quỹ bình ổn

Hiện thuế xăng dầu đã về 0% nên yếu tố cốt lõi để giữ giá xăng dầu hiện tại là quỹ bình ổn giá xăng dầu. Việc sắp tới giá xăng dầu có tăng không, tăng bao nhiêu phần lớn phụ thuộc số tiền còn lại trong quỹ. Tuy nhiên, cách trích, sử dụng quỹ lại chưa có sự thống nhất giữa các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối với cơ quan nhà nước quản lý quỹ (Bộ Tài chính).

Lãnh đạo Tổng công ty Xăng dầu VN (Petrolimex) mới đây chính thức không đồng tình với cách tính của Bộ Tài chính khi bộ cho rằng Petrolimex sử dụng sai quỹ. Theo biên bản về nội dung họp của liên bộ Tài chính - Công thương với các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối mới đây, quỹ bình ổn giá xăng dầu sẽ vẫn còn sức bình ổn đến hết tháng 2-2011.

Tuy nhiên, đã có sự tính toán không khớp giữa cơ quan quản lý nhà nước và các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối. Cụ thể, các doanh nghiệp đã trích quỹ, lấy tiền của người tiêu dùng vào quỹ nhiều hơn quy định và dùng quỹ cũng vượt quy định, số tiền dùng sai không chỉ dừng lại ở con số 1.242 tỉ đồng của Petrolimex mà lên tới trên 1.400 tỉ đồng. Nghĩa là không chỉ có Petrolimex trích sai, mà còn có ít nhất một doanh nghiệp nữa đã “xé rào”.

Theo biên bản, số liệu về việc trích và sử dụng quỹ bình ổn xăng dầu của các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối năm 2009 trùng khớp với tính toán của Bộ Tài chính. Tuy nhiên, năm 2010 khi phải giữ giá lâu hơn, số liệu lại vênh nhau đến cả ngàn tỉ.

Theo Cục Quản lý giá, doanh nghiệp báo cáo năm 2010 đã trích quỹ 4.593 tỉ nhưng theo quy định, họ đúng ra chỉ được trích 4.448 tỉ, như vậy là đã thu vượt 145 tỉ. Việc sử dụng quỹ để bình ổn giá xăng dầu doanh nghiệp báo cáo đã dùng 4.905 tỉ nhưng theo quy định chỉ được dùng 3.505 tỉ.

Điều này dẫn đến thời điểm chốt số liệu, doanh nghiệp báo quỹ bình ổn chỉ còn 551 tỉ nhưng Bộ Tài chính tính lại còn 1.971 tỉ, chênh nhau trên 1.400 tỉ (trong đó riêng số tiền dùng sai của Petrolimex là 1.242 tỉ đồng).

Hai tháng đầu năm 2011, dự kiến quỹ sẽ trích được 743 tỉ đồng nhưng do các doanh nghiệp “nhầm” thu nhiều, chi cũng nhiều khiến việc bình ổn xong cho hai tháng này theo quy định quỹ vẫn còn dư 83 tỉ nhưng doanh nghiệp lại báo sẽ âm 1.335 tỉ đồng.

Trong khi đó, theo báo cáo năm của Petrolimex, dù khó khăn do giá xăng dầu trong nước không được điều chỉnh trong thời gian dài khi giá thế giới tăng nhưng kết quả kinh doanh hợp nhất năm 2010 của Petrolimex vẫn lãi 1.210 tỉ đồng (trước thuế). Báo cáo không nêu cụ thể lỗ trong kinh doanh xăng dầu bao nhiêu nhưng khẳng định khoản lãi chủ yếu đến từ đầu tư, vận tải, xây dựng...

Theo ông Bùi Ngọc Bảo - chủ tịch kiêm tổng giám đốc Petrolimex, con số này là không đạt kế hoạch Bộ Công thương giao nhưng chủ yếu do khách quan. Petrolimex cũng đánh giá việc giảm thuế của Bộ Tài chính là “nhỏ giọt”, giá bán xăng dầu từ tháng 3-2010 không tiếp cận được đúng giá cơ sở theo nghị định số 84/2009 về kinh doanh xăng dầu. Doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đến nay vẫn lỗ khoảng 2.000 đồng/lít xăng dầu.

TTO