Tiếp cận nguồn vốn ngân hàng vẫn khó, thủ tục vay lại rườm rà, kéo dài thời gian là thông tin nổi bật từ các doanh nghiệp. Trong khi Ngân hàng Nhà nước thông báo từ ngày 24/12/2012, lãi suất cho đối tượng này vay giảm còn 12%/năm, thì đa số doanh nghiệp nhỏ và vừa phải vay với mức lãi suất 18% - 21%/năm.

Dù còn đó nhiều khó khăn của ảnh hưởng từ khủng hoảng tài chính quốc tế và khu vực, nhiều doanh nghiệp cũng tự thân tích cực vượt khó, song tất cả mọi cố gắng chừng như ít thấy hy vọng, khi mà từ khó khăn khách quan nay lại chịu tác động thêm những khó khăn từ… chủ quan như hàng tồn kho lớn, nhiều chủ trương, chính sách của các Bộ, ngành ban hành không ổn định, thay đổi liên tục như chính sách quản lý vàng miếng; nhiều loại phí mới phát sinh, một số nghị định không phù hợp, chậm được sửa đổi… 

Thực trạng trên dẫn đến doanh nghiệp chiếm dụng vốn lẫn nhau, hoặc mất khả năng thanh toán, do không bán được sản phẩm, ngân hàng nghi ngờ khả năng thanh toán của doanh nghiệp nên không dám cho vay… Từ đó, dẫn đến nguy cơ khủng hoảng lòng tin ba bên doanh nghiệp - doanh nghiệp -  ngân hàng.

Khó khăn là vậy, trong cạnh tranh với doanh nghiệp nước ngoài, phần thua thiệt nghiêng hẳn về phía doanh nghiệp trong nước do bất lợi về tài chính. Trong lĩnh vực bất động sản, các tập đoàn Singapore vay vốn ở nước họ với lãi suất chỉ 1% - 3%/năm, doanh nghiệp Thái Lan vay vốn ở nước họ với lãi suất chỉ 2% - 3%/năm, trong khi doanh nghiệp trong nước phải trả lãi vay trên 15%/năm, nên họ không dám mạo hiểm mở rộng thị trường, đành gói ghém trong khả năng. Riêng ngành Nhựa, năm nay, nhiều doanh nghiệp đã có hợp đồng xuất khẩu đến tháng 6 nhưng không ít đơn vị hiện không có vốn để sản xuất.

Thiếu cơ chế giải quyết khó khăn. Đó cũng là khẳng định được ghi nhận từ phía các doanh nghiệp. Đã có nhiều kiến nghị từ doanh nghiệp nhưng đến nay chưa nhận được trả lời.

Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Lê Mạnh Hà cho biết, trong 2 tháng đầu năm 2013, mặc dù vẫn còn nhiều khó khăn nhưng kinh tế vĩ mô đã có những dấu hiệu tích cực như lạm phát chưa đến 7% so với 18% - 19% trong năm trước, tỷ giá ổn định; chỉ số sản xuất công nghiệp tăng gấp đôi so với cùng kỳ. Từ đầu năm, đã có nhiều DN làm thủ tục đầu tư, tăng vốn. TP. Hồ Chí Minh đã kiến nghị Chính phủ giảm lãi suất hơn nữa, sửa đổi Luật Phá sản để tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển hoặc “khai tử” dễ dàng hơn. Nhưng với doanh nghiệp, tất cả vẫn là… chờ và đợi.

Mong muốn lớn nhất của doanh nghiệp lúc này không gì khác hơn là môi trường kinh doanh minh bạch, giảm bớt nhũng nhiễu, quan liêu. Theo Hiệp hội Doanh nghiệp TP. Hồ Chí Minh, 100% doanh nghiệp được khảo sát, mong muốn minh bạch thông tin và chống tham nhũng; 92% yêu cầu có chính sách miễn giảm, gia hạn thuế, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, giảm giá thuê đất; 86% muốn đơn giản hóa thủ tục hành chính và xử lý hàng gian, hàng giả…

Nhiều kiến nghị tiếp theo cũng được ghi nhận là thành phố và Chính phủ tạm ngưng ban hành thêm các loại phí, thuế; chính sách cần được ổn định lâu dài, thông thoáng để doanh nghiệp an tâm hoạt động; miễn thuế VAT cho hàng hóa tồn kho để giảm giá bán, thu hồi vốn tái sản xuất; nhanh chóng điều chỉnh những chủ trương, chính sách không còn phù hợp…

Bi quan hơn, nhưng đó là một thực tế, khi có ý kiến từ phía nhiều doanh nghiệp cho rằng, trong năm nay nếu ngưng hoạt động, đi chơi có thể mất vài tỷ đồng nhưng nếu sản xuất, kinh doanh có thể mất trên chục tỷ đồng.

Khi doanh nhân từ chối sản xuất kinh doanh để giảm tổn thất sẽ như là người lính chủ bại trước khi xông trận. Một thực tế nguy hiểm nhưng đang là có thật. Ai sẽ gỡ rối mối tơ lòng này?

            Bút Chì