Câu chuyện mà mấy ngày qua “nóng” trên các diễn đàn báo chí, đó là sau Hội thảo về cơ chế kinh doanh xăng dầu, do Bộ Tài chính tổ chức, áp lực của công chúng yêu cầu phải sớm công khai minh bạch về các khoản lỗ, lãi của hoạt động kinh doanh xăng dầu, cụ thể là cần công khai kết quả kinh doanh thực chất của Tổng Cty xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) và các doanh nghiệp xăng dầu.

Tại cuộc Hội thảo, thông tin từ lãnh đạo Petrolimex cho biết từ năm 2006 đến nay, doanh nghiệp này đã lỗ mỗi năm hàng trăm tỷ đồng trong hoạt động kinh doanh xăng dầu, trong đó đỉnh điểm là năm 2008 lỗ đến 10.700 tỷ đồng. Riêng năm 2011, tính đến cuối tháng 8, doanh nghiệp này đã lỗ tới 1.800 tỷ đồng, ước hết tháng 9 lỗ khoảng 2.000 tỷ đồng. Cũng theo lãnh đạo Petrolimex, do cơ chế điều hành giá xăng dầu còn nhiều bất cập nên doanh nghiệp xăng dầu hiện nay đang chịu sức ép rất lớn từ nhiều phía, đặc biệt là dư luận và cơ quan quản lý. Song, cũng tại buổi hội thảo nói trên, khi Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ yêu cầu Petrolimex trả lời việc kinh doanh mặt hàng xăng lỗ hay lãi thì lãnh đạo Petrolimex đã không đưa ra được câu trả lời. Vị này cho hay, “chúng tôi không tách bạch từng mặt hàng, mà gộp chung vào, sau đó trừ chi phí cho từng mặt hàng rồi cộng vào để tính tổng doanh thu, lợi nhuận”.

Tuy nhiên, trung tuần tháng 7 vừa qua, bản cáo bạch của Petrolimex (phục vụ quá trình cổ phần hóa) lại cho thấy, trong năm 2008 doanh nghiệp này lãi hơn 913 tỷ đồng, năm 2009 lãi 2.880 tỷ đồng, năm 2010 lãi 81 tỷ đồng và năm 2011 này dự kiến lãi khoảng 598 tỷ đồng…

Với các thông tin trái chiều về khoản lỗ, lãi, trong hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, đặc biệt là của Petrolimex (một 1 tổng Cty chiếm tới 60% thị phần, không phải cạnh tranh với ai nhưng luôn kêu lỗ, trong khi doanh nghiệp này được vay lãi suất ưu đãi để nhập khẩu xăng dầu…), người dân mong muốn các cơ quan hữu trách cần giải đáp cho được câu hỏi: Các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu có lỗ thật hay lỗ giả?

Để tỏ rõ quyết tâm tìm ra sự thật của hoạt động kinh doanh xăng dầu, tạo sự minh bạch và niềm tin cho nhân dân, ngày 20/9/2011, Bộ Tài chính vừa ký quyết định thành lập 3 tổ kiểm tra giá nhập khẩu xăng dầu tại (Petrolimex; Tổng Cty Dầu Việt Nam (PV Oil) và tại các doanh nghiệp xăng dầu đầu mối (gồm Cty TNHH một thành viên Xăng dầu TP HCM và Cty TNHH một thành viên Thương mại dầu khí Đồng Tháp). Được biết, các tổ kiểm tra sẽ làm việc trực tiếp với các doanh nghiệp để xác định giá vốn các mặt hàng xăng dầu tồn kho tính đến ngày 26/8, giá nhập khẩu trong giai đoạn từ 1/1 đến hết ngày 15/9/2011; rà soát các khoản chi phí thực tế liên quan đến kinh doanh của các doanh nghiệp làm ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh xăng, dầu. Đồng thời, các tổ kiểm tra sẽ rà soát kết quả sản xuất, kinh doanh xăng dầu của doanh nghiệp đến thời điểm lập Báo cáo kế toán gần nhất với thời điểm kiểm tra; kiểm tra việc chấp hành các quy định về trích và sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu tính đến hết ngày 15/9.

Người dân đang mong chờ kết quả trung thực, khách quan từ cuộc kiểm tra giá xăng dầu lần này sẽ được công bố công khai minh bạch trên các phương tiện thông tin đại chúng, nhằm chấn chỉnh hoạt động kinh doanh xăng dầu theo đúng hành lang pháp lý, kiểm soát chặt chẽ giá xăng dầu để góp phần hạn chế các đợt tăng giá thiếu thuyết phục, gây bức xúc dư luận.

 Hạnh Nguyên