Tình trạng nhiễm mặn đã phá hủy môi trường xung quanh dự án muối Quán Thẻ

Khổ vì mặn

Nhiều khu đất xung quanh dự án Khu kinh tế muối công nghiệp và xuất khẩu Quán Thẻ (dự án muối Quán Thẻ) đã trở thành vùng đất chết, đời sống của người dân bế tắc khi điều kiện môi trường không còn đảm bảo cho đời sống sinh hoạt và hoạt động sản xuất kinh tế.

Sau khi có phản ánh của cử tri, năm 2010, HĐND tỉnh Ninh Thuận đã giám sát hiện trạng dự án muối Quán Thẻ, do Công ty TNHH đầu tư và phát triển sản xuất Hạ Long (Cty Hạ Long) làm chủ đầu tư. Kết quả giám sát cho thấy dù còn một số hạng mục chưa hoàn thành như hệ thống kênh tiêu lũ, kênh thoát nước thải, khả năng cách ly chống rò rỉ nước mặn... nhưng các hoạt động sản xuất muối vẫn được tiến hành.

Khi chủ đầu tư cho bơm nước biển vào khu vực phơi muối nhưng mương ngăn nước thải chưa hoàn chỉnh nên nước mặn ngấm thẳng vào khu vực sinh sống và sản xuất nông nghiệp của thôn Quán Thẻ 1 do địa hình của thôn thấp trũng, hình lòng chảo. 

Chi cục Bảo vệ môi trường tỉnh Ninh Thuận đã tiến hành lấy mẫu nước tại các giếng và ao cá bị nhiễm mặn tại thôn Quán Thẻ 1. Kết quả phân tích cho thấy 2 mẫu nước lấy tại ao cá có hàm lượng clorua cao gấp 12-30 lần cho phép; còn 2 mẫu nước giếng có hàm lượng clorua cao gấp 24-30 lần mức cho phép theo Quy chuẩn Việt Nam QCVN09 : 2008/BTNMT, cũng như Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về chất lượng nước ngầm.

Trên cơ sở này, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Ninh Thuận cũng đã có văn bản về kết quả kiểm tra với nội dung xác định tình hình nhiễm mặn tại khu vực dự án muối Quán Thẻ này ngày càng gia tăng, làm ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt và sản xuất của nhân dân trong xã Phước Minh. 

Xử lý nghiêm chủ đầu tư

Nhằm chấn chỉnh hoạt động của dự án muối Quán Thẻ đúng quy định của pháp luật về môi trường, ngày 10/1/2011, Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận đã có văn bản số 5950/UBND-KT yêu cầu Cty Hạ Long tạm dừng công đoạn sản xuất muối tinh và muối iốt có phát sinh nước thải. Dự án muối Quán Thẻ chỉ được sản xuất trở lại khi xây dựng xong mương dẫn nước thải, thực hiện đúng, đầy đủ các nội dung bảo vệ môi trường theo báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) đã được cơ quan chức năng phê duyệt.

Trước đó trên cơ sở phản ánh của các cơ quan chức năng, ngày 29/12/2010, Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cũng đã có văn bản số 2330/TCMT-KSON, đề nghị UBND tỉnh Ninh Thuận theo dõi việc đầu tư xây dựng các công trình xử lý môi trường và thực hiện quan trắc các thành phần môi trường do Cty Hạ Long thực hiện đối với dự án muối Quán Thẻ theo đúng ĐTM của dự án.

Ngoài ra, Tổng cục Môi trường cũng đề nghị các cơ quan chuyên môn phải tiến hành xác định phạm vi và mức độ nhiễm mặn đất, nước ngầm, nước mặt cũng như các ảnh hưởng đến môi trường đời sống khu dân cư và các khu vực xung quanh do hoạt động sản xuất muối của Cty Hạ Long gây ra để xác định thiệt hại đối với môi trường. 

Cụ thể hơn, Tổng cục Môi trường đề nghị UBND tỉnh Ninh Thuận phải xử lý nghiêm các vi phạm của Cty Hạ Long theo Nghị định 117/2009/NĐ-CP ngày 31/12/2009 của Chính phủ về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường; ban hành quyết định tạm thời đình chỉ hoạt động đối với các công đoạn sản xuất của Cty Hạ Long có phát sinh nước thải nhưng chưa có biện pháp xử lý theo quy định, gây nhiễm mặn đất, nước mặt và nước ngầm tại khu vực xung quan dự án muối Quán Thẻ.

Gần đây nhất, ngày 05/4/2011, ông Hồ Xuân Hùng, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn lại tiếp tục có văn bản số 902/BNN-CB đề nghị các cơ quan chức năng và Cty Hạ Long phải nhanh chóng giải quyết tình trạng nhiễm mặn phát sinh trong quá trình hoạt động của dự án muối Quán Thẻ theo như yêu cầu của Tổng cục Môi trường.

Vũ Bình Giang