Dọc theo các sông trục chính qua khu dân cư, nạn cạp đất, lấn sông xây nhà, dựng lều quán, đăng đó thả cá, đập ngăn sông tồn tại từ năm này qua năm khác, tập trung nhiều nhất là ở các huyện: Kim Động, Khoái Châu, Yên Mỹ. Mỗi huyện có hàng trăm trường hợp vi phạm dòng chảy. Nhiều đoạn lòng sông cứ hẹp dần do bị lấn chiếm tới gần giữa sông, nhất là ở hệ thống sông Từ Hồ, Sài Thị, Cửu An, Tây Tân Hưng, Kim Ngưu, Trương Đìa, Cầu Treo, Đồng Quê, Thái Nội chảy qua các huyện: Khoái Châu, Yên Mỹ, Ân Thi, Kim Động...

Các sông này vào dịp mưa lớn luôn trong tình trạng nước cao hơn trong đồng nên không thể tiêu thoát được. Dẫn tới nhiều vụ Hưng Yên có trên 10 nghìn ha lúa (chiếm 30% diện tích) bị ngập úng kéo dài, năng suất lúa giảm từ 10 - 20%; nhiều cánh đồng bị ngập úng nặng mất trắng cả trăm ha. Cụ thể là ở huyện Kim Động, các sông Cao Xá, Phượng Tường, Cửu An, Trương Đìa luôn trong tình trạng "tưới không được, tiêu không xong", kéo theo 70% diện tích lâm vào tình trạng mùa khô thiếu nước, mùa mưa thì ngập úng.

Tình trạng lấn chiếm vi phạm dòng chảy như trên diễn ra đã nhiều năm nay ở Hưng Yên, do các cơ sở đã tổ chức đấu thầu dài hạn mặt nước cho dân sử dụng để thả cá, trồng sen. Mặt khác, nhiều xã trước đây đã bán đất giãn dân ven sông nên lòng sông ngày càng bị lấp dần. Do vậy, cấp xã đành bó tay chờ cấp huyện, còn cấp huyện thì mới dừng lại ở việc đã "báo cáo lên các cơ quan chức năng của tỉnh để chờ xử lý". Nên năm nào tỉnh cũng chi cho mỗi huyện hàng trăm triệu đồng và yêu cầu các địa phương kiên quyết giải tỏa, xử lý triệt để những vi phạm công trình thuỷ lợi và vớt vật cản trên các sông trục, nhưng sau đợt giải toả lại tái diễn nạn lấn sông, thậm chí số vụ vi phạm còn tăng thêm.

Mai Ngoan