Thì ra, trước đó, không có lợi, một số người có quyền chức đã tránh né ra văn bản, nói cách khác là để “ngâm tôm” văn bản, hoặc giả vờ “quên” trong ngăn kéo. Việc nhiều, chức trách nhiều, họp nhiều nên có khi nhiều lãnh đạo quên các quyết định cần thiết, có khi rất có lợi cho dân, cho nước. Dân biết không? Dân rất biết. Dân bàn tán. Dân lưu truyền. Đó là kinh nghiệm. Đó là bài học. Có những bài học càng ngẫm, càng thấy đau đớn.

Ví như, bài học bảo vệ rừng, trồng rừng, khoanh nuôi vùng bảo tồn… Đâu phải bây giờ “bắt khẩn cấp trạm trưởng trạm kiểm lâm” dư luận mới ồn ào, mới biết chuyện? Chúng ta, dĩ nhiên là có các cấp quản lý từ ngành xuống tỉnh, huyện… nhiều vị đã bị tha hóa, bị mua chuộc nên cho qua nhiều chuyện, nhiều năm trời như vậy. Và, dân rất biết. Tại sao một xe gỗ to đùng như con voi mà đi qua hàng chục trạm, qua 5, 7 tỉnh rồi đổ xuống ngay cạnh Thủ đô, toàn gỗ quý mà không ai biết, không ai bắt? Vì sao, có những ngôi nhà “như có phép thần” mọc lên giữa TP làm toàn bằng gỗ quý? Vì sao nhà nhiều lãnh đạo cấp sở có, tỉnh có, bộ có, nhà báo có, nhà làm luật có, nhà kiểm lâm có, nhà dân cũng rất nhiều làm toàn bằng gỗ quý? Thế là, đã có rất nhiều người làm ngơ để mỗi ngôi nhà, mỗi xưởng mộc mọc lên, có nghĩa là cả một khu rừng đã bị tàn phá? Ai cũng biết: Ai là người kiểm tra, giám sát. Dân thì đi xin chữ ký để chặt phá rừng, mua rừng. Quan thì “nháy” nhau: Ký cho một chữ để mua gỗ, khai thác gỗ, tận dụng, tận thu rừng đầu nguồn trước khi thủy điện làm ngập nước!?. Vậy là, các luật bị các quan, trước hết là sở tại, người thực thi nhiệm vụ vô hiệu hóa! Vậy là, người ta đã tìm cách tạo ra kẽ hở để voi chui lọt, cố tình không ra các văn bản, quyết định xử lý “để làm gương” cho kẻ khác, để “răn đe” bao kẻ “lâm tặc” hoặc làm quan kiểu “mũ ni che tai”, giả vờ không biết hoặc tìm cách “ăn theo, nói leo”.

Có một trăm câu hỏi tại sao dân trả lời được mà cán bộ đang thực thi nhiệm vụ, có chức trách quản lý không trả lời được, hoặc là “ngậm miệng, ăn tiền”, hoặc chờ “hạ cánh an toàn”. Họ là những kẻ phải bị “bắt khẩn cấp”. Nếu không voi rừng, tê giác cũng chẳng còn mà “voi nhà”, sao la và các khu bảo tồn nữa cũng sẽ chẳng còn.

Thử hỏi, nếu không có người cách chức ông giám đốc xây dựng Cảng Hàng không Đà Nẵng, hoặc vài ông xây dựng đường sá vì thiếu tinh thần trách nhiệm, thì làm sao có các công trình hoàn thành đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng?. Không có người quyết liệt “chống ùn tắc giao thông” thì sao cấp dưới và các TP tập trung giải tỏa được?

Nếu có những quyết định, quyết định như thế trong lâm nghiệp, thủy lợi, trong “xóa đói, giảm nghèo” thì chúng ta chắc rằng, cấp dưới, cán bộ thực thi đâu dám “lạm quyền”, đâu dám “làm càn”. Và, như thế rừng đầu nguồn và động vật hoang dã mới được bảo tồn. Và, câu hỏi, “tại sao” sẽ ít dần đi.

Hoàng Trí